Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie rozpoczął działalność 1 kwietnia 1988 roku, początkowo (do roku 1995) pod nazwą Centrum Agrotechnologii i Weterynarii PAN.
Inicjatorami powstania placówki byli prof. Halina Kozłowska (dyrektor w latach 1997 – 2000) i prof. Tadeusz Krzymowski, czł. rzecz. PAN (dyrektor w latach 1988 – 1997), wspierani ze strony PAN przez prof. Antoniego Rutkowskiego, ówczesnego sekretarza Wydziału Nauk Rolniczych i Leśnych PAN oraz Komitety – Technologii i Chemii Żywności PAN i Nauk Weterynaryjnych PAN, a w Olsztynie – przez środowisko naukowe i kierownictwo b. Akademii Rolniczo-Technicznej.
Warto podkreślić, że Instytut rozpoczynał działalność bez własnej bazy lokalowej, a kadrę pracowników naukowych stanowiło zaledwie kilka osób. Jednak już na koniec pierwszego roku działalności placówka zatrudniała 32 pracowników naukowych, w tym: 3 profesorów, 5 docentów, 9 adiunktów i 15 asystentów. Po prawie 20 latach działalności liczby te uległy podwojeniu: 66 pracowników naukowych – 13 profesorów, 12 docentów, 27 adiunktów, 14 asystentów i 23 doktorantów.
Z historii Instytutu
1988 – powołanie Centrum Agrotechnologii i Weterynarii Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie z dwoma zakładami:
- Podstaw Technologii Żywności,
- Endokrynologii Rozrodu Zwierząt;
1992 – zmiana struktury organizacyjnej – powołanie dwóch oddziałów:
- Nauki o Żywności,
- Endokrynologii i Patofizjologii Rozrodu;
1994 – uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora nauk rolniczych w zakresie:
- Technologii żywności i żywienia,
- Zootechniki;
1995 – zmiana statusu placówki – przekształcenie w Instytut o obecnej nazwie;
1998 – oddanie do użytku budynku laboratoryjnego Oddziału Nauki o Żywności przy ul. Tuwima 10;
1999 – uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora habilitowanego w zakresie:
- Technologii żywności i żywienia,
- Zootechniki;
2000 – zakończenie działalności naukowo-badawczej Zespołu Endokrynologii Rozwojowej i Eksperymentalnej w Poznaniu oraz Zespołu Sensorycznej Analizy Żywności w Warszawie;
2001 – uzyskanie przez Oddział Nauki o Żywności w konkursie Unii Europejskiej statusu „Centrum Doskonałości” w zakresie ŻYWNOŚĆ a ZDROWIE;
2002 – uzyskanie przez Oddział Endokrynologii i Patofizjologii Rozrodu statusu „Centrum Doskonałości” w zakresie ROZRODU ZWIERZĄT, na podstawie uchwały Ministra Nauki, przewodniczącego KBN z dnia 3 października 2002 r.
2007 – oddanie do użytku budynku laboratoryjnego Oddziału Endokrynologii i Patofizjologii Rozrodu przy ul. Bydgoskiej 1/8.
2008 – zmiana struktury organizacyjnej (reorganizacja zakładów poprzez częściowe ich połączenie, powołanie nowych pracowni);
2008 – jubileusz 20-lecia Instytutu;
2013 – jubileusz 25-lecia Instytutu;
2018 – jubileusz 30-lecia Instytutu.
Instytutem kierowali:
- Prof. dr hab. Tadeusz KRZYMOWSKI, czł. rzecz. PAN (1988 – 1997)
- Prof. dr hab. Halina KOZŁOWSKA (1997 – 2000)
- Prof. dr hab. Adam J. ZIĘCIK, czł. koresp. PAN (2000 – 2004, 2004 – 2008, 2008 – 2012)
- Prof. dr hab. Mariusz K. PISKUŁA, czł. koresp. PAN (2012 – 2016)
Funkcję zastępców dyrektora ds. naukowych pełnili:
- Prof. dr hab. Halina KOZŁOWSKA (1988 – 1997)
- Prof. dr hab. Adam ZIĘCIK (1992 – 1995, 1998 – 2000)
- Prof. dr hab. Jan KOTWICA (1995 – 1998)
- Prof. dr hab. Henryk KOSTYRA (1997 – 2004)
- Prof. dr hab. Jan GLOGOWSKI (2000 – 2004)
- Prof. dr hab. Józef FORNAL (2004 – 2007)
- Prof. dr hab. Dariusz SKARŻYŃSKI (2004 – 2008, 2008 – 2012, 2012 – 2016)
- Prof. dr hab. Mariusz K. PISKUŁA (2007 – 2008, 2008 – 2012)
- Dr hab. Barbara WRÓBLEWSKA, prof. nadzw. (2012 – 2016)
Radzie Naukowej przewodniczyli:
- Prof. dr Antoni RUTKOWSKI, czł. rzecz. PAN (1988 – 1998)
- Prof. dr hab. Tadeusz KRZYMOWSKI, czł. rzecz. PAN (1999 – 2002)
- Prof. dr hab. Zbigniew ŚMIETANA (2003 – 2006)
- Prof. dr hab. Jan KOTWICA, czł. koresp. PAN (2007 – 2010)
- Prof. dr hab. Włodzimierz BEDNARSKI, czł. koresp. PAN (2010 – 2014)
- Prof. dr hab. Tomasz Janowski (2015-2018)
Zastępcami przewodniczącego Rady Naukowej byli:
- Prof. dr hab. Adolf HORUBAŁA (1988 – 1998)
- Prof. dr hab. Tadeusz GARBULIŃSKI (1988 – 1996)
- Prof. dr hab. Wiesław BAREJ (1996 – 1998)
- Prof. dr hab. Jan KOTWICA (1999 – 2002; 2003 – 2006)
- Prof. dr Antoni RUTKOWSKI, czł. rzecz.PAN (1999 – 2002)
- Prof. dr hab. Ryszard AMAROWICZ (2003 – 2006, 2007 – 2010, 2010 – 2014, 2015 – 2018)
- Prof. dr hab. Jadwiga PRZAŁA (2007 – 2010)
- Prof. dr hab. Andrzej CIERESZKO (2010 – 2014, 2015 – 2018)