Komosa ryżowa, amarantus, ciecierzyca to znakomite źródła białka roślinnego, wciąż niedoceniane w Europie. Na Starym Kontynencie wciąż dominuje spożycie białka pochodzenia zwierzęcego. Naukowcy chcą to zmienić, zwiększając europejską produkcję białka roślinnego o 25 proc. (więcej…)
Assistant in the Department of Chemistry and Biodynamics of Food
Institute of Animal Reproduction and Food Research of Polish Academy of Sciences in Olsztyn is looking for an employee to the position of:
-
Assistant in the Department of Chemistry and Biodynamics of Food

Pożegnanie
Z głębokim żalem żegnamy
Śp. Pana Prof. dr hab. Henryka Kostyrę
wieloletniego pracownika Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, Dyrektora ds. Naukowych w latach 1997 – 2004, Kierownika Zespołu Chemii Żywności w latach 1995 – 2008 oraz Kierownika Zespołu Immunologii i Mikrobiologii Żywności w latach 2009 -2010.
Pan Prof. Henryk Kostyra był specjalistą z dziedziny technologii oraz chemii żywności, a Jego wiedza, wyrażona w licznych publikacjach, jeszcze długo będzie służyła kolejnym pokoleniom. Pan Prof. Henryk Kostyra zawsze pozostanie w naszej pamięci jako pasjonat nauk o żywności, człowiek sumienny, prawy i serdeczny, którego przedwczesne odejście stanowi dla wszystkich niepowetowaną stratę.

Matczyna dieta a zachowanie zdrowia przyszłych pokoleń
dr hab. Monika Kaczmarek, prof. nadzw., Kierownik Laboratorium Biologii Molekularnej IRZiBŻ
Problemy współczesnej medycyny
Dotychczas wykazano, że stan odżywienia matki może mieć wpływ na prawidłowy rozwój zarodka, płodu w łonie matki, a po urodzeniu determinuje zachowanie zdrowia potomstwa. We wrześniu br. na łamach Pediatric Obesity angielscy badacze opublikowali prognozę dla 184 krajów, dotyczącą otyłości i powiązanych z nią problemów zdrowotnych u dzieci w wieku szkolnym1. Szacuje się, że do 2025 roku 268 milionów dzieci w wieku 5-17 lat mieć będzie nadwagę, w tym 91 mln ucierpi z powodu otyłość; przy założeniu braku odpowiedniej polityki skutecznie zmieniającej obecne trendy.
Niepłodność zawsze towarzyszyła ludziom, niestety obecnie obserwujemy wzrost częstości występowania problemów z zajściem w ciążę, co uwarunkowane jest między innymi czynnikami środowiskowymi. Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization; WHO) wyraźnie wskazuje, że ponad 10 proc. kobiet na całym Świecie bezskutecznie stara się o dziecko, a sytuacja nie poprawiła się w ostatnim dwudziestoleciu2.
Programowanie żywieniowe
Okazuje się, że okres od zapłodnienia aż do 3 roku życia charakteryzuje się zwiększoną wrażliwością na działanie czynników środowiskowych, w tym takich jak styl życia, dieta i zdrowie rodziców. A proces, w którym stan odżywienia determinuje metaboliczną równowagę w organizmie, określa się mianem programowania żywieniowego. Dotychczas wykazano, że stan odżywienia matki może mieć wpływ na prawidłowy rozwój zarodka, płodu w łonie matki, a po urodzeniu determinuje zachowanie zdrowia potomstwa3. Prawidłowe kształtowanie potomstwa w procesie programowania żywieniowego ma długofalowe efekty prozdrowotne i może zapobiegać rozwojowi chorób cywilizacyjnych takich jak choroby układu krążenia, otyłość, nadciśnienie, cukrzyca typu II.
W łonie matki
Interesujące, że nadmierny przyrost masy ciała podczas ciąży występuje powszechniej niż w ubiegłym stuleciu. Na nasze nieszczęście u dzieci kobiet, które w ciąży przybrały zbyt wiele na wadze obserwowano zwiększone ryzyko wystąpienia nadwagi w wieku lat 34. Dlatego zaleca się, aby kobiety o wskaźniku masy ciała (ang. Body Mass Index; BMI) w granicach normy (18,5-24,9) podczas ciąży przybrały 11-16 kg, natomiast kobiety z BMI pomiędzy 25,0 a 29,9 już tylko 7-11 kg; a kobiet z otyłe (BMI ≥30) jedynie 5-9 kg5.
Po narodzeniu
Efekty programowania żywieniowego możemy obserwować nie tylko w komórkach osobnika z nieodpowiednimi nawykami zdrowotnymi, ale w przypadku ciężarnych lub karmiących samic nawet u ich dzieci czy wnuków. W naszych badania prowadzonych na myszach, poddanych restrykcyjnej diecie podczas laktacji obserwowaliśmy nieprawidłowości w rozwoju funkcji rozrodczych potomstwa pomimo wprowadzenia prawidłowej diety w późniejszym okresie. Myszy te później osiągały dojrzałość płciową i miały szereg innych zaburzeń wpływających na ich płodność. Co ciekawe, efekty nieprawidłowej diety samic karmiących były zauważalne nawet w drugim pokoleniu – u wnuków6.
Chociaż wniosków z badań prowadzonych na myszach nie można bezpośrednio przełożyć na człowieka, istnieją liczne doniesienia o wpływie zachwianej równowagi metabolicznej matki na wzrost ryzyka rozwoju cukrzycy, otyłości i innych chorób w wieku dorosłym7. Dlatego, pamiętajmy, aby podczas ciąży jeść dla dwojga a nie za dwoje, ani nie korzystać z restrykcyjnej diety. Zasadę tą powinniśmy przestrzegać również w okresie karmienia piersią. Później dbajmy o prawidłowy styl życia, który zaszczepimy naszym dzieciom, a one swoim.
Źródło: Zdrowie kobiety

Maternal nutrition and health of next generations
Prof. Monika Kaczmarek, Head of Molecular Biology Core Facility
Challenges of contemporary medicine
So far it has been demonstrated that the nutritional status of mother may affect a normal development of the embryo and fetus in the womb, and after birth, determines health of the offspring. This September, English researchers published in Pediatric Obesity Journal a prognosis for 184 countries regarding obesity and related health problems in school children. It is estimated that without an adequate policy challenging current trends, by 2025 268 million children aged 5-17 will be overweight, with 91 million of them to suffer from obesity.
Infertility has always affected humans, yet unfortunately we can now observe a considerable decrease in the pregnancy rates caused by inter alia environmental factors. World Health Organization (WHO) clearly demonstrates that 10% of women worldwide are trying to get pregnant with no success, and this situation has not improved in the last 20 years.
Nutritional programming
It appears that the period from conception until the age of 3 is marked by increased sensitivity to environmental factors, such as lifestyle, diet and parents’ health status. The process in which nutritional status determines metabolic balance in the organism is called nutritional programming. So far it has been demonstrated that the nutritional status of mother may affect a normal development of the embryo and fetus in the womb, and after birth, determines health of the offspring. Proper „designing” of offspring within the process of nutritional programming has long-term prohealth effects and may prevent the development of diet-induced diseases such as cardiovascular disorders, obesity, hypertension and diabetes type II.
In the mother’s womb
It is interesting that excessive weight gain during pregnancy occurs more frequently than in the past century. Unfortunately for us, children of women who put on too much weight during pregnancy were observed to suffer from an increased risk of obesity at the age of 34. Therefore, women having a Body Mass Index (BMI) within the normal range (18,5-24,9) are recommended to gain 11-16 kg during pregnancy, while those with the BMI 25 – 29,9 and BMI ≥30 only 7-11 kg and 5-9 kg, respectively.
After birth
The effects of nutritional programming may be observed not only in the cells of an individual with improper eating habits, but – in the case of pregnant or lactating females – also in their children or grandchildren. Our research based on animals fed a strict diet during lactation revealed inaccuracies in the development of offspring’s reproductive functions despite introduction of a proper diet in the future. These mice achieved sexual maturity later and suffered from a series of disorders affecting their fertility. What is interesting, the effects of improper diet of lactating females were noticeable even in the second generation – in grandchildren.
Even though the conclusions drawn from the studies based on mice cannot be directly translated to humans, there are numerous report on the influence of distorted metabolic balance on the increased risk of development of diabetes, obesity and other diseases in adulthood. Therefore, we shall bear in mind that during pregnancy we are advised to eat for two, but not twice as much, and not follow any strict diet. We shall obey this rule also when lactating. Then, let’s lead a considerate lifestyle and pass it on to our children and next generations.
The award of the Division II: Biological and Agricultural Sciences PAS 2016
Institute’s scientific team comprised by Prof. Dariusz Skarżyński, Prof. Graca Ferreira-Dias, Dr. Anna Szóstek and Dr. Antonio Galvao received the award of the Division II: Biological and Agricultural Sciences PAS 2016.
Nagroda Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN 2016
Zespół naukowy Instytutu w składzie: prof. dr hab. Dariusz Skarżyński, prof. Graca Ferreira-Dias, dr Anna Szóstek i dr Antonio Galvao, otrzymał nagrodę Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN 2016. (więcej…)

Pora na przyrodę
Dr Radosław Kowalski był gościem programu TVP 3 Olsztyn „Pora na przyrodę”. Tematem dyskusji były m.in. badania mające na celu ochronę bioróżnorodności gatunków zagrożonych wyginięciem.
Oglądaj

Hands-on workshops for Polish Academy of Kids students
Testing the content of antioxidant in favourite juices, designing tailor-made creams with lyophilisated fruits, and discovering bakteria from our everyday menu. On December 3, 2016 scientists from the Institute hosted students of the Polish Academy Sciences.
Polish Academy of Kids is the first free University worldwide coordinated and led by children themselves. Young Scientists aged 6-12 deliver lectures and present their own research results together with Senior Scientists – guest lecturers.
Institute holds a honorary patronage over the Academy since 2013, opening laboratories to the students and organizing edutaining workshops which inspire them to embark on research careers in the future.

Warsztaty dla studentów Polskiej Akademii Dzieci
Badanie zawartości antyoksydantów w ulubionych sokach, samodzielnie komponowane kremów z liofilizowanych owoców i poznawanie bakterii z naszego codziennego menu – takie warsztaty przygotowali naukowcy z Instytutu dla studentów Polskiej Akademii Dzieci, którzy odwiedzili Instytut 3 grudnia br.
Polska Akademia Dzieci to pierwszy na skalę międzynarodową bezpłatny Uniwersytet prowadzony przez dzieci. Młodzi Naukowcy w wieku od 6. do 12 lat prowadzą swoje wykłady i przedstawiają własne badania naukowe wspólnie z Dużymi Naukowcami, wykładowcami.
Instytut pełni honorowy patronat nad PAD od 2013 roku, otwierając swoje podwoje dla najmłodszych i organizując popularno-naukowe wykłady oraz warsztaty, które inspirują ich do podjęcia kariery badacza w przyszłości.