Stypendia dla wybitnych młodych naukowców 2021

Ministerstwo Edukacji i Nauki ogłosiło listę laureatów stypendiów dla wybitnych młodych naukowców. W gronie wyróżnionych osób jest pięcioro badaczy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN. (więcej…)

Czytaj więcej

Wyróżnienie Komitetu Nauk Zootechnicznych i Akwakultury PAN

Osiągnięcie naukowe interdyscyplinarnego zespołu naukowców z udziałem prof. dr hab. Jerzego Juśkiewicza i prof. dr hab. Zenona Zduńczyka uzyskało Wyróżnienie Komitetu Nauk Zootechnicznych i Akwakultury Polskiej Akademii Nauk w 2021 roku.

Osiągniecie pt. „Technologie pozwalające na istotne obniżenie emisji gazów cieplarnianych, azotu i fosforu do środowiska naturalnego bez negatywnego wpływu na wyniki produkcyjne drobiu” zostało uznane za wybitne i odznaczające się dużym potencjałem wdrożeniowym.

Poprzez wykorzystanie stworzonych przez Zespół technologii w praktyce produkcji drobiu rzeźnego osiągnąć można m.in. poprawę stopnia wykorzystania pasz oraz uzyskanie lepszych wyników odchowu kurcząt rzeźnych, a także zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska naturalnego przy jednoczesnym polepszeniu wydajność i jakość mięsa.

Wyróżniony Zespół kierowany przez prof. dr hab. Damiana Józefiaka tworzy 22 naukowców reprezentujących 9 jednostek naukowo-badawczych, m.in. Zespół Biologicznych Funkcji Żywności IRZiBŻ PAN, Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Zespół Żywienia Zwierząt i Paszoznawstwa Instytutu Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy w Balicach i Wydział Bioinżynierii Zwierząt Uniwersytetu Warmińsko-Mazurski W Olsztynie.

 

Czytaj więcej

Katarzyna Walendzik stypendystką programu START

Katarzyna Walendzik, doktorantka w Zespole Biologii Regeneracyjnej, otrzymała prestiżowe stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Program START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej to najstarszy w Polsce program stypendialny dla najlepszych młodych naukowców ze wszystkich dziedzin nauki. Wspiera on wybitnych młodych uczonych i zachęca ich do dalszego rozwoju naukowego.  W konkursie oceniana jest jakość dotychczasowego dorobku naukowego kandydatów.

„Setka” nagrodzonych w tym roku badaczy została wybrana z grona 1034 kandydatów.

Pełna lista laureatów konkursu START 2021

Katarzyna Walendzik jest doktorantką w Zespole Biologicznych Funkcji Żywności w Zespole Biologii Regeneracyjnej prowadzonym przez Prof. Barbarę Gawrońską-Kozak. W badaniach przeprowadzonych w ramach pracy doktorskiej, wykazała po raz pierwszy, że aktywność czynnika transkrypcyjnego Foxn1 reguluje wywołaną dietą podatność na otyłość oraz wskazała molekularne podstawy udziału Foxn1 w potencjale adipogenicznym komórek skóry.

Znakomite wyniki badań skłoniły ją do pogłębienia tematu badań i przygotowania własnego projektu badawczego pt. „Udział naskórkowego czynnika transkrypcyjnego Foxn1 w modulacji oraz regulacji śródskórnych komórek tłuszczowych (dWAT)”, który uzyskał finansowanie NCN w konkursie Preludium 16.

Katarzyna Walendzik jest współautorem 8 publikacji oraz 14 komunikatów konferencyjnych prezentowanych na kongresach w Europie i USA, a także absolwentką dwóch staży zagranicznych odbytych w Tulane University School of Medicine, USA oraz Genome Editing Core, Biocity, Turku, Finlandia.

Uzyskana przez Panią Katarzynę Walendzik nagroda jest tym bardziej znacząca, gdyż jak nadmieniła kapituła FNP przyznająca nagrodę „w bieżącym roku kandydaci reprezentowali bardzo wysoki poziom naukowy”.

 

Czytaj więcej

Naukowcy zbadają jak wypas krów prymitywnych ras w lesie wpłynie na jakość i smak mięsa

Naukowcy ze Stacji Badawczej Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Popielnie zbadają, jak krowy prymitywnych ras czują się w lesie – i jak leśne warunki wpłyną na smak i jakość mięsa wołowego. Ocenią też jak obecność bydła tej rasy wpłynie na bioróżnorodność obszarów wypasu.

źródło: Nauka w Polsce

Oglądaj Raport Rolniczy (od 01:20) ​

Krowa polska czerwona, której dotyczyć będą te badania, jest jedną z ras bydła rodzimego w Europie.

Jak powiedział PAP kierownik Stacji Badawczej IRZiBŻ w Popielnie dr Mamadou Bah, bydło polskie czerwone to rasa pierwotna, dobrze przystosowana do trudnych warunków bytowania.

„Stacja IRZiBŻ PAN w Popielnie, której misją jest ochrona różnorodności biologicznej, zajmuje się hodowlą bydła tej rasy. Krowy polskiej rasy czerwonej wyróżniają się dużą odpornością, są długowieczne (dożywają nawet 20 lat), odznaczają się wysoką płodnością i dużą żywotnością cieląt. Krowy nie są wybredne, jeśli chodzi o pasze i dość szybko regenerują utraconą kondycję” – wyjaśnił dr Bah.

Projekt naukowy z udziałem bydła tej rasy będzie realizowany na Półwyspie Popielniańskim. Będzie polegał na wypasie krowy polskiej czerwonej w środowisku naturalnym czyli na terenie leśno-łąkowym w towarzystwie – lub bez – konika polskiego.

W ten sposób naukowcy zbadają, jak leśne warunki hodowli wpłyną na jakość i smak mięsa wołowego. Ma to być początkiem do uzyskania certyfikatu dla produktu końcowego – mięsa polskiej czerwonej.

Projekt poprowadzi zespół naukowców i hodowców ze Stacji IRZiBŻ PAN oraz Katedry Leśnictwa i Ekologii Lasu na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Przeniesieniem naukowej wiedzy na rolniczy grunt zajmie sie Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.

Badania i obserwacje krów będą prowadzone z pomocą najnowszych technologii opracowanych przez firmę White Hill z Białegostoku. Stworzony zostanie elektroniczny system wyposażony w kamery do pomiaru niezbędnych parametrów zootechnicznych u bydła. Testowany będzie również, unowocześniony na potrzeby projektu, wirtualny pastuch, umożliwiający utrzymywanie zwierząt w lesie bez konieczności budowy ogrodzeń – wyjaśnił dr Bah.

Dodatkowo, stworzony zostanie informatyczny system zarządzania danymi zwierząt oparty o algorytmy sztucznej inteligencji oraz przetwarzania danych BIG DATA, umożliwiający śledzenie poszczególnych linii genetycznych.

„Integralną część projektu stanowić będą badania ekologiczne. Sprawdzimy, jak odtwarzają się lasy pastwiskowe i świetliste dąbrowy. W skali Europy jest to środowisko niemal nieistniejące a jednocześnie niezwykle cenne przyrodniczo. Realizacja projektu pozwoli ocenić, jak wypas zwierząt gospodarskich wpływa na strukturę i bioróżnorodność tych obszarów” – wyjaśnił dr Bah.

„Ustawa o lasach zakazuje w Polsce wypasu zwierząt hodowlanych w środowisku leśnym. Jednakże projekt będzie realizowany na terenie Stacji Badawczej w Popielnie. Las w Popielnie, z uwagi na swój eksperymentalny charakter, stwarza więc taką możliwość” – dodał.

Ponieważ zwierzęta hodowlane wpuszczone zostaną do lasu, gdzie bytują koniki polskie (tabuny żyjące w warunkach wolnościowych – PAP), naukowcy będą mieli też okazję sprawdzić, na ile prymitywne rasy bydła mogą być utrzymywane wraz z innymi gatunkami dzikich zwierząt.

„Badania w skali naszego kraju i Europy będą miały zdecydowanie nowatorski charakter, zarówno pod względem biologicznym, jak i w zakresie zastosowanych innowacyjnych technologii sztucznej inteligencji i wirtualnego ogrodzenia. Tylko w niektórych krajach Europy (np. Holandia) dopuszczony jest wypas bydła w warunkach wolnościowych, realizowany dla celów ochrony przyrody i bioróżnorodności. Realizacja tego wyjątkowo interdyscyplinarnego projektu umożliwiłaby podobny model wypasu również w naszym kraju” – ocenił dr Bah.

Podkreślił, że chów przemysłowy zwierząt budzi w Polsce coraz większy społeczny opór. „Dlatego eksperyment naukowy w Popielnie będzie stwarzał unikalną szansę promocji rodzimych ras bydła, rolnictwa ekologicznego oraz trwałego i zrównoważonego modelu zintegrowanego użytkowania przyrody dzikiej i udomowionej”- wskazał.

Stacja Badawcza PAN w Popielnie została włączona do Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie w 2016 roku. Misją Stacji Badawczej jest ochrona różnorodności biologicznej, między innymi poprzez hodowlę zwierząt ras zachowawczych (koniki polskie, bydło rasy polska czerwona i nizinna czarno-biała), jak również edukacja, promowanie zasad zrównoważonego rozwoju i postaw ekologicznych.

 

Czytaj więcej

EIT Food #FoodScienceClass

IRZiBŻ PAN w Olsztynie już drugi rok z rzędu realizuje międzynarodowy projekt #FoodScienceClass finansowany przez Europejski Instytut Technologii i Innowacji w obszarze żywności (EIT Food). W drugiej edycji projektu bierze udział łącznie 300 uczniów z Izraela, Polski, Belgii i Finlandii. Do udziału w tegorocznej odsłonie projektu w Polsce zaproszono Liceum Ogólnokształcące im. Marii i Georga Dietrichów w Olsztynie oraz Szkołę Podstawową im. Marii Zientary-Malewskiej z Oddziałami Dwujęzycznymi w Dywitach.

Uczniowie wezmą udział w szeregu zajęć, które przybliżą im m.in. zagadnienia produkcji, przetwórstwa i bezpieczeństwa żywności, a także odpowiedzialnych postaw konsumenckich. W ramach realizacji projektu uczniowie będą mieli niepowtarzalną okazję wcielić się w rolę młodych badaczy i pod okiem mentorów – naukowców IRZiBŻ PAN w Olsztynie – zbadać nawyki żywieniowe swoich rówieśników. Jednak EIT Food #FoodScienceClass to nie tylko teoria! Na wrzesień zaplanowano edukacyjne warsztaty dotyczące racjonalnego gospodarowania żywnością i ograniczenia jej marnowania, które odbędą się w Kuźni Społecznej Banku Żywności w Olsztynie, jednego z partnerów projektu. Uczniowie poznają również instytutowe laboratoria, a także spotkają się z przedstawicielem regionalnej firmy spożywczej. Zwieńczeniem działań edukacyjnych będzie opracowanie i wdrożenie kampanii informacyjno-edukacyjnej, a także wymiana doświadczeń i materiałów z innymi klasami partnerskimi. Wszystkie aktywności zaplanowano z uwzględnieniem aktualnych możliwości – część działań odbywa się w formule online, część stacjonarnie, respektując zasady bezpieczeństwa.

Nadrzędnym celem projektu EIT Food #FoodScienceClass jest wzbudzenie w uczniach ciekawości jedzeniem, tematem wydawałoby się bardzo trywialnym, jednak dane WHO nie pozostawiają złudzeń. W 2019 r. w Europie mieliśmy już ponad 38 mln dzieci z nadwagą lub otyłością i to w grupie poniżej 5 roku życia. Wraz z naukowcami staramy się pokazać, że warto wiedzieć więcej na temat tego, co znajduje się na naszym talerzu, a także dokonywać świadomych wyborów żywieniowych już na etapie kompletowania sklepowego koszyka – mówi Justyna Banasiak, koordynatorka EIT Food #FoodScienceClass z ramienia Instytutu.

Projekt #FoodScienceClass jest finansowany przez EIT Food – Wspólnotę Wiedzy i Innowacji w obszarze żywności, która pracuje na rzecz zrównoważonego, zdrowego i godnego zaufania systemu żywnościowego. Partnerami projektu są: TECHNION (Izrael), IRZiBŻ PAN w Olsztynie, Bank Żywności w Olsztynie, EUFIC (Belgia), VTT (Finlandia) i Rikolto (Belgia).

Po więcej informacji zapraszamy do kontaktu z koordynatorką EIT Food #FoodScienceClass z ramienia Instytutu, Justyną Banasiak (j.banasiak@pan.olsztyn.pl).

 

Czytaj więcej

Joanna Szuszkiewicz i Sylwia Machcińska laureatkami konkursu fotograficznego „Od Nauki do Sztuki: Świat pod Mikroskopem”

Joanna Szuszkiewicz, doktorantka w Zespole Mechanizmów Działania Hormonów, zwyciężyła w konkursie fotograficznym „Od Nauki do Sztuki: Świat pod Mikroskopem”, a Sylwia Machcińska z Zespołu Biologicznych Funkcji Żywności znalazła się w gronie wyróżnionych autorów. Organizatorami konkursu jest Fundacja im. Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych i Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.

Celem konkursu „Od Nauki do Sztuki: Świat pod Mikroskopem” jest wyłonienie najciekawszych, intrygujących zdjęć o cechach dzieł sztuki, które powstały w trakcie pracy naukowej z wykorzystaniem narzędzi bio-obrazowania tzn. mikroskopów dowolnego typu. Konkurs kierowany jest do doktorantów polskich uczelni i instytutów PAN.

I nagrodę Jury konkursu otrzymała praca Joanny Szuszkiewicz zatytułowana „Upiór w laboratorium”.

Upior w laboratorium

Opis:

Z półsennej atmosfery ciemnego pokoju do obrazowania mikroskopowego wyrywa nas czasami niespotykany obraz. Struktury komórkowe przybierają przeróżne kształty i wyłącznie od wyobraźni obserwatora zależy co w nich ujrzy. Na zdjęciu widzimy wyznakowany cytoszkielet komórek trofoblastu ludzkiego.

Szczegóły dotyczące techniki znakowania, sprzętu używanego do obrazowania:

Elementy cytoszkieletu (włókna aktynowe) uwidocznione zostały za pomocą falloidyny znakowanej zielonym barwnikiem fluorescencyjnym (AlexaFluor488). Zdjęcie uzyskane zostało za pomocą mikroskopii konfokalnej (Leica). W celu lepszego uwidocznienia struktur dokonano regulacji nasycenia i jasności obrazu.

Praca Sylwii Machcińskiej pt. „Keratynowe wzgórza” otrzymała wyróżnienie Organizatorów konkursu.

keratynowe wzgórza

Opis:

Zdjęcie mikroskopowe przedstawia barwienie immunohistochemiczne keratyny 16 w pourazowej skórze myszy nagich (Foxn1-/-). Brązowy produkt reakcji immunoenzymatycznej jest wskaźnikiem aktywowanych keratynocytów które uległy całkowitej reepitelializacji (odbudowie naskórka) w dniu 5 po zranieniu.

Szczegóły dotyczące techniki znakowania, sprzętu używanego do obrazowania:

Znakowanie immunohistochemiczne z zastosowaniem 3,3′-diaminobenzydyny oraz barwienia kontrastowego hematoksyliną. Zwizualizowano i sfotografowano za pomocą mikroskopu Olympus BX43.

Do konkursu zgłosiło się 54 autorów, którzy nadesłali 56 fotografii.

Skład Jury i pełna lista laureatów tutaj.

 

Czytaj więcej