Doktorant w projekcie NCN OPUS – wirusologia/biologia molekularna

Tytuł projektu:

„Równomierne rozmieszczenie czy plamki? – Badanie mechanizmu tworzenia oraz funkcji nowego, specyficznego dla glejaka typu lokalizacji białka IE1 (immediate early 1) HCMV ( ludzkiego wirusa cytomegalii).”

Miejsce pracy:

Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie, Zespół Biologii i Patologii Rozrodu Człowieka.

Składanie ofert:

Per e-mail: a.andronowska@pan.olsztyn.pl

Termin: do 05.09.2023, 15:00

Kandydaci powinni aplikować do Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej Nauk Rolniczych, szczegóły tutaj.

Data rozpoczęcia pracy: październik 2023

Czas trwania umowy stypendialnej: 48 miesięcy

Opis projektu:

Glejak wielopostaciowy (GBM) to złośliwy nowotwór mózgu. Rokowanie dla pacjentów z GBM po intensywnym leczeniu jest bardzo złe – 5-letni wskaźnik przeżycia wynosi mniej niż 10%. Dodatkowo, etiologia i patogeneza tej choroby wciąż nie są poznane. Stwierdzono, że wysoki odsetek glejaków jest dodatni w odniesieniu do ludzkiego wirusa cytomegalii (HCMV), co wiąże się z gorszym rokowaniem dla pacjentów. Stosowanie wspierającego leczenia anty-HCMV zwiększyło przeżywalność pacjentów z GBM, potwierdzając wpływ zakażenia HCMV na przebieg choroby. Wykazano, że produkty genów HCMV wpływają na proliferację glejaka i angiogenezę, indukują oporność na apoptozę i unikanie układu odpornościowego, co sugeruje onkomodulacyjną rolę HCMV w tej chorobie. Jednym z białek HCMV występujących w wysokim odsetku glejaków jest białko IE1. Wykryliśmy nowy wzór lokalizacji białka IE1 na chromosomach mitotycznych w komórkach glejaka. Oprócz znanego wzoru „malowania chromosomów” zaobserwowaliśmy plamki białka IE1 związane z chromosomami. Ten wzór lokalizacji nie był obecny w innych typach komórek pochodzenia nerwowego lub innych komórkach, umożliwiających ustalanie latencji HCMV, które są dwiema znanymi cechami komórek glejaka. Ten wzór lokalizacji wykryliśmy jednak w innej linii komórkowej glejaka, co sugeruje, że lokalizacja IE1 w punktach może być specyficzna dla tego typu komórek. Celem tego projektu jest zbadanie asocjacji białka IE1 HCMV z chromosomami w komórkach glejaka. Projekt będzie łączył metody wirusologii, biologii komórkowej i molekularnej. Chcielibyśmy zbadać możliwą funkcję nowego wzoru lokalizacji IE1. Wierzymy, że odkrycie funkcji lokalizacji IE1 CAS nie tylko pogłębi nasze zrozumienie roli, jaką HCMV odgrywa w glejaku, ale może pomóc w przyszłym rozwoju nowych podejść terapeutycznych ukierunkowanych na przetrwanie wirusa.

Typ konkursu NCN: OPUS 24 – NZ6

Opis zadań:

  1. Klonowanie wektorów lentiwirusowych;
  2. Generowanie i walidacja stabilnych linii komórkowych;
  3. Izolacja kompleksów białkowych;
  4. Ilościowa analiza MS oraz przetwarzanie i filtrowanie danych MS.

Wybrany Kandydat będzie również odpowiedzialny za analizę danych, pisanie publikacji i prezentowanie wyników na seminariach i konferencjach.

Wymagania:

  1. W chwili rozpoczęcia realizacji zadań w projekcie Kandydat spełnia jedno z poniższych kryteriów kwalifikujących:
    • jest studentem studiów stacjonarnych lub niestacjonarnych drugiego stopnia, realizowanych w uczelniach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
    • jest studentem co najmniej czwartego roku studiów stacjonarnych lub niestacjonarnych jednolitych studiów magisterskich realizowanych w uczelniach na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
    • jest doktorantem, uczestnikiem studiów doktoranckich prowadzonych przez uprawnioną jednostkę organizacyjną uczelni, instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, instytut badawczy lub międzynarodowy instytut naukowy działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej utworzony na podstawie odrębnych przepisów,
    • jest uczestnikiem seminarium doktorskiego i pracuje nad przygotowaniem rozprawy doktorskiej,
  2. Realizacja lub ukończenie studiów jednolitych magisterskich/studiów II stopnia na kierunku: mikrobiologia, biotechnologia, biologia lub pokrewnych;
  3. Wiedza oraz znajomość technik biologii molekularnej i komórkowej;
  4. Wiedza z zakresu wirusologii lub mikrobiologii oraz kultur in vitro jest dodatkowym atutem;
  5. Znajomość języka angielskiego na poziomie umożliwiającym swobodne komunikowanie się, samodzielne przygotowywanie manuskryptów oraz prezentowanie wyników na konferencjach międzynarodowych;
  6. Komunikatywność i umiejętność pracy w zespole.

Oferujemy:

  • stymulujące międzynarodowe środowisko badawcze ze zmotywowanym i interdyscyplinarnym zespołem,
  • ciekawy projekt na styku badań podstawowych i medycyny translacyjnej wykorzystujący nowoczesne technologie,
  • możliwości rozwoju osobistego i zawodowego – wspierane przez szkolenia wewnętrzne i zewnętrzne,
  • stypendium doktoranckie: 4 200 zł brutto,

Osoby zainteresowane proszone są o przesłanie następujących dokumentów:

  1. List motywacyjny;
  2. Życiorys naukowy z wykazem publikacji, prezentacji konferencyjnych, opisem wiedzy metodycznej oraz innych osiągnięć;
  3. Odpis dyplomu ukończenia studiów magisterskich i zaświadczenie realizacji studiów doktoranckich lub zaświadczenie o realizacji drugiego stopnia studiów;
  4. Listy polecające poświadczające posiadanie umiejętności, niezbędnych przy realizacji projektu;
  5. Dokumenty potwierdzające znajomość języków obcych;
  6. Inne dokumenty, które wg Kandydata są istotne przy rozpatrzeniu jego Kandydatury;
  7. Oświadczenie o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2002 r., nr 101, poz. 926 z późn. zm).

Ewentualne pytania dotyczące projektu prosimy kierować do kierownika projektu: Dr hab. Magdalena Weidner-Glunde e-mail: m.weidner-glunde@pan.olsztyn.pl.

W CV prosimy o umieszczenie klauzuli zgody na przetwarzanie przez nas danych osobowych w procesie rekrutacji:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w dokumentach aplikacyjnych przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, w celu realizacji procesu rekrutacji wraz z publikacją na stronie internetowej Instytutu pełnych wyników konkursu.”

Klauzula informacyjna:

  1. Administratorem danych osobowych przetwarzanych w ramach procesu rekrutacji jest Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, tel. 89 523 46 86,
    e-mail: instytut@pan.olsztyn.pl.
  2. Kontakt z inspektorem ochrony danych osobowych jest możliwy pod w/w adresem.
  3. Podane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji obecnego procesu rekrutacji i przechowywane do czasu jego zakończenia na podstawie wyrażonej zgody (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a RODO).
  4. Osobie której dane dotyczą przysługuje prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
  5. Osobie, której dane dotyczą przysługuje prawo dostępu do swoich danych osobowych, żądania ich sprostowania lub usunięcia. Wniesienie żądania usunięcia danych jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w procesie niniejszej rekrutacji. Ponadto przysługuje jej prawo do żądania ograniczenia przetwarzania w przypadkach określonych w art. 18 RODO.
  6. Osobie, której dane dotyczą, przysługuje prawo do wniesienia skargi do prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na niezgodne z prawem przetwarzanie jej danych osobowych. Organ ten będzie właściwy do rozpatrzenia skargi z tym, że prawo wniesienia skargi dotyczy wyłącznie zgodności z prawem przetwarzania danych osobowych, nie dotyczy zaś przebiegu rekrutacji.
  7. Dane udostępnione nie będą podlegały profilowaniu ani udostępnieniu podmiotom czy państwom trzecim. Odbiorcami danych mogą być instytucje upoważnione z mocy prawa.
  8. Podanie danych zawartych w dokumentach rekrutacyjnych nie jest obowiązkowe, jednak jest warunkiem koniecznym do udziału w procesie rekrutacji.

Czytaj więcej

Konkurs na stanowisko doktoranta w projekcie NCN OPUS 24

Projekt NCN OPUS 24 pt. „Wpływ sygnałów zarodkowych na metylom endometrium świni jako nowy mechanizm uczestniczący w ustaleniu i rozwoju ciąży”

Kierownik projektu: dr hab. Agnieszka Wacławik, prof. PAN

Wczesna ciąża u ssaków jest wrażliwym okresem z uwagi na zwiększoną zamieralność zarodków. Rozwijające się zarodki sygnalizują swoją obecność w organizmie matki poprzez sekrecję czynników biochemicznych, które rozpoznawane są przez receptory obecne m.in. w błonie śluzowej macicy (endometrium). Głównym sygnałem wysyłanym przez zarodki u świni jest estradiol.

Celem projektu jest kompleksowe poznanie zmian w metylomie błony śluzowej macicy podczas ciąży oraz wywołanych działaniem estradiolu. W związku z tym, że endometrium składa się z różnych rodzajów komórek, których wzorce metylacji mogą się różnić, planujemy określić także komórkowo-specyficzne zmiany w metylomie endometrium podczas ciąży i w odpowiedzi na działanie estradiolu. Aby to osiągnąć planujemy wykorzystać modele ex vivo wraz z zaawansowanymi modelami in vitro. Co więcej wykorzystany zostanie także nowatorski model in vivo, w którym estradiol podawany był w taki sposób, aby naśladować jego wydzielanie przez zarodki. Kolejnym celem badań jest określenie roli procesów metylacji DNA regulowanych przez sygnały zarodkowe i estradiolu w procesach, takich jak regulacja ekspresji genów, funkcja wydzielnicza endometrium, proliferacja czy migracja komórek endometrium świni.

Prace obejmować będą m.in.: planowanie i wykonywanie eksperymentów, analizy laboratoryjne i statystyczne, interpretację uzyskanych wyników, pisanie publikacji naukowych dotyczących prowadzonych badań oraz prezentowanie wyników badań podczas konferencji naukowych. Udział w projekcie zakończony zostanie obroną pracy doktorskiej w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk.

Kandydat otrzyma odpowiednie szkolenie w zakresie epigenetyki, transkryptomiki, hodowli komórkowych i tkankowych oraz analiz molekularnych z wykorzystaniem wysokiej klasy, nowoczesnej infrastruktury badawczej.

Zainteresowania zespołu: Badania zespołu dr hab. Agnieszki Wacławik skupiają się na poznaniu mechanizmów zapewniających prawidłowy rozród u ssaków. Szczególnie interesuje nas zrozumienie molekularnej komunikacji między matką a zarodkiem, która prowadzi do prowadzi do rozwoju prawidłowej ciąży. Więcej na stronie zespołu.

Kwalifikacje:

  1. Wykształcenie wyższe (studia II stopnia) w dziedzinie nauk biologicznych (biologia, biotechnologia), rolniczych (zootechnika) lub pokrewnych;
  2. Wiedza z zakresu podstaw fizjologii zwierząt i biologii rozrodu;
  3. Znajomość podstaw technik biologii molekularnej (np. Real-time PCR, Western blot) i/lub hodowli komórkowych, technik mikroskopowych oraz analiz statystycznych;
  4. Dyspozycyjność: gotowość do pracy w terenie przy pobieraniu materiału do badań;
  5. Dobra znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie;
  6. Motywacja do pracy naukowej, umiejętność analitycznego myślenia, dobra organizacja pracy, umiejętność pracy indywidualnej i zespołowej oraz dokładność i dbałość o szczegóły.

Mile widziane:

  • Znajomość metod badania procesów epigenetycznych;
  • Doświadczenie w pracy na tkankach układu rozrodczego samic zwierząt gospodarskich i/lub liniach komórkowych.

Warunki:

  1. Wybrany kandydat będzie uczestnikiem Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej Nauk Rolniczych współprowadzonej przez IRZBŻ PAN w Olsztynie. Harmonogram, zasady rekrutacji i wykaz wymaganych dokumentów jest dostępny na stronie IRZBŻ PAN;
  2. Stypendium doktoranckie: 5000 PLN brutto brutto (około 3800 PLN netto) miesięcznie;
  3. Maksymalny okres trwania stypendium: 48 miesięcy;
  4. Planowana data rozpoczęcia: 1 października 2023 r. (rozpoczęcie roku akademickiego 2023/2024 w szkole doktorskiej);
  5. Miejsce pracy:
    Zespół Mechanizmów Działania Hormonów,
    Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk,
    ul Bydgoska 7, 10-243 Olsztyn;
  6. Udział we współpracy międzynarodowej;

Wymagane dokumenty:

  1. Życiorys naukowy (CV) zawierający informacje o: (1) wykształceniu, (2) dorobku naukowym, w tym publikacjach naukowych, komunikatach naukowych, itp.; (3) osiągnięciach wynikających z prowadzenia badań naukowych, stypendiach, nagrodach, doświadczeniu naukowym, warsztatach i/lub szkoleniach oraz udziale w projektach badawczych oraz (4) spisie stosowanych technik laboratoryjnych;
  2. List motywacyjny;
  3. Odpis dyplomu ukończenia studiów magisterskich i licencjackich wraz z kopią suplementu do dyplomu (albo kartę przebiegu studiów);
  4. Opinia opiekuna naukowego (promotora pracy magisterskiej) poświadczająca posiadanie umiejętności;
  5. Streszczenie pracy magisterskiej.
  6. Inne dokumenty, które wg Kandydata są istotne przy rozpatrzeniu jego Kandydatury.

Zgłoszenie zawierające komplet dokumentów powinno zostać wysłane do dnia 03.09.2023 pocztą elektroniczną na adres: a.waclawik@pan.olsztyn.pl. oraz spełnić warunki rekrutacji do 05.09.2023.

W temacie wiadomości należy wpisać: „Doktorat – zgłoszenie projekt Wacławik”. Wybrani Kandydaci zostaną zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną.

Termin składania wniosków może zostać przedłużony do czasu znalezienia odpowiednich kandydatów spełniających wszystkie wymagania.

Proces wyboru:

  1. Do rozmów zostaną zaproszeni najwyżej ocenieni kandydaci (ocena dokumentacji);
  2. Po rozmowach wybrany zostanie kandydat/kandydatka, który uzyska najwyższą ocenę;
  3. Kandydat/kandydatka musi aplikować do Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej Instytutu;
  4. Przyjęcie do szkoły doktorskiej jest warunkiem niezbędnym otrzymania stypendium;
  5. Lista przyjętych kandydatów do Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej zostanie ogłoszona na stronie internetowej.

Kontakt i dodatkowe informacje: a.waclawik@pan.olsztyn.pl.

W CV prosimy o umieszczenie klauzuli zgody na przetwarzanie przez nas danych osobowych w procesie rekrutacji:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w dokumentach aplikacyjnych przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, w celu realizacji procesu rekrutacji wraz z publikacją na stronie internetowej Instytutu pełnych wyników konkursu.”

Klauzula informacyjna:

  1. Administratorem danych osobowych przetwarzanych w ramach procesu rekrutacji jest Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, tel. 89 523 46 86,
    e-mail: instytut@pan.olsztyn.pl.
  2. Kontakt z inspektorem ochrony danych osobowych jest możliwy pod w/w adresem.
  3. Podane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji obecnego procesu rekrutacji i przechowywane do czasu jego zakończenia na podstawie wyrażonej zgody (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a RODO).
  4. Osobie której dane dotyczą przysługuje prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
  5. Osobie, której dane dotyczą przysługuje prawo dostępu do swoich danych osobowych, żądania ich sprostowania lub usunięcia. Wniesienie żądania usunięcia danych jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w procesie niniejszej rekrutacji. Ponadto przysługuje jej prawo do żądania ograniczenia przetwarzania w przypadkach określonych w art. 18 RODO.
  6. Osobie, której dane dotyczą, przysługuje prawo do wniesienia skargi do prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na niezgodne z prawem przetwarzanie jej danych osobowych. Organ ten będzie właściwy do rozpatrzenia skargi z tym, że prawo wniesienia skargi dotyczy wyłącznie zgodności z prawem przetwarzania danych osobowych, nie dotyczy zaś przebiegu rekrutacji.
  7. Dane udostępnione nie będą podlegały profilowaniu ani udostępnieniu podmiotom czy państwom trzecim. Odbiorcami danych mogą być instytucje upoważnione z mocy prawa.
  8. Podanie danych zawartych w dokumentach rekrutacyjnych nie jest obowiązkowe, jednak jest warunkiem koniecznym do udziału w procesie rekrutacji.

Czytaj więcej

Maliny na pomoc wątrobie

Maliny to owoce o wysokiej zawartości przeciwutleniaczy, które pomagają chronić ludzki organizm przed wieloma schorzeniami, w tym również nowotworami. Badania dr. Bartosza Fotschki z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie wykazały, że aby wzmocnić prozdrowotne działanie przeciwutleniaczy z malin, warto je łączyć w diecie z prebiotykami.

– Odpowiednie stymulowanie bakterii występujących w jelitach, poprzez suplementację prebiotykami, zwiększa efektywność rozkładu polifenoli z malin do związków chemicznych o większym potencjale prozdrowotnym m.in. korzystnie wpływających na metabolizm tłuszczy w wątrobie – podkreśla autor badań dr Bartosz Fotschki z Zespołu Biologicznych Funkcji Żywności IRZiBŻ PAN w Olsztynie.

O MALINACH SŁÓW KILKA

Maliny są jednymi z najpopularniejszych owoców. Swoje powodzenie zawdzięczają nie tylko słodkiemu, soczystemu smakowi, ale także znanym powszechnie prozdrowotnym właściwościom.

Jak przypomina Bartosz Fotschki, owoce te są bogatym źródłem bioaktywnych związków o silnym potencjalne prozdrowotnym m.in. charakteryzują się wysoką zawartością przeciwutleniaczy, głównie związków fenolowych np. cyjanidyn, antocyjanów, elagotanin oraz kwasów fenolowych. Przeciwutleniacze (inaczej antyoksydanty) to naturalne substancje, które mogą pomóc w ochronie organizmu ludzkiego przed rozwojem wielu chorób dietozależnych.

– Oprócz silnych właściwości przeciwutleniających, związki polifenolowe występujące w malinach wykazują również inne korzystne działania biologiczne, w tym regulujące stan zapalny, metabolizm lipidów, syntezę kwasów żółciowych w wątrobie oraz aktywność mikrobioty w przewodzie pokarmowym – wskazuje naukowiec, który na co dzień zajmuje się badaniem właściwości prozdrowotnych związków biologicznie aktywnych w kierunku profilaktyki oraz łagodzenia zaburzeń metabolicznych indukowanych dietą (np. otyłość, niealkoholowe stłuszczenie wątroby).

WZMOCNIĆ DZIAŁANIE

Prozdrowotne działanie malin można jeszcze wzmocnić, dlatego Bartosz Fotschki sprawdził, jak wpłynąć na bakterie przewodu pokarmowego, aby je zachęcić do intensywniejszej „pracy” związanej z rozkładem polifenoli z malin.

Naukowiec w swoich badaniach postawił na połączenie preparatu polifenolowego z malin z prebiotycznym działaniem fruktooligosacharydów (to produkty z grupy błonników  wspomagające rozwój bakterii probiotycznych, niezbędnych do prawidłowej pracy jelit).

– Wyniki badań potwierdziły wzmocnienie efektywności metabolizowania polifenoli do związków chemicznych o większym potencjale prozdrowotnym. Mechanizm działania tej mieszanki łączy ze sobą wzrost liczby bakterii wykazujących zdolność do metabolizmu polifenoli w przewodzie pokarmowym ze zwiększonym stężeniem metabolitów, które docierają do wątroby i regulują mechanizmy związane z metabolizmem lipidów, stresem oksydacyjnym oraz stanem zapalnym – wskazuje naukowiec.

Wyniki badań opublikowano w jednym z czołowych czasopism w dyscyplinie technologii żywności i żywienia Food Research International.

Innymi słowy – łącząc spożycie malin z suplementem prebiotycznym, wzmacniamy działanie prozdrowotne tych owoców, a to korzystnie wpływa m.in. na metabolizm wątroby.

– Niezbędne są jeszcze dalsze badania na ludziach, jednak połączenie polifenoli występujących w różnych produktach (np. soku, musie, liofilizacie) z fruktooligosacharydami może być cennym dodatkiem diety wspierającym profilaktykę zdrowotną i mógłby już teraz pojawić się w wielu produktach o potencjale prozdrowotnym – podsumowuje dr Fotschki.

Badanie było realizowane w ramach projektu pt. „Polifenole malin i ich metabolity jako czynniki regulujące mechanizmy rozwoju niealkoholowego stłuszczenia wątroby” (UMO-2018/31/D/NZ9/02196), finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki.

Czytaj więcej

InformPack podczas nowatorskich warsztatów „SHOP&COOK” w Olsztynie

Uczestnicy warsztatów „SHOP&COOK”, które odbyły się 28.06.2023 w hipermarkecie Auchan w Olszynie mieli okazję sprawdzić swoją wiedzę dotyczącą opakowań po żywności i ich recyklingu. Dwudniowe wydarzenie zostało zorganizowane przy współpracy z Bankiem Żywności w ramach projektu#SUCCESS finansowanego przez Europejską Wspólnotę Wiedzy i Innowacji w obszarze Żywności EIT Food. Celem warsztatów było zachęcenie konsumentów do zwiększania ilości produktów pochodzenia roślinnego w diecie oraz poruszenie zagadnień dotyczących ograniczenia marnowania żywności. Podczas spotkania zwrócono uwagę, że aby stać się świadomym konsumentem powinniśmy znać symbole na opakowaniach żywności oraz wiedzieć gdzie i w jaki sposób powinniśmy je wyrzucić. Uczestniczy podczas udziału w quizie „RECYCLE HERO” mieli też możliwość zadania pytań ekspertom do spraw opakowań żywności.

Więcej informacji na stronie Banku Żywności w Olsztynie.

Czytaj więcej

Nowe granty NCBR na współpracę Instytutu z biznesem

Naukowcy naszego Instytutu w trzech projektach z przyznanym finansowaniem w obszarze współpracy nauki z biznesem w ramach I konkursu NUTRITECH – żywienie w świetle wyzwań poprawy dobrostanu społeczeństwa oraz zmian klimatu.

Głównym celem programu NUTRITECH jest zwiększenie dostępności produktów i rozwiązań w zakresie prawidłowego żywienia w perspektywie do roku 2030 poprzez wdrożenie wyników prac badawczo-rozwojowych, uwzględniając zasady zrównoważonego rozwoju.

Wsparcie w rozwijaniu zdolności do tworzenia i wykorzystywania rozwiązań opartych na wynikach badań naukowych w celu nadania impulsu rozwojowego gospodarce i z korzyścią dla społeczeństwa przyznano trzem projektom, w które zaangażowani są naukowcy naszego Instytutu.

  • Opracowanie innowacyjnych, owocowo-warzywnych produktów prozdrowotnych z kategorii musy, wzbogaconych w składniki bioaktywne o właściwościach antyoksydacyjnych i wspierających mikrobiom.

Partnerzy: TYMBARK–MWS Sp. z o.o., Prolab Sp. z o.o. Sp. Komandytowa, IRZiBŻ PAN

Koordynator merytoryczny z ramienia Instytutu: dr Lidia Markiewicz

Przyznane środki: 4 816 729,48 zł

  • Opracowanie miodów krajowych o podwyższonych właściwościach funkcjonalnych, wzbogaconych o celowane dodatki antyoksydantów pochodzenia naturalnego w profilaktyce chorób cywilizacyjnych

Partnerzy: Mazurskie Miody Bogdan Piasecki, IRZiBŻ PAN

Koordynator merytoryczny z ramienia Instytutu: dr Małgorzata Starowicz

Przyznane środki: 5 556 913,12 zł

  • Opracowanie i wdrożenie innowacyjnej żywności funkcjonalnej ukierunkowanej na profilaktykę chorób dietozależnych

Partnerzy: Laboratorium Galenowe Olsztyn Sp. z o. o., IRZiBŻ PAN

Koordynatorzy merytoryczni z ramienia Instytutu: dr Bartosz Fotschki, dr hab. inż. Wiesław Wiczkowski

Przyznane środki: 2 900 617,66 zł

Czytaj więcej

Naukowcy badają mechanizm długotrwałej infekcji płodu wirusem cytomegalii

Naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie badają mechanizm długotrwałej infekcji płodu wirusem cytomegalii. Wirus ten dla osób zdrowych jest zazwyczaj niegroźny. Problem pojawia się u pacjentów z obniżoną odpornością, a także u kobiet w ciąży, ponieważ przenika on przez łożysko i może powodować poważne choroby wrodzone.

– Badamy molekularne podstawy ustalania długotrwałej infekcji wirusem cytomegalii w komórkach neuralnych. Mamy nadzieję poznać czynniki odpowiedzialne za utrzymywanie się wirusa w komórkach nerwowych, a co za tym idzie – zidentyfikować przyczyny obserwowanych uszkodzeń układu nerwowego związanych z chorobą wrodzoną wywołaną przez wirus cytomegalii – podkreśla dr hab. Magdalena Weidner-Glunde, kierownik badań i kierownik Pracowni Mikrobiologii i Wirusologii Molekularnej IRZiBŻ PAN w Olsztynie.

UŚPIONY WIRUS

Infekcja ludzkim wirusem cytomegalii (HCMV– human cytomegalovirus) jest bardzo powszechna, w Polsce ponad 80 proc. społeczeństwa jest nim zainfekowana. Pierwotne zakażenie u zdrowych ludzi jest zazwyczaj bezobjawowe lub przybiera symptomy lekkiego przeziębienia, jednak u pacjentów z niedoborem odporności, np. po transplantacji (gdy odporność celowo jest obniżana, aby nie doszło do odrzucenia transplantu) bądź chorych na AIDS, może spowodować poważną chorobę.

– HCMV jest też przyczyną chorób wrodzonych, ponieważ wirus ten jest w stanie przeniknąć z krwiobiegu infekowanej matki przez łożysko do płodu. Choroba, będąca skutkiem wrodzonego zakażenia cytomegalią, związana jest z zakażeniem centralnego układu nerwowego i co za tym idzie, z uszkodzeniami sensoryczno-nerwowymi. Symptomy związane z chorobą wrodzoną wywołaną przez HCMV mogą obejmować utratę słuchu, uszkodzenie wzroku bądź nawet upośledzenie umysłowe – wyjaśnia badaczka.

Wirusy z rodziny herpeswirusów (to m.in. wirus opryszczki czy ospy wietrznej), raz wniknąwszy do naszego organizmu pozostają w nim do końca naszego życia. Odpowiedź naszego układu odpornościowego na ich obecność – czyli m.in. przeciwciała – można wykryć w badaniach laboratoryjnych krwi. Pozwalają nam one również stwierdzić, czy u danej osoby infekcja jest w danej chwili aktywna czy też utajona.

Cykl życiowy herpeswirusów obejmuje bowiem dwie fazy: latentną (uśpioną), z której wirus sporadycznie „budzi się” przechodząc w fazę aktywną (lityczną). – W fazie litycznej wirus aktywnie namnaża się produkując dużą liczbę nowych cząsteczek wirusowych. Natomiast w latencji synteza białek wirusa jest ograniczona do minimum, nie ma też produkcji nowych cząstek wirusowych, co uniemożliwia efektywne wykrywanie infekcji przez nasz układ odpornościowy – wyjaśnia Magdalena Weidner-Glunde.

HCMV posiada genom kolisty (episom), który w czasie utajonej infekcji ma zdolność przyczepiania się do chromosomów gospodarza i w ten sposób zapewnia długotrwałość infekcji. – U innych herpeswirusów wiadomo, jakie białko jest odpowiedzialne za to wiązanie się genomu wirusa do chromosomów. W przypadku cytomegalii jeszcze tego nie wiemy. W naszych badaniach sprawdzamy, czy białko wirusowe IE1 bierze udział w wiązaniu się genomu do chromosomów i czy tym samym – warunkuje przetrwanie wirusa. Analiza funkcji tego białka pozwoli nam poznać i zrozumieć, jak możliwe jest przetrwanie genomu wirusa cytomegalii w komórce przez tak długi czas – wskazuje Magdalena Weidner-Glunde.

POZNAĆ RÓŻNICE W TYPACH KOMÓREK

Cząsteczki wirusa cytomegalii mają odmienne właściwości w zakresie infekcji oraz namnażania się w różnych typach komórek. Dotąd badano wirus cytomegalii w fazie latentnej głównie w krwiotwórczych komórkach macierzystych (z których mogą powstać np. krwinki czerwone). Niedawno wykazano, że długotrwała infekcja HCMV może mieć miejsce również w komórkach prekursorów neuralnych (z których później powstają np. neurony). Długotrwała infekcja w tych komórkach może być odpowiedzialna za uszkodzenia sensoryczno-nerwowe będące symptomami choroby wrodzonej wywołanej przez HCMV.

Naukowcy z Olsztyna zajmują się również porównaniem mechanizmu długotrwałej infekcji wirusa w obu tych typach komórek, aby poznać różnice i zrozumieć, jak wirus cytomegalii rozregulowuje funkcjonowanie różnych typów komórek.

– W przypadku aktywnej fazy zakażenia wirusem podawane są leki hamujące replikację wirusa. Wciąż nie ma jednak leków na fazę latentną, które pomogłyby się go po prostu pozbyć. Wyniki naszych badań będą więc mogły przyczynić się nie tylko do zrozumienia patogenezy wrodzonych infekcji cytomegalii, ale również pomóc w opracowaniu nowych terapii – podsumowuje naukowczyni. Badania – pod kierownictwem dr hab. Magdaleny Weidner-Glunde – są prowadzone w ramach projektu pt. „Badanie mechanizmów wrodzonej infekcji wirusem cytomegalii – replikacji, rozprzestrzeniania się oraz ustalania latencji”, finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki kwotą ponad 3 mln zł. Projekt ma się zakończyć w maju 2024 r.

Czytaj więcej

Pożegnanie

Autor: Magdalena Wiśniewska – Krasińska

Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość, że 13 lipca 2023 roku zmarł prof. Leslie Paul Kozak, wybitny biochemik, pracownik naszego Instytutu w latach 2011-2016.

Urodzony w Kanadzie, Prof. Leslie Kozak przyjechał do Polski po 45 latach pracy badawczej w Stanach Zjednoczonych. Doktorat z biochemii uzyskał na Uniwersytecie Notre Dame w stanie Indiana. Jako adiunkt w Laboratorium Jackson w Bar Harbor Maine rozpoczął niezależne badania nad zagadnieniami otyłości, termogenezy i brązowej tkanki tłuszczowej. W Pennington Biomedical Research Center w Baton Rouge kontynuował badania nad rolą termogenezy w terapii chorób dietozależnych, w tym cukrzycy typu 2 i otyłości.

Prof. Kozak został zatrudniony w naszym Instytucie jako wybitnej klasy specjalista w ramach projektu REFRESH, finansowego w akcji Widening 7. Programu Ramowego UE.  Jako laureat grantu WELCOME Fundacji na rzecz Nauki Polskiej stworzył w Instytucie nowe laboratorium i powołał grupę naukową zajmującą się badaniem termogenezy w aspekcie mechanizmów genetycznych regulujących powstawanie brązowej tkanki tłuszczowej.  Autor ponad 200 publikacji w światowych czasopismach w tym w Nature, Nature Medicine.

Za osiągnięcia badawcze w czasie pracy w Instytucie, w 2015 roku otrzymał Medal „Zasłużony dla Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN”. Prof. Leslie Kozak pozostanie w naszej pamięci jako wybitny naukowiec, oddany mentor młodego pokolenia badaczy i życzliwy wszystkim kolega.

Czytaj więcej

Konkurs na stanowisko technologa w Zespole Ochrony Bioróżnorodności w Popielnie

Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności zatrudni technologa w Zespole Ochrony Bioróżnorodności w Popielnie

Wymiar etatu:

  • pełny etat

Wymagania kwalifikacyjne kandydata:

  • stopień inżyniera lub/i licencjat lub/i tytuł magistra nauk rolniczych, biologicznych, weterynaryjnych, chemicznych lub pokrewnych,
  • wiedza z zakresu pracy biurowej i obsługi pakietu MS Office,
  • znajomość podstaw pracy laboratoryjnej,
  • praktyczna umiejętność prowadzenia samochodu osobowego (kategoria B, co najmniej 1 rok),
  • znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie w stopniu komunikatywnym,
  • kursy, szkolenia i praktyczne umiejętności związane z pracą laboratoryjną oraz przy zwierzętach będą dodatkowym atutem.

Oczekiwania:

  • wykonywanie podstawowych czynności laboratoryjnych,
  • obsługa administracyjna w jednostce (raporty, zamówienia, ewidencja),
  • pobieranie materiału badawczego w terenie,
  • komunikatywność i dobra organizacja pracy.

Wymagane dokumenty:

  • kopia dyplomu ukończenia studiów wyższych (licencjat lub/i inżynier lub/i magister),
  • CV.

Aplikacje należy składać na adres Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN Tuwima 10, 10-748 Olsztyn lub na adres e-mail: j.papurzynska@pan.olsztyn.pl.

W CV prosimy o umieszczenie klauzuli zgody na przetwarzanie przez nas danych osobowych w procesie rekrutacji:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w dokumentach aplikacyjnych przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, w celu realizacji procesu rekrutacji wraz z publikacją na stronie internetowej Instytutu pełnych wyników konkursu.”

Klauzula informacyjna:

  1. Administratorem danych osobowych przetwarzanych w ramach procesu rekrutacji jest Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, tel. 89 523 46 86,
    e-mail: instytut@pan.olsztyn.pl.
  2. Kontakt z inspektorem ochrony danych osobowych jest możliwy pod w/w adresem.
  3. Podane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji obecnego procesu rekrutacji i przechowywane do czasu jego zakończenia na podstawie wyrażonej zgody (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a RODO).
  4. Osobie której dane dotyczą przysługuje prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
  5. Osobie, której dane dotyczą przysługuje prawo dostępu do swoich danych osobowych, żądania ich sprostowania lub usunięcia. Wniesienie żądania usunięcia danych jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w procesie niniejszej rekrutacji. Ponadto przysługuje jej prawo do żądania ograniczenia przetwarzania w przypadkach określonych w art. 18 RODO.
  6. Osobie, której dane dotyczą, przysługuje prawo do wniesienia skargi do prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na niezgodne z prawem przetwarzanie jej danych osobowych. Organ ten będzie właściwy do rozpatrzenia skargi z tym, że prawo wniesienia skargi dotyczy wyłącznie zgodności z prawem przetwarzania danych osobowych, nie dotyczy zaś przebiegu rekrutacji.
  7. Dane udostępnione nie będą podlegały profilowaniu ani udostępnieniu podmiotom czy państwom trzecim. Odbiorcami danych mogą być instytucje upoważnione z mocy prawa.
  8. Podanie danych zawartych w dokumentach rekrutacyjnych nie jest obowiązkowe, jednak jest warunkiem koniecznym do udziału w procesie rekrutacji.

Czytaj więcej

Kiełki soczewicy bogatsze w naturalne przeciwutleniacze niż same nasiona

Soczewica to cenne źródło związków fenolowych, które w ludzkim organizmie pełnią rolę naturalnych przeciwutleniaczy. Naukowiec z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie przypomina, że największa ich zawartość jest w kiełkach.

– W kiełkach uzyskanych z nasion soczewicy zawartość związków fenolowych jest wyraźnie wyższa od tej, jaką znajdujemy w nasionach. Warto też pamiętać, że zmniejszać zawartość fenoli w soczewicy mogą procesy termiczne, dlatego nie należy gotować nasion zbyt długo – podkreśla prof. Ryszard Amarowicz, kierownik Zespołu Chemicznych i Fizycznych Właściwości Żywności IRZiBŻ PAN w Olsztynie.

Prof. Ryszard Amarowicz (wraz z prof. Ronaldem Peggiem z Uniwersytetu w Athens w Georgii w USA) opublikował w czasopiśmie „Current Pharmaceutical Design” artykuł przeglądowy, zbierający najnowszą wiedzę naukową dotyczącą soczewicy jako źródła związków fenolowych.

WARTOŚCIOWA ROŚLINA STRĄCZKOWA

Soczewica jest cennym źródłem białka, które charakteryzuje się zbilansowanym składem aminokwasowym, lepszym w porównaniu do zbóż. – Nasiona soczewicy w diecie człowieka zapewniają wysoką podaż niektórych witamin z grupy B oraz błonnika pokarmowego. Zawarte są w nich także oligosacharydy, które wykazują właściwości prebiotyczne, czyli korzystnie wpływają na mikroflorę ludzkiego przewodu pokarmowego. Nasiona soczewicy to dla nas również ważne źródło związków fenolowych – wyjaśnia prof. Ryszard Amarowicz, który bada zawartość składników odżywczych i związków biologicznie aktywnych w surowcach roślinnych oraz w żywności.

Związki fenolowe wykazują aktywność przeciwutleniającą i zdolność do hamowania rozwoju drobnoustrojów.
– W organizmie człowieka pełnią funkcję naturalnych przeciwutleniaczy – są zdolne do unieczynnienia wolnych rodników (związanych z etiologią wielu chorób cywilizacyjnych), a także do hamowania utleniania cholesterolu w lipoproteinach o niskiej gęstości (LDL), dlatego mogą nas „bronić” przed miażdżycą. Fenole hamują również aktywność enzymów trawiennych, amylazy i lipazy; możemy mówić zatem o ich aktywności antydiabetycznej oraz wskazywać na możliwości stosowania ich przy zapobieganiu/leczeniu otyłości – wskazuje naukowiec.

IM MNIEJ GOTOWANIA, TYM LEPIEJ

Wspomniany artykuł przeglądowy przedstawia soczewicę jako bogate źródło związków fenolowych, chemiczną stronę tych związków, ich właściwości biologiczne oraz wpływ, jaki mogą na nie wywoływać procesy technologiczne.

Naukowcy przypomnieli, że na zawartość fenoli wpływa przetwarzanie surowej soczewicy w postaci gotowania, kiełkowania i fermentacji.

– Procesy termiczne zmniejszają zwartość związków fenolowych w soczewicy (związki te mogą być albo utleniane, albo przechodzić do wody podczas moczenia nasion lub ich gotowania). Stąd praktyczna rada: nie gotujmy nasion zbyt długo. Starajmy się też wykorzystać wodę po ich ugotowaniu, ponieważ z pewnością zawiera ona związki fenolowe – mówi prof. Ryszard Amarowicz.

Na zawartość fenoli w soczewicy wpływa również jej odmianowość, zabiegi agrotechniczne np. wielkość nawożenia, warunki klimatyczne w kraju, skąd roślina pochodzi. – W moich badaniach stwierdziliśmy na przykład, że soczewica zielona i czerwona różnią się pod względem profilu związków fenolowych i potencjału przeciwutleniającego. Ekstrakt z zielonej soczewicy w porównaniu do ekstraktu z czerwonej soczewicy był bogatszy w związki fenolowe, a jego aktywność przeciwutleniająca była wyższa – wskazuje badacz.

DZIAŁANIE CYTOTOKSYCZNE

W publikacji opisano również kilka pozytywnych działań biologicznych ekstraktów z soczewicy na hodowlę komórkową i w badaniach na zwierzętach.

– Stosując badania na liniach komórkowych stwierdzono, ze uzyskane z nasion soczewicy ekstrakty bogate w związki fenolowe działają cytotoksycznie w odniesieniu do wielu komórek nowotworowych. Można tu wymienić komórki nowotworów okrężnicy, żołądka, wątroby i nerek – podaje badacz.

Eksperymentalnie wykazano również ochronne działanie ekstraktu z czarnej soczewicy wobec DNA, jak i potwierdzono przeciwzapalne działanie związków fenolowych obecnych w ekstraktach z nasion soczewicy. Z kolei ekstrakt z czerwonej soczewicy podany szczurom przeciwdziałał stresowi oksydacyjnemu w organizmie zwierząt, co potwierdzały wyniki analizy kilku parametrów biochemicznych.

– Uwzględnienie soczewicy w diecie korzystnie wpływa na nasz sposób odżywiania, a tym samym działa prozdrowotnie w wielu kwestiach – podsumowuje prof. Ryszard Amarowicz.

Czytaj więcej

Konkurs na stanowisko technologa w Zespole Mechanizmów Działania Hormonów

Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności zatrudni technologa w Zespole Mechanizmów Działania Hormonów

Warunki zatrudnienia:

  • umowa na czas określony – na czas zastępstwa.

Kandydat odpowiadać będzie za:

  • Przygotowywanie narzędzi i szkła laboratoryjnego do użycia w pracowni hodowli komórek/tkanek,
  • Przygotowywanie płynów laboratoryjnych i mediów hodowlanych,
  • Nadzór nad sprzętem niezbędnym do wykonywania analiz i prowadzenia hodowli komórkowych/tkankowych,
  • Nadzór nad wyposażeniem kontrolno-pomiarowym,
  • Zapewnienie zgodności działań z obowiązującymi instrukcjami,
  • Pomoc w prowadzeniu analiz laboratoryjnych.

Oczekiwania wobec kandydata:

  • Wykształcenie minimum średnie,
  • Praktyczna znajomość zagadnień związanych z pracą laboratoryjną mile widziana,
  • Umiejętność organizacji pracy własnej,
  • Pracowitość, sumienność, dokładność, rzetelność; odpowiedzialność za wykonywane zadania,
  • Komunikatywność i umiejętność pracy w zespole.

Termin nadsyłania zgłoszeń do 31.07.2023 do godz. 15.00 na adres Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN Tuwima 10; 10-748 Olsztyn lub mailem e-mail: j.papurzynska@pan.olsztyn.pl.

W CV prosimy o umieszczenie klauzuli zgody na przetwarzanie przez nas danych osobowych w procesie rekrutacji:

„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w dokumentach aplikacyjnych przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, w celu realizacji procesu rekrutacji wraz z publikacją na stronie internetowej Instytutu pełnych wyników konkursu.”

Klauzula informacyjna:

  1. Administratorem danych osobowych przetwarzanych w ramach procesu rekrutacji jest Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, tel. 89 523 46 86,
    e-mail: instytut@pan.olsztyn.pl.
  2. Kontakt z inspektorem ochrony danych osobowych jest możliwy pod w/w adresem.
  3. Podane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji obecnego procesu rekrutacji i przechowywane do czasu jego zakończenia na podstawie wyrażonej zgody (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a RODO).
  4. Osobie której dane dotyczą przysługuje prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
  5. Osobie, której dane dotyczą przysługuje prawo dostępu do swoich danych osobowych, żądania ich sprostowania lub usunięcia. Wniesienie żądania usunięcia danych jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w procesie niniejszej rekrutacji. Ponadto przysługuje jej prawo do żądania ograniczenia przetwarzania w przypadkach określonych w art. 18 RODO.
  6. Osobie, której dane dotyczą, przysługuje prawo do wniesienia skargi do prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na niezgodne z prawem przetwarzanie jej danych osobowych. Organ ten będzie właściwy do rozpatrzenia skargi z tym, że prawo wniesienia skargi dotyczy wyłącznie zgodności z prawem przetwarzania danych osobowych, nie dotyczy zaś przebiegu rekrutacji.
  7. Dane udostępnione nie będą podlegały profilowaniu ani udostępnieniu podmiotom czy państwom trzecim. Odbiorcami danych mogą być instytucje upoważnione z mocy prawa.
  8. Podanie danych zawartych w dokumentach rekrutacyjnych nie jest obowiązkowe, jednak jest warunkiem koniecznym do udziału w procesie rekrutacji.

Czytaj więcej