PL
Katarzyna Walendzik stypendystką programu START
Katarzyna Walendzik, doktorantka w Zespole Biologii Regeneracyjnej, otrzymała prestiżowe stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Program START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej to najstarszy w Polsce program stypendialny dla najlepszych młodych naukowców ze wszystkich dziedzin nauki. Wspiera on wybitnych młodych uczonych i zachęca ich do dalszego rozwoju naukowego. W konkursie oceniana jest jakość dotychczasowego dorobku naukowego kandydatów.
„Setka” nagrodzonych w tym roku badaczy została wybrana z grona 1034 kandydatów.
Pełna lista laureatów konkursu START 2021
Katarzyna Walendzik jest doktorantką w Zespole Biologicznych Funkcji Żywności w Zespole Biologii Regeneracyjnej prowadzonym przez Prof. Barbarę Gawrońską-Kozak. W badaniach przeprowadzonych w ramach pracy doktorskiej, wykazała po raz pierwszy, że aktywność czynnika transkrypcyjnego Foxn1 reguluje wywołaną dietą podatność na otyłość oraz wskazała molekularne podstawy udziału Foxn1 w potencjale adipogenicznym komórek skóry.
Znakomite wyniki badań skłoniły ją do pogłębienia tematu badań i przygotowania własnego projektu badawczego pt. „Udział naskórkowego czynnika transkrypcyjnego Foxn1 w modulacji oraz regulacji śródskórnych komórek tłuszczowych (dWAT)”, który uzyskał finansowanie NCN w konkursie Preludium 16.
Katarzyna Walendzik jest współautorem 8 publikacji oraz 14 komunikatów konferencyjnych prezentowanych na kongresach w Europie i USA, a także absolwentką dwóch staży zagranicznych odbytych w Tulane University School of Medicine, USA oraz Genome Editing Core, Biocity, Turku, Finlandia.
Uzyskana przez Panią Katarzynę Walendzik nagroda jest tym bardziej znacząca, gdyż jak nadmieniła kapituła FNP przyznająca nagrodę „w bieżącym roku kandydaci reprezentowali bardzo wysoki poziom naukowy”.
Obrona pracy doktorskiej mgr Małgorzaty Domżalskiej
DYREKTOR I RADA NAUKOWA Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie mają zaszczyt zaprosić na publiczną obronę rozprawy doktorskiej na stopień doktora nauk rolniczych w dyscyplinie zootechnika i rybactwo:
Mgr Małgorzaty Domżalskiej
Science SOS – podsumowanie
Zakończyliśmy akcję „Science SOS – Porozmawiajmy o żywności”. 10 naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN przeprowadziło 23 interaktywne wykłady dla niemal 600 uczestników – uczniów, nauczycieli i specjalistów z branży rolno-spożywczej. Rozmawialiśmy o żywności, jej wartości odżywczej i oddziaływaniu na nasze zdrowie. Dzięki interaktywnej formule, w której prowadzona była akcja, udało nam się spotkać z konsumentami z najdalszych zakątków Polski – Rypina, Koszalina, Ostrołęki, Tychów, Krakowa, Jaworzna, Wyszkowa, Makowa Mazowieckiego i wielu innych.
W portfolio akcji Science SOS mogliśmy znaleźć spotkania m.in. z mikrobiologami, technologami żywności, biotechnologami i specjalistami z zakresu biologii molekularnej czy proteomiki. Omówiliśmy mity, które krążą wokół bezpieczeństwa i walorów odżywczych mięsa ryb ze stawów hodowlanych. Przyjrzeliśmy się cukrom, które naturalnie występują w owocach i warzywach, sprawdzimy dlaczego producenci żywności wracają do pradawnych odmian zbóż, a także dlaczego nie powinniśmy eliminować glutenu z diety na własną rękę.
Wzięliśmy pod lupę bakterie wywołujące zatrucia pokarmowe i obejrzeliśmy biofilmy, które tworzą się między innymi na naszych… zębach. Wśród tematów znalazło się też programowanie żywieniowe i nieoczywiste zależności między dietą a zdrowiem członków rodziny na przestrzeni pokoleń. Eksperci przybliżyli nam też prozdrowotne właściwości malin i omówili kontrowersje wokół obecności mięsa w naszej codziennej diecie. Po każdym wykładzie na uczestników czekał interaktywny quiz wiedzy.
Akcja Science SOS odbyła się w ramach międzynarodowego projektu EIT Food #AnnnualFoodAgenda.
Naukowcy zbadają jak wypas krów prymitywnych ras w lesie wpłynie na jakość i smak mięsa
Naukowcy ze Stacji Badawczej Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Popielnie zbadają, jak krowy prymitywnych ras czują się w lesie – i jak leśne warunki wpłyną na smak i jakość mięsa wołowego. Ocenią też jak obecność bydła tej rasy wpłynie na bioróżnorodność obszarów wypasu.
Oglądaj Raport Rolniczy (od 01:20)
Krowa polska czerwona, której dotyczyć będą te badania, jest jedną z ras bydła rodzimego w Europie.
Jak powiedział PAP kierownik Stacji Badawczej IRZiBŻ w Popielnie dr Mamadou Bah, bydło polskie czerwone to rasa pierwotna, dobrze przystosowana do trudnych warunków bytowania.
„Stacja IRZiBŻ PAN w Popielnie, której misją jest ochrona różnorodności biologicznej, zajmuje się hodowlą bydła tej rasy. Krowy polskiej rasy czerwonej wyróżniają się dużą odpornością, są długowieczne (dożywają nawet 20 lat), odznaczają się wysoką płodnością i dużą żywotnością cieląt. Krowy nie są wybredne, jeśli chodzi o pasze i dość szybko regenerują utraconą kondycję” – wyjaśnił dr Bah.
Projekt naukowy z udziałem bydła tej rasy będzie realizowany na Półwyspie Popielniańskim. Będzie polegał na wypasie krowy polskiej czerwonej w środowisku naturalnym czyli na terenie leśno-łąkowym w towarzystwie – lub bez – konika polskiego.
W ten sposób naukowcy zbadają, jak leśne warunki hodowli wpłyną na jakość i smak mięsa wołowego. Ma to być początkiem do uzyskania certyfikatu dla produktu końcowego – mięsa polskiej czerwonej.
Projekt poprowadzi zespół naukowców i hodowców ze Stacji IRZiBŻ PAN oraz Katedry Leśnictwa i Ekologii Lasu na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Przeniesieniem naukowej wiedzy na rolniczy grunt zajmie sie Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego.
Badania i obserwacje krów będą prowadzone z pomocą najnowszych technologii opracowanych przez firmę White Hill z Białegostoku. Stworzony zostanie elektroniczny system wyposażony w kamery do pomiaru niezbędnych parametrów zootechnicznych u bydła. Testowany będzie również, unowocześniony na potrzeby projektu, wirtualny pastuch, umożliwiający utrzymywanie zwierząt w lesie bez konieczności budowy ogrodzeń – wyjaśnił dr Bah.
Dodatkowo, stworzony zostanie informatyczny system zarządzania danymi zwierząt oparty o algorytmy sztucznej inteligencji oraz przetwarzania danych BIG DATA, umożliwiający śledzenie poszczególnych linii genetycznych.
„Integralną część projektu stanowić będą badania ekologiczne. Sprawdzimy, jak odtwarzają się lasy pastwiskowe i świetliste dąbrowy. W skali Europy jest to środowisko niemal nieistniejące a jednocześnie niezwykle cenne przyrodniczo. Realizacja projektu pozwoli ocenić, jak wypas zwierząt gospodarskich wpływa na strukturę i bioróżnorodność tych obszarów” – wyjaśnił dr Bah.
„Ustawa o lasach zakazuje w Polsce wypasu zwierząt hodowlanych w środowisku leśnym. Jednakże projekt będzie realizowany na terenie Stacji Badawczej w Popielnie. Las w Popielnie, z uwagi na swój eksperymentalny charakter, stwarza więc taką możliwość” – dodał.
Ponieważ zwierzęta hodowlane wpuszczone zostaną do lasu, gdzie bytują koniki polskie (tabuny żyjące w warunkach wolnościowych – PAP), naukowcy będą mieli też okazję sprawdzić, na ile prymitywne rasy bydła mogą być utrzymywane wraz z innymi gatunkami dzikich zwierząt.
„Badania w skali naszego kraju i Europy będą miały zdecydowanie nowatorski charakter, zarówno pod względem biologicznym, jak i w zakresie zastosowanych innowacyjnych technologii sztucznej inteligencji i wirtualnego ogrodzenia. Tylko w niektórych krajach Europy (np. Holandia) dopuszczony jest wypas bydła w warunkach wolnościowych, realizowany dla celów ochrony przyrody i bioróżnorodności. Realizacja tego wyjątkowo interdyscyplinarnego projektu umożliwiłaby podobny model wypasu również w naszym kraju” – ocenił dr Bah.
Podkreślił, że chów przemysłowy zwierząt budzi w Polsce coraz większy społeczny opór. „Dlatego eksperyment naukowy w Popielnie będzie stwarzał unikalną szansę promocji rodzimych ras bydła, rolnictwa ekologicznego oraz trwałego i zrównoważonego modelu zintegrowanego użytkowania przyrody dzikiej i udomowionej”- wskazał.
Stacja Badawcza PAN w Popielnie została włączona do Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie w 2016 roku. Misją Stacji Badawczej jest ochrona różnorodności biologicznej, między innymi poprzez hodowlę zwierząt ras zachowawczych (koniki polskie, bydło rasy polska czerwona i nizinna czarno-biała), jak również edukacja, promowanie zasad zrównoważonego rozwoju i postaw ekologicznych.
EIT Food #FoodScienceClass
IRZiBŻ PAN w Olsztynie już drugi rok z rzędu realizuje międzynarodowy projekt #FoodScienceClass finansowany przez Europejski Instytut Technologii i Innowacji w obszarze żywności (EIT Food). W drugiej edycji projektu bierze udział łącznie 300 uczniów z Izraela, Polski, Belgii i Finlandii. Do udziału w tegorocznej odsłonie projektu w Polsce zaproszono Liceum Ogólnokształcące im. Marii i Georga Dietrichów w Olsztynie oraz Szkołę Podstawową im. Marii Zientary-Malewskiej z Oddziałami Dwujęzycznymi w Dywitach.
Uczniowie wezmą udział w szeregu zajęć, które przybliżą im m.in. zagadnienia produkcji, przetwórstwa i bezpieczeństwa żywności, a także odpowiedzialnych postaw konsumenckich. W ramach realizacji projektu uczniowie będą mieli niepowtarzalną okazję wcielić się w rolę młodych badaczy i pod okiem mentorów – naukowców IRZiBŻ PAN w Olsztynie – zbadać nawyki żywieniowe swoich rówieśników. Jednak EIT Food #FoodScienceClass to nie tylko teoria! Na wrzesień zaplanowano edukacyjne warsztaty dotyczące racjonalnego gospodarowania żywnością i ograniczenia jej marnowania, które odbędą się w Kuźni Społecznej Banku Żywności w Olsztynie, jednego z partnerów projektu. Uczniowie poznają również instytutowe laboratoria, a także spotkają się z przedstawicielem regionalnej firmy spożywczej. Zwieńczeniem działań edukacyjnych będzie opracowanie i wdrożenie kampanii informacyjno-edukacyjnej, a także wymiana doświadczeń i materiałów z innymi klasami partnerskimi. Wszystkie aktywności zaplanowano z uwzględnieniem aktualnych możliwości – część działań odbywa się w formule online, część stacjonarnie, respektując zasady bezpieczeństwa.
Nadrzędnym celem projektu EIT Food #FoodScienceClass jest wzbudzenie w uczniach ciekawości jedzeniem, tematem wydawałoby się bardzo trywialnym, jednak dane WHO nie pozostawiają złudzeń. W 2019 r. w Europie mieliśmy już ponad 38 mln dzieci z nadwagą lub otyłością i to w grupie poniżej 5 roku życia. Wraz z naukowcami staramy się pokazać, że warto wiedzieć więcej na temat tego, co znajduje się na naszym talerzu, a także dokonywać świadomych wyborów żywieniowych już na etapie kompletowania sklepowego koszyka – mówi Justyna Banasiak, koordynatorka EIT Food #FoodScienceClass z ramienia Instytutu.
Projekt #FoodScienceClass jest finansowany przez EIT Food – Wspólnotę Wiedzy i Innowacji w obszarze żywności, która pracuje na rzecz zrównoważonego, zdrowego i godnego zaufania systemu żywnościowego. Partnerami projektu są: TECHNION (Izrael), IRZiBŻ PAN w Olsztynie, Bank Żywności w Olsztynie, EUFIC (Belgia), VTT (Finlandia) i Rikolto (Belgia).
Po więcej informacji zapraszamy do kontaktu z koordynatorką EIT Food #FoodScienceClass z ramienia Instytutu, Justyną Banasiak (j.banasiak@pan.olsztyn.pl).
