Z wielkim smutkiem przyjęliśmy informację, że 24 czerwca 2025 r. odeszła od nas nasza współpracownica, koleżanka i przyjaciółka, mgr inż. Anita Ostaszyk.
Anita była związana z Instytutem Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie od 34 lat, w którym została zatrudniona jeszcze jako studentka piątego roku Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. Po studiach kontynuowała pracę w Zakładzie Fizycznych Właściwości Żywności, a następnie w Zakładzie Chemii Żywności i Zakładzie Sensorycznej Analizy Żywności, działającym obecnie jako Laboratorium Sensoryczne.
Przedwczesne odejście Anity Ostaszyk jest dotkliwą i bolesną stratą dla naszego Instytutu. Żegnamy osobę skromną, ciepłą i serdeczną, o wielkiej kulturze osobistej, pomocną i chętnie służącą radą. Całym sercem kochała przyrodę i długie spacery z psami, a jej dom był zawsze pełen zwierząt. Jej wielką pasją była także literatura i rękodzieło. Będziemy pamiętać jej dobroć i ciepły uśmiech, którym obdarzała wszystkich wokół siebie. Pozostanie dla nas symbolem cierpliwości i prawdziwej troski o drugiego człowieka.
Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się w sobotę 5 lipca 2025 r. o godz. 12:00 mszą świętą w kościele pw. NMP Saletyńskiej przy ul. Morskiej 29 w Olsztynie, po czym żałobnicy udadzą się na cmentarz komunalny przy ul. Poprzecznej w Olsztynie.
Dyrekcja oraz Koleżanki i Koledzy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie
It is with deep sadness that we received the news that on June 24, 2025, our coworker, colleague and friend, Anita Ostaszyk, M.Sc. Eng., passed away.
Anita had been associated with the Institute of Animal Reproduction and Food Research of the Polish Academy of Sciences in Olsztyn for 34 years, where she was employed while still a fifth-year student at the University of Agriculture and Technology in Olsztyn. After graduation, she continued her work at the Department of Physical Properties of Food, then at the Department of Food Chemistry, and the Department of Sensory Analysis of Food, currently operating as the Sensory Laboratory.
The premature passing of Anita Ostaszyk is a profound and painful loss for our community. We bid farewell to a modest, warm, and cordial person with great personal culture, helpful and always willing to offer advice. She loved nature and long walks with her dogs with all her heart, and her home was always full of pets. Literature and handicrafts were also her great passions. We will remember her kindness and warm smile, which she bestowed on everyone around her. She will remain a symbol of patience and genuine concern for others.
The funeral ceremony will begin on Saturday, July 5, 2025, at 12:00 p.m. with a Holy Mass at the Church at 29 Morska Str. in Olsztyn, after which the mourners will proceed to the municipal cemetery at Poprzeczna Str. in Olsztyn.
The Management and Colleagues of the Institute of Animal Reproduction and Food Research of the Polish Academy of Sciences in Olsztyn
It is a rich source of nutrients, its production contributes to sustainable development and environmental protection, and it is not new at all. Edible insect oil – because that is what we are talking about – is an excellent alternative to traditional oils – emphasizes Dr. Bartosz Fotschki from the Institute of Animal Reproduction and Food Research of the Polish Academy of Sciences in Olsztyn.
– Insect oil is rich in essential fatty acids, minerals, vitamins, and bioactive compounds with antioxidant properties. As a result, this oil can be considered a potentially valuable addition to the human diet, which is not only a sustainable alternative to traditional vegetable and fish oils, but also offers unique health benefits due to its composition, according to a scientist from the Food Biological Functions Team.
This oil attracts attention not only because of its nutritional benefits, but also because it supports sustainable development. Insect farming requires significantly less land, water, and feed compared to traditional livestock farming. In addition to environmental benefits, this type of farming also results in significantly lower greenhouse gas emissions, making it a more sustainable alternative in the pursuit of food security.
Interestingly, insects have been consumed by humans since prehistoric times. – Currently, interest in this product in Western cultures is relatively new and is part of a broader interest in entomophagy (i.e., eating insects), which is gaining popularity as a solution to global food security challenges – says Dr. Bartosz Fotschki.
The global distribution of edible insects is extensive, with Asia, North America, and Africa being the leading regions in terms of species diversity and consumption. Insect oil is obtained from edible insects such as the house cricket (Acheta domesticus), mealworm larvae (Tenebrio molitor), and black soldier fly (Hermetia illucens).
These species are known for their high protein and lipid content, making them ideal for oil extraction. The amount of oil obtained from insects largely depends on the species and the extraction method. For example, it takes about 4 to 5 kg of dried black soldier fly larvae to produce 1 kg of oil.
– Despite their nutritional benefits, consumer acceptance remains a challenge. This is mainly due to cultural perceptions, which is why insect oils are often incorporated into food products in unrecognizable forms, such as blends with vegetable oils or as ingredients in processed foods such as cookies and snacks – the scientist emphasizes.
Currently, EU regulations allow food to be produced from three species of insects: beetles, locusts, and mealworms. In January 2023, the European Union expanded the list of approved products, allowing the marketing of house cricket powder on the EU market. This new ingredient can be added to various food products, such as bread, pizza, other baked goods and ready meals.
Due to its composition and ease of insect breeding, oil from Hermetia illucens (black soldier fly) larvae has attracted considerable attention from scientists around the world in recent years. Such research is also being conducted at our Institute.
These are the first nutritional studies at the Institute to use insect oil. Their main objective is to determine the effect of the oil on the functioning of the digestive tract and liver. The results of the studies will provide new information on the effect of insect oil on the activity of the digestive tract microbiota and the mechanisms regulating lipid metabolism in the liver.
Jest bogatym źródłem związków odżywczych, jego produkcja przyczynia się do zrównoważonego rozwoju oraz ochrony środowiska i wcale nie jest taki nowy. Olej z owadów jadalnych – bo o nim mowa – stanowi doskonałą alternatywę olejów tradycyjnych – podkreśla dr hab. Bartosz Fotschki z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie
– Olej z owadów jest bogaty w niezbędne kwasy tłuszczowe, minerały, witaminy i związki bioaktywne o działaniu przeciwutleniającym. W konsekwencji olej ten może być rozpatrywany jako potencjalnie cenny dodatek do diety człowieka, który stanowi nie tylko zrównoważoną alternatywą dla tradycyjnych olei roślinnych i rybnych, ale także oferuje wyjątkowe korzyści zdrowotne wynikające z jego składu – wskazuje naukowiec z Zespołu Biologicznych Funkcji Żywności.
Nie tylko ze względu na swoje korzyści odżywcze olej ten przyciąga uwagę, ale również z uwagi na wspieranie zrównoważonego rozwoju. Hodowla owadów wymaga bowiem znacznie mniej ziemi, wody i paszy w porównaniu do tradycyjnych zwierząt gospodarskich. Oprócz korzyści środowiskowych, taki typ hodowli powoduje też znacznie niższe emisje gazów cieplarnianych, co czyni ją bardziej zrównoważoną alternatywą w dążeniu do bezpieczeństwa żywnościowego.
Co ciekawe, owady były spożywane przez ludzi już od czasów prehistorycznych. – Obecnie zainteresowanie tym produktem w kulturach zachodnich jest stosunkowo nowe i stanowi część szerszego zainteresowania entomofagią (czyli odżywiania się owadami), która zyskuje na popularności jako rozwiązanie globalnych wyzwań związanych z bezpieczeństwem żywnościowym – podaje dr hab. Bartosz Fotschki.
Globalna dystrybucja owadów jadalnych jest rozległa, a Azja, Ameryka Północna i Afryka są wiodącymi regionami pod względem różnorodności gatunkowej i konsumpcji. Olej owadzi pozyskuje się z owadów jadalnych takich jak świerszcz domowy (Acheta domesticus), larwy mączniaka (Tenebrio molitor) i czarnej muchy (Hermetia illucens).
Gatunki te są znane ze swojej wysokiej zawartości białka i lipidów, dzięki czemu doskonale nadają się do ekstrakcji (wydobycia) oleju. Ilość pozyskanego oleju z owadów w dużej części zależy od gatunku oraz metody ekstrakcji. Na przykład, na wyprodukowanie 1 kg oleju z suszonych larw czarnej muchy żołnierskiej potrzeba około 4 do 5 kg suszonych larw.
– Pomimo korzyści żywieniowych akceptacja konsumentów pozostaje wyzwaniem. Głównie ze względu na postrzeganie kulturowe, dlatego oleje owadów są często włączane do produktów spożywczych w nierozpoznawalnych formach, takich jak mieszanki z olejami roślinnymi lub jako składniki przetworzonej żywności, takiej jak ciasteczka i przekąski – podkreśla naukowiec.
Obecnie unijne przepisy zezwalają na wytwarzanie jedzenia z trzech gatunków owadów: chrząszczy, szarańczy wędrownej oraz mącznika młynarka. W styczniu 2023 roku Unia Europejska poszerzyła listę dopuszczonych produktów, zezwalając na wprowadzenie do obrotu na unijnym rynku proszku ze świerszcza domowego. Ten nowy składnik może być dodawany do różnych produktów spożywczych, takich jak chleb, pizza, a także inne wypieki i dania gotowe.
Z względu na swój skład i łatwość hodowli owadów, w ostatnich latach dużą uwagę naukowców na świecie zwraca olej z larw Hermetia illucens (czarnej muchy żołnierza). Takie badania są też prowadzone w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie.
Są to pierwsze badania żywieniowe w Instytucie, w których będzie wykorzystany olej z owadów.
Głównym ich celem jest określenie wpływu oleju na funkcjonowanie przewodu pokarmowego oraz wątroby. Wyniki badań dostarczą nowych informacji w temacie wpływu oleju owadziego na aktywność mikrobioty przewodu pokarmowego oraz mechanizmy regulujące metabolizm lipidów w wątrobie.
On Monday, June 23, 2025, at 9:00 AM in the Skanda seminar room, second-year PhD students of the Interdisciplinary Doctoral School of Agricultural Sciences will present their research achievements as part of the mid-term evaluation.
Following the seminar, at 1:00 PM, Dr. hab. Marek Salamonowicz (University of Warmia and Mazury in Olsztyn) will deliver a lecture entitled „Artificial Intelligence in Academic Research: Legal and Ethical Challenges”.
You are warmly invited to attend the presentations and the lecture.
Prof. dr hab. Aneta Andronowska Director of the Interdisciplinary Doctoral School of Agricultural Sciences
W poniedziałek, 23 czerwca 2025 r. o godz. 9:00 w sali seminaryjnej Skanda, odbędzie się prezentacja osiągnięć doktorantów II roku Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej Nauk Rolniczych w ramach oceny śródokresowej.
Po seminarium, o godz. 13:00, dr hab. Marek Salamonowicz (UWM Olsztyn) wygłosi wykład pt. „Artificial Intelligence in Academic Research: Legal and Ethical Challenges”.
Serdecznie zapraszam na prezentację i wykład
Prof. dr hab. Aneta Andronowska Dyrektor Interdyscyplinarnej Szkoły Doktorskiej Nauk Rolniczych
Dry ice experiments, bacteria under the microscope, and milk under scrutiny – these educational shows were presented by our scientists on June 3rd at the Children’s Hospital in Olsztyn during a picnic organized for Children’s Day.
As part of the event, educators from the Institute promoting the goals of the EIT Food program – FoodEducators– introduced the youngest participants to the secrets of food science in a way tailored to children’s imagination.
Micro zoo
Children had the chance to explore the fascinating microscopic world of bacteria, especially those found in food and the human digestive system. Participants learned what microorganisms are, their role in our bodies, and why not all bacteria are harmful.
The world under the microscope
During this workshop, children learned about the structure of plant and animal cells and the functions of their organelles. In the practical part, they created artistic models of cells using modeling clay.
Healthy milk
This workshop focused on food quality and safety. Children analyzed milk samples, assessed their appearance and consistency, and learned to distinguish milk from healthy and sick cows. The session highlighted the importance of hygiene and quality control at every stage of food production.
Dry ice shows
Spectacular experiments using dry ice introduced children to the world of physics and chemistry. The demonstrations illustrated phenomena related to temperature changes, cooling, and food preservation – mechanisms also used in food technology.
The workshops were a perfect opportunity to learn through play. Participants gained knowledge about microorganisms, biological processes, and food safety principles, all while having a great time.
Eksperymenty z suchym lodem, bakterie pod mikroskopem i mleko pod lupą – takie pokazy edukacyjne nasi naukowcy zaprezentowali 3 czerwca w Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie podczas pikniku zorganizowanego z okazji Dnia Dziecka.
W ramach wydarzenia edukatorzy z Instytutu promującego cele programu EIT Food – FoodEducators– przybliżali najmłodszym tajniki nauki o żywności w sposób dostosowany do dziecięcej wyobraźni.
Mikro zoo
Dzieci miały okazję odkryć fascynujący mikroskopijny świat bakterii, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które występują w żywności oraz w układzie pokarmowym człowieka. Uczestnicy dowiedzieli się, czym są mikroorganizmy, jaką pełnią rolę w naszych organizmach oraz dlaczego nie wszystkie bakterie są szkodliwe.
Świat pod mikroskopem
Podczas tych zajęć dzieci poznawały budowę komórek roślinnych i zwierzęcych oraz funkcje ich organelli. W części praktycznej samodzielnie tworzyły artystyczne modele komórek z plasteliny.
Zdrowe mleko
Ten warsztat koncentrował się na zagadnieniach związanych z jakością i bezpieczeństwem żywności. Dzieci analizowały próbki mleka, oceniały ich wygląd i konsystencję, a także uczyły się rozróżniać mleko pochodzące od zdrowych i chorych krów. Zajęcia podkreśliły znaczenie higieny i kontroli jakości na każdym etapie produkcji żywności.
Pokazy z suchym lodem
Spektakularne eksperymenty z użyciem suchego lodu wprowadziły dzieci w świat fizyki i chemii. Pokazy ilustrowały zjawiska związane ze zmianą temperatury, chłodzeniem i konserwacją produktów – mechanizmami wykorzystywanymi również w technologii żywności.
Warsztaty były doskonałą okazją do nauki przez zabawę. Uczestnicy zdobyli wiedzę o mikroorganizmach, procesach biologicznych i zasadach bezpieczeństwa żywności, a przy tym była to doskonała zabawa.
