Uczniowie Zespołu Szkół Społecznych w Mikołajach przywitali pierwszy dzień wiosny w towarzystwie naukowców m.in. ze Stacji Badawczej Instytutu PAN w Popielnie.
Nasi badawcze przybliżyli im m.in. świat mikroorganizmów, które mogli zobaczyć nie tylko pod mikroskopem, ale też na swoich dłoniach, przekonując się, że każdy z nas posiada unikatową mikroflorę bakteryjną. Ponadto, w oparciu o modele anatomiczne, młodzież poznała budowę układu rozrodczego i dotykające go zaburzenia.
W Pikniku wzięli udział również badacze ze Stacji Hydrobiologicznej Instytutu Nenckiego PAN.
O inspirowaniu najmłodszych do pielęgnowania swojej ciekawości świata i przekuwaniu jej na życiową pasję. O kobietach w nauce i ich determinacji w realizowaniu zawodowych celów. (więcej…)
Ferie zimowe to dla wielu okazja, aby poświęcić więcej czasu na pielęgnowanie swoich pasji. Dla tych, którzy fascynują się eksperymentowaniem, tworzeniem i poznawaniem naukowych odkryć, towarzyszących nam w codziennych życiu, Instytut przygotował szereg warsztatów i pokazów – wszystkie w konwencji „nauka oparta na doświadczeniu”. (więcej…)
Podczas pobytu na Węgrzech i Słowenii, dr Radosław Kowalski wraz z zespołem badawczym – dr Beatą Cejko, mgr Sylwią Judycką i mgr Michałem Blitkiem – zaprezentował pneumatyczną metodę pozyskiwania oocytów na jednym z zagrożonych gatunków ryb łososiowatych (Salmo marmoratus – pstrąg marmurkowy). (więcej…)
Doktorantka z Instytutu PAN w Olsztynie zbada, w jaki sposób wzbogacanie diety bezglutenowej prebiotykami wpływa na łagodzenie skutków celiakii u dzieci. Na swój projekt otrzymała dofinansowanie w konkursie PRELUDIUM 11 Narodowego Centrum Nauki.(więcej…)
Komosa ryżowa, amarantus, ciecierzyca to znakomite źródła białka roślinnego, wciąż niedoceniane w Europie. Na Starym Kontynencie wciąż dominuje spożycie białka pochodzenia zwierzęcego. Naukowcy chcą to zmienić, zwiększając europejską produkcję białka roślinnego o 25 proc.(więcej…)
dr hab. Monika Kaczmarek, prof. nadzw., Kierownik Laboratorium Biologii Molekularnej IRZiBŻ
Problemy współczesnej medycyny
Dotychczas wykazano, że stan odżywienia matki może mieć wpływ na prawidłowy rozwój zarodka, płodu w łonie matki, a po urodzeniu determinuje zachowanie zdrowia potomstwa. We wrześniu br. na łamach Pediatric Obesity angielscy badacze opublikowali prognozę dla 184 krajów, dotyczącą otyłości i powiązanych z nią problemów zdrowotnych u dzieci w wieku szkolnym1. Szacuje się, że do 2025 roku 268 milionów dzieci w wieku 5-17 lat mieć będzie nadwagę, w tym 91 mln ucierpi z powodu otyłość; przy założeniu braku odpowiedniej polityki skutecznie zmieniającej obecne trendy.
Niepłodność zawsze towarzyszyła ludziom, niestety obecnie obserwujemy wzrost częstości występowania problemów z zajściem w ciążę, co uwarunkowane jest między innymi czynnikami środowiskowymi. Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization; WHO) wyraźnie wskazuje, że ponad 10 proc. kobiet na całym Świecie bezskutecznie stara się o dziecko, a sytuacja nie poprawiła się w ostatnim dwudziestoleciu2.
Programowanie żywieniowe
Okazuje się, że okres od zapłodnienia aż do 3 roku życia charakteryzuje się zwiększoną wrażliwością na działanie czynników środowiskowych, w tym takich jak styl życia, dieta i zdrowie rodziców. A proces, w którym stan odżywienia determinuje metaboliczną równowagę w organizmie, określa się mianem programowania żywieniowego. Dotychczas wykazano, że stan odżywienia matki może mieć wpływ na prawidłowy rozwój zarodka, płodu w łonie matki, a po urodzeniu determinuje zachowanie zdrowia potomstwa3. Prawidłowe kształtowanie potomstwa w procesie programowania żywieniowego ma długofalowe efekty prozdrowotne i może zapobiegać rozwojowi chorób cywilizacyjnych takich jak choroby układu krążenia, otyłość, nadciśnienie, cukrzyca typu II.
W łonie matki
Interesujące, że nadmierny przyrost masy ciała podczas ciąży występuje powszechniej niż w ubiegłym stuleciu. Na nasze nieszczęście u dzieci kobiet, które w ciąży przybrały zbyt wiele na wadze obserwowano zwiększone ryzyko wystąpienia nadwagi w wieku lat 34. Dlatego zaleca się, aby kobiety o wskaźniku masy ciała (ang. Body Mass Index; BMI) w granicach normy (18,5-24,9) podczas ciąży przybrały 11-16 kg, natomiast kobiety z BMI pomiędzy 25,0 a 29,9 już tylko 7-11 kg; a kobiet z otyłe (BMI ≥30) jedynie 5-9 kg5.
Po narodzeniu
Efekty programowania żywieniowego możemy obserwować nie tylko w komórkach osobnika z nieodpowiednimi nawykami zdrowotnymi, ale w przypadku ciężarnych lub karmiących samic nawet u ich dzieci czy wnuków. W naszych badania prowadzonych na myszach, poddanych restrykcyjnej diecie podczas laktacji obserwowaliśmy nieprawidłowości w rozwoju funkcji rozrodczych potomstwa pomimo wprowadzenia prawidłowej diety w późniejszym okresie. Myszy te później osiągały dojrzałość płciową i miały szereg innych zaburzeń wpływających na ich płodność. Co ciekawe, efekty nieprawidłowej diety samic karmiących były zauważalne nawet w drugim pokoleniu – u wnuków6.
Chociaż wniosków z badań prowadzonych na myszach nie można bezpośrednio przełożyć na człowieka, istnieją liczne doniesienia o wpływie zachwianej równowagi metabolicznej matki na wzrost ryzyka rozwoju cukrzycy, otyłości i innych chorób w wieku dorosłym7. Dlatego, pamiętajmy, aby podczas ciąży jeść dla dwojga a nie za dwoje, ani nie korzystać z restrykcyjnej diety. Zasadę tą powinniśmy przestrzegać również w okresie karmienia piersią. Później dbajmy o prawidłowy styl życia, który zaszczepimy naszym dzieciom, a one swoim.
Dr Radosław Kowalski był gościem programu TVP 3 Olsztyn „Pora na przyrodę”. Tematem dyskusji były m.in. badania mające na celu ochronę bioróżnorodności gatunków zagrożonych wyginięciem.
Badanie zawartości antyoksydantów w ulubionych sokach, samodzielnie komponowane kremów z liofilizowanych owoców i poznawanie bakterii z naszego codziennego menu – takie warsztaty przygotowali naukowcy z Instytutu dla studentów Polskiej Akademii Dzieci, którzy odwiedzili Instytut 3 grudnia br.
Polska Akademia Dzieci to pierwszy na skalę międzynarodową bezpłatny Uniwersytet prowadzony przez dzieci. Młodzi Naukowcy w wieku od 6. do 12 lat prowadzą swoje wykłady i przedstawiają własne badania naukowe wspólnie z Dużymi Naukowcami, wykładowcami.
Instytut pełni honorowy patronat nad PAD od 2013 roku, otwierając swoje podwoje dla najmłodszych i organizując popularno-naukowe wykłady oraz warsztaty, które inspirują ich do podjęcia kariery badacza w przyszłości.
