Uroczystość wmurowania Aktu Erekcyjnego pod budowę nowej siedziby Instytutu

10 czerwca odbyła się uroczystość wmurowania Aktu Erekcyjnego pod budowę nowej siedziby Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. W wydarzeniu wzięło udział wielu znakomitych gości ze świata nauki, biznesu i władz regionalnych. To początek nowej ery w historii Instytutu.

Uroczystość wmurowania Aktu Erekcyjnego pod budowę nowej siedziby Instytutu odbyła się 10 czerwca. Inwestycja powstaje w ramach projektu „Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii Żywności dla Jakości Życia” w bezpośrednim sąsiedztwie Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego.

Budowa nowej siedziby Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie oficjalnie ruszyła w połowie grudnia 2021 r. Będzie miała ona swoją siedzibę przy ul. Władysława Trylińskiego, na terenie Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego. 10 czerwca, po godzinie 12:00 w istniejące już fundamenty obiektu wmurowano kapsułę czasu z Aktem Erekcyjnym, lokalną prasą i monetami. Na uroczystości zjawili się goście ze świata nauki, biznesu i regionalnych władz.

Akt Erekcyjny podpisali i wmurowali: prof. Mariusz Piskuła – dyrektor IRZiBŻ PAN w Olsztynie, Gustaw Marek Brzezin – Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Piotr Grzymowicz – Prezydent Olsztyna oraz Jakub Nagraba – Dyrektor ds. Budownictwa Ogólnego Budimex S.A, generalnego wykonawcy inwestycji.

Jako pierwszy głos zabrał prof. Mariusz Piskuła, dyrektor IRZiBŻ PAN.

– Bardzo się cieszę, że znaleźliśmy się w tym momencie historii, w którym obecnie jesteśmy. Przez długi czas cierpieliśmy na pewne niedostatki lokalowe, a ze swojego doświadczenia wiem, jak wiele korzyści daje lokalizacja Instytutu w pobliżu parku technologicznego. Projekt trwa już 10 lat i jesteśmy na dobrej drodze, by doprowadzić go do szczęśliwego końca. Myślę, że ta kapsuła czasu przetrwa nas – być może ktoś się kiedyś do niej dostanie i przeczyta, o tym, co wydarzyło się tutaj w 2022 roku – powiedział prof. Mariusz Piskuła.

Jako drugi głos zabrał Gustaw Marek Brzezin – Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego, który pogratulował wytrwałości i bycia dobrym beneficjentem regionalnego programu operacyjnego. Marszałek przekazał Profesorowi Piskule specjalny list okolicznościowy.

– To nie jest pierwszy projekt Instytutu PAN w Olsztynie, a cała historia dobrze wydanych środków, nie tylko w rozwój nauki, ale i całego społeczeństwa. Zawsze w takich okolicznościach przypominam sobie nasze doświadczenia z Brukseli, gdy byliśmy przedstawicielami Komisji Europejskiej, a Pan Profesor Piskuła jak najlepszy nauczyciel głosił o tym, że Warmia i Mazury ma ogromne możliwości. Ten projekt stanowi podsumowanie tej wizji. Na finiszu dostępu środków unijnych, pragnę zaznaczyć, że dofinansowanie około 80 mln zł na rozwój najnowocześniejszego ośrodka badawczo-rozwojowego będzie kontynuowane ze środków regionalnych. Jestem przekonany, że mając takie zaplecze badawcze i taką kadrę, jaką dysponuje Profesor Piskuła, będziemy liderem. Już słychać o Warmii i Mazurach nie tylko w Polsce, ale i całej Europie – dodał Gustaw Marek Brzezin.

– Jesteśmy na właściwej drodze rozwoju Warmii i Mazur, a także rozwój Olsztyna. Jestem przekonany, że to, co przygotowaliśmy wcześniej w ramach rozwoju miasta, pozwoli Instytutowi osiągnąć sukces w Polsce i Europie. Nowa siedziba Instytutu będzie spełnieniem marzeń kilku pokoleń naukowców. Ulokowanie budynku przy Olsztyńskim Parku Naukowo-Technologicznym uważam za znakomity pomysł, bo to pozwala na tworzenie nowej przestrzeni do rozwoju nauki w naszym mieście, z opcją przekuwania jej na praktyczne i innowacyjne rozwiązania – dodał Piotr Grzymowicz, Prezydent Olsztyna.

Po przemówieniu Prezydenta nastąpiło wmurowanie Aktu Erekcyjnego, a później głos zabrali zaproszeni goście.

– To bardzo ważna chwila dla Olsztyna – wbudowanie Aktu Erekcyjnego pod nową siedzibę Instytutu. To przykład, że Polska może rozwijać się równomiernie – nie tylko w dużych aglomeracjach, ale również w tych nieco mniejszych, o równie dużym potencjałem naukowym. Cieszę się, że mogłem dołożyć swoją cegiełkę do realizacji tego celu. Olsztyn dołącza do dużego świata nauki – wszyscy powinniśmy być z tego dumni. Olsztyn stoi nauką! – powiedział dr Marcin Kulasek, poseł na sejm RP.

Na zakończenie Jarosław Babalski, Pełnomocnik Wojewody Warmińsko-Mazurskiego, odczytał list Wojewody Warmińsko-Mazurskiego przekazanego na ręce prof. Piskuły.

Nowa era Instytutu

Zakończenie budowy jest przewidziane na wrzesień 2023 r., a już rok później mają przenieść się do niej wszystkie zakłady Instytutu PAN usytuowane obecnie w dwóch lokalizacjach w Olsztynie i dwóch w Białymstoku. Ułatwi to współpracę między naukowcami, zwiększy potencjał placówki i stworzy optymalne warunki do prowadzenia innowacyjnych badań.

Obiekt będzie miał pięć kondygnacji i powstaje w formule zaprojektuj – wybuduj, co oznacza, że wykonawca – firma Budimex – przygotował projekt i go realizuje na podstawie programu funkcjonalno-użytkowego opracowanego przez Instytut. Powierzchnia użytkowa obiektu wyniesie ok. 7,5 tys. metrów kwadratowych, a kubatura ok. 24 tys. metrów sześciennych. Inwestycja obejmie także drogi dojazdowe, parkingi, zadaszoną wiatę dla rowerów i zagospodarowanie terenów zielonych.

Środki na realizację projektu pochodzą m.in. z Unii Europejskiej, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020, a wielkość dofinansowania to ponad 79 mln zł. Cały projekt wraz z wyposażeniem to inwestycja o wielkości 95,4 mln zł.

Relacje:

TVP Olsztyn ​

TVP Olsztyn „Opinie”

Radio Olsztyn

Olsztyn24.com

Nauka w Polsce

Czytaj:

„Made In” – strona 50-51 ​

Czytaj więcej

Wyróżnienie Animal Science Journal Excellent Paper Awards

Naukowcy z Zespołu Biologicznych Funkcji Żywności otrzymali wyróżnienie Japanese Society of Animal Science (JSAS).

Wyróżnieniem Animal Science Journal Excellent Paper Awards przyznanym przez Japanese Society of Animal Science została nagrodzona praca „The effect of administration of copper nanoparticles to chickens in their drinking water on the immune and antioxidant status of the blood” opublikowana w czasopiśmie „Animal Science Journal 89”. Jej współautorami są prof. dr hab. inż. Jerzy Juśkiewicz i prof. dr hab. Zenon Zduńczyk z naszego Instytutu.

Celem badania było określenie jaka dawka nanocząstek miedzi dodana do standardowej diety uzupełnionej siarczanem miedzi, poprawia ochronę antyoksydacyjną i immunologiczną u kurcząt. Eksperyment przeprowadzono na 126 kurczętach brojlerów, które podzielono na siedem grup. Zwierzęta z grupy kontrolnej nie miały podawanych nanoczątek miedzi i wystąpił u nich niedobór tego pierwiastka. Kurczęta, którym podawano nanocząstki miedzi w trakcie 3- lub 7-dniowych okresów, problemu niedoborów nie odnotowano. W wieku 42 dni u brojlerów oznaczono wskaźniki krwi, a wyniki wykazały zwiększony potencjał antyoksydacyjny organizmu i zahamowanie peroksydacji lipidów.

Badania wykazały, że możliwe jest jednoczesne zwiększenie obrony antyoksydacyjnej i immunologicznej kurcząt poprzez podawanie im nanocząstek miedzi w ciągu 6 tygodni żywienia. Osiągnięto tym samym poziom nieprzekraczający o więcej niż 7% zalecenia National Research Council (NRC).

Praca „The effect of administration of copper nanoparticles to chickens in their drinking water on the immune and antioxidant status of the blood” ma ogromne znaczenie biologiczne, gdyż miedź jest uważana za jeden z najważniejszych mikroelementów niezbędnych do wzrostu, rozwoju i funkcjonowania wszystkich organizmów żywych. Wykazuje łatwość do przyjmowania i oddawania elektronów, a także wchodzi w skład wielu enzymów, m.in. miedziowo-cynkowej dysmutazy ponadtlenkowej (CuZn-SOD), oksydazy cytochromu c, oksydazy L-lizynowej, oksydazy askorbinianowej, tyrozynazy i beta-hydroksylazy dopaminy. Enzymy z kolei odgrywają ważną rolę w obronie antyoksydacyjnej, syntezie melaniny, tworzeniu tkanki łącznej czy oddychaniu mitochondrialnym.

Publikacja jest dostępna tutaj.

 

Czytaj więcej

„Molecular Immunology. How Science Works” – nowa książka prof. Carstena Carlberga i dr Eunike Velleuer

Prof. Carsten Carlberg, ERA Chair w projekcie WELCOME2,  wspólnie z dr Eunike Velleuer z Centrum Zdrowia Dziecka i Młodzieży, Klinika Helios (Niemcy), wydali nową książkę. „Molecular Immunology. How Science Works” ma odsłonić przed czytelnikami tajniki immunologii molekularnej.

Pandemia COVID-19 dobitnie pokazała, że powinniśmy lepiej poznać system, który utrzymuje nas przy życiu: nasz układ immunologiczny. Składa się on z różnych struktur biologicznych: układu limfatycznego, szpiku kostnego, leukocytów, białek i przeciwciał. Utrzymanie ich w równowadze chroni nas przed chorobami zakaźnymi i nowotworami. Założeniem immunologii molekularnej jest zrozumienie zbiorowej odpowiedzi poszczególnych komórek i białek na substancje obce w naszym organizmie.

Układ odpornościowy ma za zadanie zwalczać wirusy, bakterie, grzyby i pasożyty, ale czasami się zdarza, że atakuje sam siebie – jak w przypadku alergii. Co więcej, niewłaściwe reakcje układu odpornościowego mogą prowadzić do chorób autoimmunologicznych, np. cukrzycy typu I czy stwardnienia rozsianego. Te z kolei mogą prowadzić do sepsy, a nawet śmierci.

Z tego powodu powstała książka „Molecular Immunology. How Science Works” autorstwa prof. Carstena Carlberga i dr Eunike Velleuer, której główną ideą jest przedstawienie podstawowych wiadomości z zakresu immunologii molekularnej. Obejmuje ona mechanizmy i procesy leżące u podstaw odporności przeciw bakteriom i wirusom, reakcje immunologiczne w przypadku przeszczepów narządów, reakcje autoimmunologiczne, alergie, a także immunologia nowotworów. Autorzy jednoznacznie wskazują, że immunologia ma wpływ na utrzymanie naszego organizmu we właściwej kondycji, a także zapobieganie chorobom.

„Nasz układ odpornościowy chroni nas nie tylko przed poważnymi skutkami chorób zakaźnych i zachorowaniem na raka, ale jest również w stanie wyrządzić poważne szkody poprzez sepsę, burze cytokinowe i wstrząsy anafilaktyczne. Molekularne zrozumienie immunologii powinno pozwolić czytelnikowi na bardziej racjonalne radzenie sobie z powszechnymi chorobami, z których większość wiąże się z przewlekłym stanem zapalnym” – mówi prof. Carsten Carlberg, autor podręcznika.

Książka jest dostępna tutaj.

 

Czytaj więcej

Zespół z Zespołu Chemii i Biodynamiki Żywności z Nagrodą Naukową Marszałka Województwa

Naukowcy z Zespołu Chemii i Biodynamiki Żywności IRZiBŻ PAN zostali uhonorowani zespołową Nagrodą Naukową Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Gustawa Marka Brzezina.

Nagrodą został uhonorowany cały zespół uczonych za realizację projektu badawczego „Produkty gryczane o potencjalnym znaczeniu w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym – nowa marka Warmii i Mazur”. W skład nagrodzonego zespołu wchodzą: prof. dr hab. Henryk Zieliński, dr hab. inż. Małgorzata Wronkowska, dr Małgorzata Starowicz, dr inż. Dorota Szawara-Nowak, dr inż. Joanna Honke i mgr inż. Natalia Bączek.

Wyjątkowe badania dla Warmii i Mazur oraz całego kraju

Naukowcy z Zespołu Chemii i Biodynamiki Żywności kierowani przez prof. dr hab. Henryka Zielińskiego od lat prowadzą badania nad zawartością związków biologicznie aktywnych w surowcach zbożowych, właściwościami funkcjonalnymi zbóż, pseudozbóż, produktów ich przemiału i produktów piekarniczych, w tym bezglutenowych. Wyniki opublikowano w licznych czasopismach naukowych.

Przez ostatnie dwie dekady naukowcy prowadzili badania nad rolą uprawianej w regionie gryki w produkcji żywności nowej generacji. Uzyskane wyniki wzbogacają wiedzę o profilu związków biologicznie aktywnych występujących w gryce, ich własnościach funkcjonalnych oraz o zmianach jakościowych i ilościowych tych związków w produktach gryczanych uzyskanych w wyniku zastosowania tradycyjnych i nowoczesnych procesów technologicznych.

Badania zespołu prof. Zielińskiego pozwoliły na opracowanie nowych produktów gryczanych, które zostały wdrożone do obiegu w ramach pilotażowej współpracy z przedsiębiorcami z Warmii i Mazur. Mowa m.in. o chlebie z udziałem mąki z gryki prażonej, chlebie razowym na zakwasie z dodatkiem łuski gryczanej prażonej czy bułkach grahamkach wzbogaconych w surową łuskę gryczaną. To rodzi zupełnie nowe możliwości wykorzystania mąk gryczanych produkowanych na Warmii i Mazurach w kształtowaniu właściwości prozdrowotnych produktów spożywczych.

Opisane badania stanowią ważny przyczynek w rozwiązywaniu aktualnych problemów związanych ze starzeniem się społeczeństwa oraz zwiększonym ryzykiem występowania chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze. Panuje przekonanie, że długoterminowe spożywanie produktów gryczanych może być czynnikiem zapobiegającym tzw. chorobom cywilizacyjnym.

 

Czytaj więcej

​Aquaculture Europe 2022 – największe europejskie wydarzenie poświęcone akwakulturze we wrześniu w Rimini

Aquaculture Europe 2022 (AE2022) to największe wydarzenie naukowe z zakresu akwakultury na Starym Kontynencie. W tym roku odbędzie się we włoskim Rimini w dniach 27-30 września, a w organizację konferencji jest zaangażowany naukowiec z naszego Instytutu.

Aquaculture Europe to konferencja organizowana przez European Aquaculture Society, która corocznie gromadzi około 1000 uczestników (naukowców, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz przedsiębiorców związanych z akwakulturą). Wykłady są połączone z targami akwakulturowymi, na którymi można zobaczyć najnowszy sprzęt, pasze i wiele innych. Aquaculture Europe co roku jest organizowana w innym mieście – tym razem postawiono na Rimini.

Za organizację konferencji odpowiada lokalny komitet organizacyjny, ale zawsze zapraszany jest też specjalista z „zewnątrz” (z innego kraju niż organizator), odpowiedzialny za program naukowy. Tym razem tego zaszczytu dostąpił dr hab. Daniel Żarski, adiunkt z Zespołu Biologii Gamet i Zarodka Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.

– To dla mnie ogromne wyróżnienie, ponieważ zazwyczaj na tę pozycję są desygnowani najbardziej cenieni specjaliści, a tym razem padło na moją skromną osobę – powiedział dr hab. Daniel Żarski.

Tegoroczna konferencja ma być rekordowa – spodziewanych jest blisko 2500 uczestników, około 30 sesji naukowych (część prowadzona jednocześnie) i ogromne targi. Do tej chwili organizatorzy otrzymali blisko 450 zgłoszeń na prezentacje naukowe, a będzie ich jeszcze więcej.

– To naprawdę duże wydarzenie, na którym jako „Program Co-Chair” będę dumnie reprezentował nasz Instytut. Jestem pierwszym Polakiem, który pełni to zaszczytne stanowisko na tej konferencji, choć należy wspomnieć, że w 2008 roku jedna edycja odbyła się w Krakowie, gdzie oczywiście Polacy byli zaangażowani w organizację tego eventu – dodał dr hab. Żarski.

Miasto Rimini nie zostało wybrane przypadkowo – jest włoską prowincją o największej liczbie przedsiębiorstw działających w ramach błękitnej gospodarki, w której turystyka, rybołówstwo i akwakultura są sektorami o największej liczbie miejsc pracy. Ze względu na swoje położenie na wybrzeżu Adriatyku, Rimini jest doskonałym przykładem połączenia naturalnego i kulturowego dziedzictwa śródziemnomorskiego z nowoczesną i dynamiczną akwakulturą.

Link do konferencji

 

Czytaj więcej

Pierwszy taki dodatek paszowy dla jeleni na świecie

Pierwszy taki dodatek paszowy dla jeleni na świecie. Dzięki projektowi dr Anny Kononiuk jelenina jeszcze bardziej zyska na jakości.

Mięso jelenia jest wysoko cenione wśród smakoszy, ale czy da się je jeszcze ulepszyć? Zespół naukowców z IRZiBŻ PAN ma pomysł, jak to zrobić, bo kluczowe znaczenie dla jakości jeleniny ma pasza, którą podaje się zwierzęciu.

Jelenina to w ostatnich latach coraz popularniejsze mięso, także w Polsce. Niestety, na rynku nie ma dodatków paszowych, które są przeznaczone stricte dla jeleni. Wkrótce może się to zmienić. Dzięki wsparciu finansowemu z programu „Inkubator Innowacyjności 4.0”, zespół dr Anny Kononiuk z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie realizuje  projekt „Dodatek paszowy do skarmiania jeleni po okresie reprodukcyjnym, przeznaczonych na surowiec mięsny”.

Dodatki paszowe – jak sama nazwa wskazuje – to nic innego jak dodatki do pasz, które same w sobie nie zastąpią normalnego pokarmu, ale odpowiednio suplementowane, oferują różne korzyści dla zwierzęcia. Dr Annę Kononiuk zapytaliśmy, co opracowywany przez nią dodatek paszowy może zmienić – zarówno dla samych zwierząt, jak i konsumentów.

Marcin Powęska: Jak obecnie karmi się jelenie?

Dr Anna Kononiuk: Na rynku nie ma dodatków dla jeleniowatych, które wpływają na kondycję osobnika oraz jakość mięsa zwierzęcia. Są albo skarmiane paszami dla krów (to też przeżuwacz), albo nie są w ogóle dokarmiane żadnymi mieszankami paszowymi. Podaje im się tylko to, co występuje w lesie plus lucernę czy siano. Nie jest to fachowo dobrana pasza. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, postanowiliśmy opracować  dedykowany dodatek paszowy dla jeleni, który polepszy jakość ich mięsa.

MP: Kiedy najlepiej podać taki dodatek paszowy zwierzęciu?

Docelowo ma być podawany w okresie jesienno-zimowym, czyli po zakończeniu okresu reprodukcyjnego. Jest to czas kiedy samce są osłabione po rykowisku, a samice potrzebują wzmocnienia podczas rozwijającej się ciąży. Nasz dodatek ma poprawić kondycję zwierząt, ale również wpłynąć na jakość mięsa, które będzie pozyskane, ponieważ w tym samym okresie przypada okres polowań na jelenie.

MP: Powstał jeden dodatek dla samic i samców? Jaki jest ich skład?

AK: W ramach doświadczenia opracowaliśmy dwa różne dodatki – jeden nakierowany na kondycję zwierząt, a drugi celowany w jakość mięsa. Nie mogę dokładnie wskazać różnic, jak i przedstawić samego składu tych pasz, gdyż są one chronione prawami patentowymi. Nasze eksperymenty umożliwiły określenie dawki wpływającej na zmiany kondycji i jakości surowca mięsnego.

MP: Czy podobne dodatki paszowe dla jeleni są dostępne na świecie?

AK: Komercyjnie dostępne są tylko dodatki paszowe, które wpływają na porost poroża u jeleni. Nie ma takich, które poprawiają kondycję zwierząt, a tym bardziej jakość ich mięsa. To właśnie zainspirowało nas do podjęcia wyzwania. Kiedy nasz dodatek paszowy trafi na rynek, będzie pierwszym w swoim rodzaju.

MP: Na jakim etapie są teraz badania Pani zespołu?

AK: Dodatki paszowe zostały już przetestowane na jeleniach i kompletujemy wyniki, które wskazują, że wpływają one na kondycję zwierząt. Jesteśmy na etapie analiz statystycznych wyników i podsumowania całego projektu.

MP: Czy mięso z jeleni dokarmianych eksperymentalnymi dodatkami paszowymi było już testowane w warunkach restauracyjnych? Są wyczuwalne jakieś różnice smakowe?

AK: Tak, jelenina ze zwierząt dokarmianych naszymi dodatkami była już podawana gościom w restauracjach i zebrała pozytywne recenzje. Konsumenci byli zachwyceni tym mięsem, a restauracje bardzo doceniły nasz wkład, bo dla nich znalezienie dobrej jakościowo jeleniny nie jest łatwe.

MP: Jakie plany badawcze na przyszłość?

AK: Obecnie skupiamy się na opracowanych przez nas dodatkach paszowych i staramy się znaleźć dla nich odbiorców. Na pewno można je jeszcze ulepszyć i zbadać więcej parametrów określających ich przydatność, ale to wymaga czasu. Na ten moment jesteśmy zadowoleni z postępu prac, ale wyczekujemy kolejnych.

Projekt realizowany był w ramach programu „Inkubator Innowacyjności 4.0”, finansowany przez MEIN jest ze środków europejskich w ramach projektu „Wsparcie zarządzania badaniami naukowymi i komercjalizacja wyników prac B+R w jednostkach naukowych i przedsiębiorstwach” w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (Działanie 4.4).

FE logo
RP logo
UE logo

 

Czytaj więcej

Najczęściej cytowani w Theriogenology

Publikacja zespołu badawczego kierowanego przez dr hab. inż. Radosława Kowalskiego z Zespołu Biologii Gamet i Zarodka naszego Instytutu znalazła się wśród najczęściej cytowanych artykułów opublikowanych w latach 2018-2022 w czasopiśmie Theriogenology.

Praca przeglądowa „Sperm quality in fish: Determinants and affecting factors” autorstwa dr hab. inż. Radosława Kowalskiego oraz dr hab. inż. Beaty Cejko opisuje najnowsze osiągnięcia diagnostyczne w badaniu jakości nasienia ryb z uwzględnieniem występujących między nimi różnic międzygatunkowych, wskazując kierunek ich rozwoju. Krytycznie opisano w niej zasadę analizy CASA (Computer Assisted Semen Analysis) oraz wyjaśniono na przykładzie wyników własnych oraz wyników innych badaczy, dlaczego w tej analizie pojawiają się znaczne rozbieżności.

Autorzy wskazali na krytyczną rolę FPS (klatek na sekundę) kamery stosowanej w badaniu CASA w otrzymywaniu rzetelnych danych ruchliwości plemników. Ponadto po raz pierwszy przedstawiono wizualizację zasady powstawania błędów w analizie CASA w przypadku zbyt małej wartości FPS.

Publikacja jest pracą podsumowującą wiedzę zdobytą na przestrzeni ostatnich 20 lat przez Zespół Andrologii Molekularnej. Konfrontuje ona wyniki uzyskane przez nasz zespół z pracami innych badaczy, systematyzując wiedzę na temat czynników, które wpływają na jakość plemników ryb. Zawarte w pracy wnioski, a także dalsze pytania, które stoją przed badaczami zajmującymi się rozrodem ryb, stanowią istotną wartość naukową publikacji, czyniąc ją przydatną dla każdego, kto rozpoczyna pracę naukową z gametami ryb – powiedział dr hab. inż. Radosław Kowalski, główny autor publikacji.

Pełna lista najczęściej cytowanych publikacji jest pod tym adresem.

 

Czytaj więcej

Nagrody Komitetu Nauk Zootechnicznych i Akwakultury PAN

Dwa osiągnięcia naukowe interdyscyplinarnych zespołów badawczych z udziałem naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Zrywności PAN w Olsztynie zostały uhonorowane przez Komitet Nauk Zootechnicznych i Akwakultury Polskiej Akademii Nauk – jedna nagrodą główną, a druga wyróżnieniem.

Nagroda Główna Komitetu Nauk Zootechnicznych i Akwakultury Polskiej Akademii Nauk została przyznana za osiągnięcie naukowe „Antyoksydacyjne i immunostymulujące oddziaływanie zróżnicowanych poziomów i wzajemnego stosunku lizyny, argininy i metioniny w mieszankach dla indyków rzeźnych”.

Autorami pracy są:

  • prof. dr hab. Dariusz Mikulski
  • prof. dr hab. Katarzyna Ognik
  • dr hab. Paweł Konieczka
  • dr hab. Magdalena Krauze, prof. uczelni
  • dr Anna Stępniowska
  • dr Ewelina Cholewińska
  • dr Bartłomiej Tykałowski
  • prof. dr hab. Zenon Zduńczyk
  • prof. dr hab. Jerzy Juśkiewicz

Celem badań uznanych przez Komitet PAN za wybitne i odznaczające się dużym potencjałem wdrożeniowym było ustalenie optymalnej relacji lizyny (Liz), argininy (Arg) i metioniny (Met) w dietach indyków rzeźnych z uwzględnieniem zróżnicowanej intensywności żywienia oraz wielokierunkowego oddziaływania metabolicznego analizowanych aminokwasów. Naukowcy uwzględnili szeroki zakres wskaźników, w tym wyniki produkcyjne, reakcje metaboliczne, reakcje układu odpornościowego, możliwe uszkodzenia oksydacyjne lipidów, białek i DNA oraz nitracyjne białek, zmiany epigenetyczne, mechanizmy naprawcze warunkujące integralność jelit indyków zakażonych bakteriami C. perfringens oraz wybrane wskaźniki metabolizmu ilustrujące stopień oksydacji lipidów, białek i DNA.

Poza aspektami poznawczymi, docenionymi przez recenzentów powołanych przez redakcje renomowanych czasopism naukowych o zasięgu światowym, uzyskano wyniki przydatne producentom mieszanek paszowych dla indyków.

Nadrzędnym celem przeprowadzonych badań jest możliwość wykorzystania wyników przez podmioty gospodarcze zajmujące się produkcją pasz dla indyków. Wdrożenie wyników badań może znacząco przyczynić się do poprawy efektywności odchowu indyków rzeźnych, także do zmniejszenia ilości stosowanych w ich leczeniu antybiotyków.

Z kolei Wyróżnieniem Komitetu Nauk Zootechnicznych i Akwakultury Polskiej Akademii Nauk zostało uhonorowane osiągnięcie naukowe „Opracowanie wystandaryzowanej metody kriokonserwacji nasienia ryb”.

Autorami pracy są naukowcy z Zespołu Biologii Gamet i Zarodka IRZiBŻ:

  • prof. dr hab. Andrzej Ciereszko
  • dr Sylwia Judycka
  • dr hab. Joanna Nynca
  • dr hab. Mariola Dietrich
  • dr hab. Daniel Żarski
  • mgr inż. Ewa Liszewska

Wyróżnione badania dotyczą opracowania i doskonalenia procedur kriokonserwacji nasienia ryb łososiowatych (pstrąga tęczowego, palii alpejskiej, neosamców pstrąga tęczowego oraz źródlanego) oraz okoniowatych (okonia i sandacza). Stworzenie banków nasienia dla tych ryb jest ważnym elementem strategii ochrony bioróżnorodności lokalnych gatunków, jak również daje możliwość zabezpieczenia nasienia pochodzącego od najcenniejszych pod względem hodowlanym osobników.

W ramach projektu badawczego została opracowana nowatorska, wystandaryzowana (pod względem stałej liczby plemników w słomce oraz końcowego stężenia krioprotektantów) metodyka kriokonserwacji nasienia ryb z zastosowaniem prostego rozrzedzalnika glukoza-metanol. Naukowcy potwierdzili, że dla każdego z badanych gatunków trzeba zastosować odpowiedni protokół kriokonserwacji.

Wyniki badań zostały opublikowane w szeregu artykułów opublikowanych w prestiżowych międzynarodowych czasopismach dotyczących akwakultury i podsumowane w pracy przeglądowej („Opportunities and challenges related to the implementation of sperm cryopreservation into breeding of salmonid fishes”) opublikowanej w specjalnym numerze Theriogenology poświęconym rozrodowi ryb.

Czytaj więcej

Naukowcy Instytutu w światowym rankingu

Research.com, platforma akademicka dla naukowców, opublikowała listy rankingowe wiodących badaczek i badaczy w poszczególnych dyscyplinach naukowych w 2022 roku. Zestawienie objęło 166 880 naukowców z całego świata. Wśród nich są profesor Ryszard Amarowicz oraz profesor Andrzej Ciereszko.

Listy Research.com tworzone są w oparciu o dane pochodzące z serwisów Microsoft Academic Graph oraz Google Scholar przy uwzględnieniu trzech wskaźników bibliometrycznych (wskaźnik Hirscha, h; ilość cytowań; liczba publikacji) odnoszących się do poszczególnych dyscyplin naukowych. Zestawienie objęło lata 2014-2021.

W dziedzinie chemii, prof. Ryszard Amarowicz, kierownik Zespołu Chemicznych i Fizycznych Właściwości Żywności, został sklasyfikowany na 12. pozycji w Polsce. Ten sukces profesor Amarowicz osiągnął dzięki h=60, ponad 12 tyś. cytowań oraz 288 publikacji.

Ranking: https://research.com/scientists-rankings/chemistry/pl

W dyscyplinie biologii i biochemii na pozycji 16. w Polsce uplasował się prof. Andrzej Ciereszko, kierownik Zespołu Biologii Gamet i Zarodka. Wysoką pozycję w rankingu zagwarantował mu h=44, ponad 6 tyś. cytowań i 209 publikacji.

Ranking: https://research.com/scientists-rankings/biology-and-biochemistry/pl

Warto również odnotować, że osiągnięcia bibliometryczne prof. Carstena Carlberga, który dołączył do grona naukowców naszego Instytutu w marcu br., uplasowałyby go na 1. pozycji w Polsce w dziedzinie genetyki i biologii molekularnej (h=75, blisko 15 tyś. cytowań, 195 publikacji).

 

Czytaj więcej

Dr Taisiia Yurchuk z grantem NCN dla Naukowców z Ukrainy

Dr Taisiia Yurchuk z Zespołu Immunologii i Patologii Rozrodu Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie zdobyła finansowanie na realizację projektów badawczych w ramach programu NCN dla Naukowców z Ukrainy.

NCN dla Naukowców z Ukrainy to program specjalny skierowany do badaczek i badaczy z Ukrainy, bez względu na obywatelstwo, którzy schronili się lub schronią w Polsce po agresji Rosji na Ukrainę. Jest realizowany przez Narodowe Centrum Nauki (NCN).

Czym dr Yurchuk będzie zajmować się w Instytucie?

Dr Taisiia Yurchuk będzie brała udział w realizacji projektu NCN OPUS „Badania biologiczne oraz modelowanie matematyczne w celu opisania i przewidywania nowych procesów kontrolujących rozwój, funkcje i atrezję pęcherzyków jajnikowych krowy”.

Dr Yurchuk zajmie się m.in.: przeprowadzaniem izolacji i hodowli komórkowych, a także wykonywaniem analiz przy użyciu technik biologii molekularnej. Dr Yurchuk skupi się na modelowaniu procesu prawidłowej i zaburzonej owulacji u bydła. Uzyskane przez nią wnioski mogą posłużyć do stworzenia podobnych modeli u innych zwierząt i człowieka.

Dlaczego to zrozumienie tych mechanizmów jest takie ważne? Owulacja jest procesem uwalniania oocytu z pęcherzyków jajnikowych. Po owulacji, we wczesnej fazie lutealnej, może dojść́ do zapłodnienia oocytu przez plemnik. Czynniki, które regulują rozwój pęcherzyków jajnikowych, procesy owulacji i ich zaburzenia (np. zjawisko wielokrotnych owulacji u zwierząt z pojedynczą owulacją), jakość oocytów nadal pozostają niewyjaśnione.

W hodowli zwierząt (szczególnie bydła) ciąże bliźniacze są trudne do uzyskania poprzez selekcję ze względu na niską odziedziczalność tej cechy, długi okres międzypokoleniowy i niekorzystną korelację z wydajnością mleczną. Czynnikiem, który może odgrywać rolę w pojawianiu się wyższego odsetka ciąż bliźniaczych jest insulinopodobny czynnik wzrostu (IGF-1). Wykazano, że IGF-I odgrywa istotną rolę w rozrodzie krów, wpływa na płodność, na różnych poziomach regulacyjnych osi podwzgórze – przysadka – jajnik, może warunkować podwójną owulację skutkującą ciążami bliźniaczymi. Brak jest jednak danych opisujących mechanizmy doprowadzające do występowania ciąż bliźniaczych/podwójnych owulacji. Badania przeprowadzone w grancie pomogą to zmienić.

W doświadczeniach zostanie określony wpływ IGF-1 na wzrost i funkcje komórek warstwy ziarnistej pęcherzyków jajnikowych in vitro. Ponadto prześledzone zostaną geny i białka związane z procesem nekroptozy, jednego z rodzajów śmierci komórkowej. Dodatkowo, w celu znalezienia nowych markerów jakości pęcherzyków i wskaźników podwójnej owulacji zbadana będzie ekspresja niekodujących RNA, tzw, miRNA. Uzyskane wyniki zostaną wykorzystane do wyjaśnienia występowania zjawiska podwójnej owulacji i przypadków ciąż bliźniaczych w hodowli bydła. Dodatkowo, doświadczenia in vitro zostaną potwierdzone w warunkach in vivo w celach porównania uzyskanych wyników. Uzyskane wyniki zostaną wykorzystane do stworzenia zaplanowanego modelu matematycznego, dotyczącego wyżej opisanych procesów zachodzących w jajniku, a zwłaszcza procesu podwójnej owulacji.

Długa droga do Olsztyna

Dr Taisiia Yurchuk została jedną z pierwszych beneficjentek programu wsparcia naukowców z Ukrainy i otrzymała 3-miesięczne stypendium Polskiej Akademii Nauk. 14 marca 2022 roku rozpoczęła pracę w Zespole Immunologii i Patologii Rozrodu IRZiBŻ PAN.

Dr Taisiia Yurchuk wraz z grupą naukowców, lekarzy i pacjentek przez ponad tydzień chroniła się w piwnicach kliniki niepłodności i szpitala położniczego w bombardowanym przez rosyjskich agresorów Charkowie. W końcu udało się jej uciec z Charkowa i po ponad tygodniowej podróży przez całą Ukrainę dotarła wreszcie do Olsztyna.

Dr Yurchuk pracowała dotychczas w Instytucie Problemów Kriobiologii i Kriomedycyny w Charkowie. Jej specjalnością naukową jest biologia gamet, embriologia oraz biologia komórki i systemy 3D hodowli komórkowych.

Dr Yurchuk utrzymuje kontakty z Instytutem od kilku lat. Wygłaszała referaty na organizowanych przez Instytut konferencjach naukowych: m.in. Biodiversity, a ostatnio wygłosiła wykład podczas konferencji Development of Scientific Cooperation in Reproductive Medicine Research VIII, organizowanej przez Zespół Biologii i Patologii Rozrodu Człowieka w październiku 2021 we Wrocławiu. Dr Yurchuk brała udział w V edycji Sympozjum „Perspektywy w ochronie bioróżnorodności” organizowanym przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN. Rozrodu.

 

Czytaj więcej