PL
Międzynarodowe seminarium naukowe – Prof. Lars-Oliver Klotz
15 marca br. o godzinie 10:00 w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN odbędzie się pierwsze międzynarodowe seminarium naukowe w ramach projektu ERA Chair Welcoming ERA Chair to Centre of Excellence in Nutrigenomics to optimise health and well-being. Serię seminariów zainauguruje Lars-Oliver Klotz, profesor nutrigenomiki w Instytucie Nauk o Żywieniu Uniwersytetu Friedricha Schillera w Jenie (Niemcy). Prof. Klotz prowadzi badania z zakresu biochemii i biologii molekularnej, toksykologii molekularnej i biologii komórki. Podczas seminarium w Olsztynie wygłosi referat: „Selenium-binding proteins: from SNP to function”.
Seminarium i spotkanie z udziałem prof. Klotza odbędą się w Oddziale Nauk o Żywności Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN przyl. ul. Tuwima 10.
Prof. Lars-Oliver Klotz – BIO
Lars-Oliver Klotz (LOK) is Professor of Nutrigenomics at the Institute of Nutritional Sciences, Friedrich Schiller University, Jena, Germany. He is Dean of the Faculty of Biological Sciences at Friedrich Schiller University. He obtained his Diploma degree (an MSc equivalent) in biochemistry from the University of Tübingen, Germany, followed by a Ph.D. in biochemistry from the University of Düsseldorf, Germany (1998; advisor: Helmut Sies). Following postdoctoral research at the National Institute on Aging in Baltimore, MD, USA, he obtained his lecturer’s qualification (Habilitation degree) at the University of Düsseldorf. In 2010, he moved to the University of Alberta, Edmonton, AB, Canada, where he was an Associate Professor (tenured) and held the Canada Research Chair in Pharmaceutical Sciences at the Faculty of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences. In 2013, Dr. Klotz assumed his current position. Dr. Klotz is the 2006 recipient of SFRR-Europe’s Catherine-Pasquier-Award. His research interests include the biochemistry of oxidative stress, stress-induced signal transduction and molecular processes in aging.
Selenium-binding proteins: from SNP to function
Abstract:
Selenium-binding protein 1 (SELENBP1) was identified some thirty years ago as a selenium-containing protein that does not count among the 25 known human selenoproteins harboring selenocysteine residues. It has since been found to be a bona-fide tumor suppressor, but its exact function remained elusive until, in 2018, a series of single nucleotide polymorphisms were identified as the reason for a striking breath malodor of patients in a Dutch hospital. The underlying changes were demonstrated to affect the gene encoding SELENBP1, which was then identified as a methanethiol oxidase.
This presentation will summarize the work on SELENBP1 performed in the Klotz lab regarding the enzymatic activity of SELENBP1, the role of selenium, the role of transition metal ions and the search for a function of this protein, using isolated SELENBP1 mutants, cell culture models and a model organism, Caenorhabditis elegans.
Warsztaty „Rozród sandacza w teorii i praktyce”
Eksperci Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie stale podejmują nowe wyzwania, będące odzwierciedleniem najnowszych światowych trendów naukowych. Jednym z takich obszarów, we współpracy z przedsiębiorcami, są innowacyjne badania nad poprawą rozrodczości ryb słodkowodnych.
Zapraszamy na warsztaty, które będą wyjątkową okazją dla przedsiębiorców do zdobycia wiedzy i poznania praktycznych możliwości inicjacji i rozwoju akwakultury sandacza – wysoko cenionego gatunku ryby, zarówno w naszych jeziorach, jak i na naszych talerzach.
Warsztaty „Rozród sandacza w teorii i praktyce” odbędą się 14 marca 2023 r. w Gospodarstwie Rybackim „Mikołajki” w Mikołajkach.
Warsztaty są bezpłatne, ale wymagana jest rejestracja.
LINK DO REJESTRACJI
PROGRAM
Część teoretyczna – Gospoda Rybacka, Mikołajki (ul. Plac Wolności 10)
09.00 – 09.15
Przywitanie uczestników oraz otwarcie szkolenia – dr hab. Daniel Żarski, Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie
09.15 – 09.45
Rola produkcji materiału zarybieniowego sandacza w gospodarce rybackiej na przykładzie Gospodarstwa Rybackiego „Mikołajki” – Piotr Sobiech, Dyrektor Gospodarstwa Rybackiego Mikołajki
09.45 – 10.15
Przerwa kawowa
10.15 – 12.30
Rozród sandacza – podstawy teoretyczne i definicje – dr hab. Daniel Żarski, Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie
12.30 – 13.30
Lunch
Część praktyczna – Wylęgarnia Gospodarstwa Rybackiego „Mikołajki” (ul. Mrągowska 14)
14.00 – 16.00
Podstawy praktyki kontrolowanego rozrodu sandacza – Radosław Lewandowski, Ichtiolog Gospodarstwa Rybackiego Mikołajki
16.15 – 16.30
Przerwa kawowa
Panel dyskusyjny – Gospoda Rybacka, Mikołajki (ul. Plac Wolności 10)
16.30 – 18.00
Podsumowanie, wnioski, dyskusja – Daniel Żarski, Radosław Lewandowski, Piotr Sobiech
Czytaj
Warsztaty są częścią projektu pn. „Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii Żywności dla Jakości Życia” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020.
Naukowcy Instytutu z wizytą w Olsztyńskim Planetarium
Za nami kolejne wyjątkowe spotkanie z Olsztyńską Akademią Dzieci. Tym razem z młodymi studentami spotkała się dr hab. Anna Szóstek-Mioduchowska, która opowiedziała słuchaczom o zagadnieniu szczególnie ważnym w sezonie jesienno-zimowym – układzie odpornościowym. Pani Doktor zwróciła uwagę na „narzędzia”, jakimi dysponuje organizm człowieka w obronie przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi. Jakie komórki odpornościowe znajdziemy w ciele człowieka i ile ich jest w jednej kropli krwi? Czym różni się odporność wrodzona od nabytej? Co mówi nam ciało, kiedy dotykają nas dolegliwości charakteryzujące stan zapalny? Na te i wiele innych pytań szukano odpowiedzi podczas spotkania.
Na studentów czekała również część warsztatowa, w której mogli wcielić się w młodych chemików. Pod okiem mgr inż. Kamili Penkacik dzieci badały magiczne przeciwutleniacze oraz tworzyły molekularne perły.
Trzecie spotkanie Akademii odbyło się 11 lutego w olsztyńskim Planetarium. Kolejne planowane jest na 15 kwietnia. Więcej informacji o Olsztyńskiej Akademii Dzieci znajdziecie na stronie Planetarium w zakładce Edukacja.
Obrona pracy doktorskiej mgr Joanny Szuszkiewicz
DYREKTOR i RADA NAUKOWA Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie mają zaszczyt zaprosić na publiczną obronę rozprawy doktorskiej na stopień doktora nauk rolniczych w dyscyplinie zootechnika i rybactwo:
Mgr Joanny Szuszkiewicz
Dr Małgorzata Starowicz o związkach powstających w wyniku reakcji Maillarda
Tłusty Czwartek to najsłodsze święto w roku. Z tej okazji chętnie zajadamy się pączkami i faworkami, które tradycyjnie są smażone na głębokim tłuszczu. O tym, jakie zjawiska towarzyszą przygotowaniu ulubionych słodkości Polaków, a także jakie związane z nimi badania prowadzone są w naszym Instytucie, mówi dr Małgorzata Starowicz z Zespołu Chemii i Biodynamiki Żywności.
Za przyjemny aromat, smak i brązową barwę pączków i chruścików odpowiada kaskada zachodzących po sobie reakcji chemicznych. Reakcje te zachodzą pomiędzy cukrami i białkami w żywności poddanej wysokiej temperaturze. Ich odkrywcą jest francuski chemik Louis Camille Maillard. Można powiedzieć, że reakcje Maillarda mają dwa „oblicza”. Z jednej strony formują związki kształtujące smak, zapach i barwę takich produktów spożywczych jak chleb, kawa, smażone mięso, piwo czy miód. Ponadto tworzące się podczas reakcji Maillarda melanoidyny wykazują właściwości przeciwutleniające. Te naturalnie brązowe barwniki, występujące np. w skórce chleba, posiadają zdolność do chwytania i unieszkodliwiania wolnych rodników, a tym samym mogą zapobiegać chorobom cywilizacyjnym.
Z drugiej strony, w wyniku reakcji Maillarda mogą powstać takie związki jak akryloamid, któremu przypisuje się działanie mutagenne i nowotworowe. Mimo że nie określono jeszcze norm dla zawartości akryloamidu w żywności, naukowcy i producenci żywności monitorują jego zawartość w produktach rynkowych i prowadzą szereg badań nad poprawą procesów technologicznych, selekcją stosowanych surowców, czy użyciem naturalnych dodatków do żywności. Wszystko po to, aby zachować niski poziom akryloamidu w produktach poddawanych obróbce termicznej. Najwięcej spożywamy go obecnie w czipsach i frytkach. Duże zainteresowanie tematem akryloamidu spowodowało, że naukowcy i przedsiębiorcy połączyli siły w ramach Europejskiego Programu współpracy w dziedzinie Badań Naukowo-Technicznych (COST) i wspólnie zgłębiają temat obniżania poziomu akryloamidu w produktach zbożowych.
Badania prowadzone w Zespole Chemii i Biodynamiki Żywności w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN wykazały, że powstawanie tych, zarówno korzystnych jak i niekorzystnych, związków można zmieniać już na etapie procesu technologicznego. Jest to możliwe poprzez wybranie odpowiednich składników, temperatury i czasu ogrzewania, regulowanie poziomu pH czy zawartości wody. Wyzwanie, przed jakim stoją naukowcy, to przede wszystkim opracowanie odpowiednich receptur i ustalanie parametrów procesów technologicznych, aby zbalansować i doprowadzić do zwiększonego powstawania związków korzystnych, zmniejszając przy tym ilość tych niekorzystnych. Dotychczasowe badania naszego Zespołu wykazały, że wysoki potencjał hamujący powstawanie akryloamidu mają związki polifenolowe. Dodatek polifenoli w postaci przypraw czy ziół może skutecznie obniżać zawartość akryloamidu w produktach cukierniczych z jednoczesnym podniesieniem walorów smakowo-zapachowych. Z drugiej strony bardziej korzystne jest dłuższe pieczenie w niższej temperaturze niż pieczenie w krótkim czasie i w wysokiej temperaturze. Badania zostały przeprowadzone dla chlebów wypiekanych z różnych mąk (orkiszowej, pszennej i żytniej).
Prof. Ryszard Amarowicz o zaletach roślin strączkowych
10 lutego obchodziliśmy Światowy Dzień Suchych Nasion Roślin Strączkowych. Inicjatywa narodziła się w 2016 r. w Food and Agriculture Organization (FAO). Dzień ma na celu popularyzację tych cennych dla zdrowia roślin. O to, co dobrego znajdziemy w roślinach strączkowych, zapytaliśmy prof. Ryszarda Amarowicza, kierującego Zespółem Chemicznych i Fizycznych Właściwości Żywności.
Mówiąc o roślinach strączkowych najczęściej myślimy o grochu i fasoli, bo te dwie rośliny są obecne w tradycyjnej polskiej kuchni. Po jakie rośliny strączkowe warto jeszcze sięgnąć?
Prof. Ryszard Amarowicz: Z pewnością ciecierzyca i soczewica powinny znaleźć się na naszych kuchennych półkach. Pierwsza jest idealna jako dodatek do surówek/sałatek, stanowi również podstawę hummusów. Druga jako wspaniały składnik zup. Ktoś kiedyś powiedział, że zupa z soczewicy to najsmaczniejsza zupa na świecie. Przypomnijmy sobie z Biblii, że starszy brat Ezaw odstąpił Jakubowi swoje prawo pierworództwa właśnie za miskę soczewicy.
Dlaczego warto włączyć suche nasiona roślin strączkowych do naszej diety? Co dobrego w nich znajdziemy?
R.A.: Bardzo dobre źródło białka. Co szczególnie ważne, białko o wysokiej wartości biologicznej, wyższej od tej, którą wykazuję produkty zbożowe. Idealnie uzupełnia się pod względem składu aminokwasowego z białkami zwierzęcymi. Wysoka wartość energetyczna. Doskonałe źródło błonnika pokarmowego. Duża zawartość składników mineralnych, spora zawartość niektórych witamin. Obecność oligosacharydów, które zaliczane są do probiotyków – „odżywia się” nimi mikroflora jelitowa. Wiele składników nasion roślin wykazuje prozdrowotne właściwości potwierdzone w różnych badaniach, włączając w to również badania kliniczne.
„Rośliny strączkowe dla zrównoważonej przyszłości” to tegoroczny motyw Dnia Suchych Roślin Strączkowych. Dlaczego rośliny strączkowe to dobra odpowiedź na hasło „zrównoważony system żywności”?
R.A.: Zrównoważony system żywnościowy powinien zapewnić zdrową żywność dla ludzi i tworzyć zrównoważone systemy środowiskowe, gospodarcze i społeczne. O tym, że nasiona roślin strączkowych są zgodne z pierwszym kryterium wypowiedziałem się już wcześniej. Uprawa roślin strączkowych stwarza nowe szanse dla szeroko pojętego sektora rolniczego łącznie z przemysłem spożywczym i gastronomią. Atrakcyjność nasion roślin strączkowych wzrasta z popularnością wegetarianizmu i z koniecznością zmniejszenia produkcji zwierzęcej na świecie, co wynika między innymi nie tylko z pobudek ekonomicznych, ale również i ekologicznych.
Genom ponad genomem – prof. Carsten Carlberg, ERA Chair WELCOME2
Nasza codzienna dieta składa się z węglowodanów, lipidów, białek, minerałów i witamin, które dostarczają energii i służą jako budulec naszego organizmu. Jedzenie jest paliwem naszego życia – bez niego umarlibyśmy w ciągu kilku tygodni. (więcej…)
Prof. Monika Kaczmarek w podcaście NCN
„Kobiety i mężczyźni w nauce” to tytuł pierwszego odcinka podcastu Narodowego Centrum Nauki, w którym głos zabrała m.in. prof. Monika Kaczmarek, kierująca w Instytucie Laboratorium Biologii Molekularnej.
POSŁUCHAJ
Konkurs na stanowisko Post-doc w projekcie NCN OPUS 23
Nazwa jednostki:
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie
Nazwa stanowiska:
Adiunkt – stanowisko typu post-doc w projekcie NCN OPUS 23 pt. „SSc5D – rozpuszczalny receptor zmiatacz bogaty w cysteinę, nowy gracz w odporności nieswoistej nasienia indora (Meleagris galopavo) w odniesieniu do syndromu żółtego nasienia”, którego kierownikiem jest dr hab. Mariola Słowińska.
Opis zadań:
Kandydat będzie uczestniczył w realizacji następujących zadań badawczych:
- izolacja i hodowla spermiofagów z nasienia indora;
- immunofluorescencyjna lokalizacja białka SSc5D w spermiofagach z nasienia indora;
- określenie zmian w populacji spermiofagów (M1, M2 i SSc5D+) w odniesieniu do jakości nasienia indora;
- analiza proteomicznych profili aktywowanych spermiofagów w odniesieniu do jakości nasienia indora.
Warunki zatrudnienia:
- wynagrodzenie w wysokości 8500 – 9600 zł miesięcznie (kwota brutto),
- miejsce pracy: Zespół Biologii Gamet i Zarodka IRZiBŻ, ul. Bydgoska 7, 10-243 Olsztyn,
- data rozpoczęcia: maj – czerwiec 2023,
- czas trwania umowy: 42 – 48 miesięcy.
Wymagania:
- Stopień naukowy doktora: biotechnologii, biologii, weterynarii lub pokrewny; stopień doktora uzyskany w roku zatrudnienia w projekcie lub w okresie 7 lat przed 1 stycznia roku zatrudnienia w projekcie;
- Wiedza z zakresu biologii molekularnej, rozrodu i immunologii;
- Doświadczenie w posługiwaniu się następującymi technikami: ELISA, Western blot, qPCR oraz barwienia immunofluorescencyjne;
- Doświadczenie w izolacji i hodowli komórek pierwotnych;
- Przynajmniej 1 zagraniczny staż naukowy (min. 1 miesiące);
- Pierwszy autor przynajmniej 3 publikacji naukowych;
- Znajomość języka angielskiego na poziomie umożliwiającym swobodną komunikację;
- Umiejętność pracy w zespole.
Osoby zainteresowane proszone są o przesłanie następujących dokumentów:
- List motywacyjny;
- Życiorys naukowy z wykazem publikacji, konferencji oraz innych osiągnięć;
- Kopia dyplomu uzyskania stopnia doktora;
- Opinia wcześniejszego przełożonego lub opiekuna naukowego poświadczająca posiadanie umiejętności, niezbędnych przy realizacji projektu;
- Inne dokumenty, które wg Kandydata są istotne przy rozpatrzeniu jego Kandydatury.
Zgłoszenie zawierające komplet dokumentów należy przesłać do dnia 28.04.2023 (włącznie) pocztą elektroniczną na adres: m.slowinska@pan.olsztyn.pl. W temacie wiadomości należy podać następujący tytuł „Konkurs na stanowisko post-doc/OPUS”.
W CV prosimy o umieszczenie klauzuli zgody na przetwarzanie danych osobowych w procesie rekrutacji:
„Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w dokumentach aplikacyjnych przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, w celu realizacji procesu rekrutacji wraz z publikacją na stronie internetowej Instytutu pełnych wyników konkursu”.
Klauzula informacyjna:
- Administratorem danych osobowych przetwarzanych w ramach procesu rekrutacji jest Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie z siedzibą 10-748 Olsztyn ul. Tuwima 10, tel. 89 523 46 86,
e-mail: instytut@pan.olsztyn.pl. - Kontakt z inspektorem ochrony danych osobowych jest możliwy pod w/w adresem.
- Podane dane osobowe przetwarzane będą w celu realizacji obecnego procesu rekrutacji i przechowywane do czasu jego zakończenia na podstawie wyrażonej zgody (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a RODO).
- Osobie której dane dotyczą przysługuje prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
- Osobie, której dane dotyczą przysługuje prawo dostępu do swoich danych osobowych, żądania ich sprostowania lub usunięcia. Wniesienie żądania usunięcia danych jest równoznaczne z rezygnacją z udziału w procesie niniejszej rekrutacji. Ponadto przysługuje jej prawo do żądania ograniczenia przetwarzania w przypadkach określonych w art. 18 RODO.
- Osobie, której dane dotyczą, przysługuje prawo do wniesienia skargi do prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych na niezgodne z prawem przetwarzanie jej danych osobowych. Organ ten będzie właściwy do rozpatrzenia skargi z tym, że prawo wniesienia skargi dotyczy wyłącznie zgodności z prawem przetwarzania danych osobowych, nie dotyczy zaś przebiegu rekrutacji.
- Dane udostępnione nie będą podlegały profilowaniu ani udostępnieniu podmiotom czy państwom trzecim. Odbiorcami danych mogą być instytucje upoważnione z mocy prawa.
- Podanie danych zawartych w dokumentach rekrutacyjnych nie jest obowiązkowe, jednak jest warunkiem koniecznym do udziału w procesie rekrutacji.
