Główne osiągnięcia zakładu dotyczą wyjaśnienia fizjologicznych mechanizmów lokalnej i centralnej regulacji czynności rozrodczych samicy opartej na:
- modulowanym przez czynniki środowiska funkcjonowaniu barier mózgowia regulujących dostęp hormonów tarczycy i leptyny do ośrodkowego układu nerwowego;
- zwrotnym transferze neurohormonów i lokalnie docelowym transferze feromonów w okołoprzysadkowym kompleksie naczyniowym;
- zwrotnym lub lokalnie docelowym transferze hormonów jajnikowych i regulatorów wytwarzanych w macicy.
Na poziomie ośrodkowego układu nerwowego:
- Wykazano wpływ fotoperiodu na ekspresję w komórkach splotu naczyniówkowego (choroid plexus) transtyretyny (białka transportującego hormony tarczycy przez barierę krew-płyn mózgowo-rdzeniowy) oraz na stężenie tych hormonów w komórkach wyściełających III komorę mózgu u owiec. Określono po raz pierwszy stężenie hormonów tarczycy w płynie mózgowo-rdzeniowym u owiec. Wykazano brak korelacji między stężeniem tych hormonów w krwi i płynie mózgowo-rdzeniowym zarówno w okresie sezonu rozrodczego jak i sezonowego anestrus;
- Wykazano wpływ sezonu na poziom ekspresji krótkiej formy receptora leptyny OB-Ra (transportującego) w splocie naczyniówkowym komór mózgu świni, co sugeruje zależną od sezonu dostępność tego hormonu do osi neuro-endokrynnej;
- Wykryto zależne od fazy cyklu rujowego i sezonu rozrodczego przenikanie neurohormonów (LH-RH, oksytocyna, beta-endorfina, dopamina) z krwi żylnej odpływającej z mózgu i przysadki do krwi tętniczej oraz ich zwrotny transfer do tych narządów. Zwrotny transfer LH-RH jest regulowany przez estradiol i LH;
- Wykryto humoralną drogę przekazu sygnału chemicznego steroidowego feromonu knura androstenolu z błony śluzowej nosa do obszarów mózgu związanych z regulacją procesów rozrodczych samicy i do przysadki. Wykazano wpływ androstenolu na uwalnianie LH-RH oraz wpływ androstenolu podawanego domięśniowo na osiąganie dojrzałości płciowej i na regulację hormonalną okresu okołorujowego u loszek z doświadczalną hypoosmią;
- Wykryto, że z działaniem androstenolu drogą humoralną związane są funkcje powierzchownych naczyń żylnych nosa i twarzy wykazujących reaktywność na steroidowe feromony knura i hormony steroidowe jajnika.
Na poziome narządów rozrodczych:
- Wykazano, że lokalny transfer jajnikowych hormonów steroidowych w okołojajnikowym kompleksie naczyniowym z odpływającej z jajnika krwi żylnej i limfy do krwi tętnicy jajnikowej podnosi ich stężenie we krwi zaopatrującej jajnik o 80-150% oraz jajowód i macicę o 22-60%;
- Wykazano regulacyjne działanie progesteronu przenoszonego zwrotnie do jajnika na funkcje sekrecyjne jajnika:
- dodatnie sprzężenie zwrotne między progesteronem docierającym do jajnika a jego własną sekrecją,
- dodatni wpływ progesteronu na sekrecję androstendionu i aktywiny A’,
- ujemny wpływ progesteronu na sekrecję estradiolu;
- Wykazano że infuzja oksytocyny do tętnicy macicznej w 17 dniu cyklu rujowego u świni powoduje skurcze macicy, którym towarzyszy wzrost stężenia PGF2alfa we krwi odpływającej z macicy. Sugeruje to że pulsacyjne wzrosty stężenia PGF2alfa w żylnej krwi macicznej po luteolizie (w okresie cyklicznej przebudowy endometrium, przy obniżonej ekspresji syntazy PGF2alfa) są efektem jej usuwania z krwią żylną i limfą w wyniku narastających w tym czasie skurczów macicy;
- Wykazano że lokalnie docelowy transfer PGE2 do jajnika bierze udział w regulacji czynności sekrecyjnych jajnika a tym samym wpływa na przepływ krwi w naczyniach zaopatrujących narządy rozrodcze i uczestniczy w regulacji cyklicznych funkcji tych narządów;
- Wykazano reaktywność gałązek tętnicy macicznej (obszar krezki macicy) i tętnicy jajnikowej (obszar krezki jajnika) na PGE2 zależną od fazy cyklu rujowego lub ciąży i reaktywność tych naczyń na PGF2alfa niezależną od stadium funkcji rozrodczych.
Opracowano i opublikowano oryginalną, własną teorią, wyjaśniającą mechanizmy regulacji cyklu rujowego u zwierząt, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu niedokrwienia endometrium na przebieg cyklu rujowego.
