Krążące we krwi małe niekodujące RNA jako biomarkery statusu reprodukcyjnego i jakości gamet sandacza, wpływ diety ketogenicznej na metabolizm i procesy rozrodcze, a także wpływ dodatków do żywności zawierających fosfor na kondycję jelitową i metaboliczną organizmu. Na zbadanie tych trzech tematów badawczych naukowcy z naszego Instytutu otrzymali właśnie granty z Narodowego Centrum Nauki w ramach konkursów OPUS 26, SONATA 19 i OPUS 25.
OPUS 26 to konkurs przeznaczony dla naukowców na wszystkich etapach kariery naukowej. Tym razem do NCN w panelu Nauk o Życiu wpłynęło 631 wniosków, z czego finansowanie otrzymało 91, co daje wskaźnik sukcesu na poziomie 14,4%.
Z naszego Instytutu finansowanie otrzymał projekt pt. „Krążące we krwi małe niekodujące RNA (c-sncRNAs) jako nieletalne biomarkery statusu reprodukcyjnego i jakości gamet sandacza (Akronim: sAnDeRNA)”.
Kierownikiem projektu jest dr hab. Joanna J. Nynca z Zespołu Biologii Gamet i Zarodka.
– Głównym celem projektu jest szczegółowe zbadanie zmian w profilu krążących we krwi sncRNA we krwi sandacza w ciągu dwóch kolejnych cykli reprodukcyjnych (I cykl – ryby dziewicze oraz II cykl – ryby doświadczone rozrodczo) i ich potencjalnego wykorzystania do monitorowania statusu reprodukcyjnego oraz powiązania z jakością gamet, zarówno u samic jak i samców – tłumaczy dr hab. Joanna J. Nynca.
Kwota dofinansowania to 3 023 579 zł.
Konkurs SONATA 19 jest z kolei skierowany do badaczek i badaczy ze stopniem doktora i ma na celu wsparcie osób rozpoczynających karierę̨ naukową w prowadzeniu innowacyjnych badań. W tej edycji w panelu Nauk o Życiu złożono 392 wnioski, z czego finansowanie otrzymało 61 (wskaźnik sukcesu to 15,5%).
Tutaj dofinansowanie otrzymał projekt pt. „Wpływ diety ketogenicznej na metylację DNA w oocytach samic szczura oraz profil metaboliczny ich potomstwa”, którego kierownikiem jest dr Piotr Kaczyński z Zespołu Mechanizmów Działania Hormonów.
– Sposób, w jaki się odżywiamy ma wpływ na nasz metabolizm, ale także reguluje nasze procesy rozrodcze. W związku z tym powstaje pytanie – czy dieta ketogeniczna, poprzez zmiany w metabolizmie, może wpływać na procesy rozrodcze oraz na dynamikę procesów epigenetycznych zachodzących w oocytach i czy niesie to skutki dla potomstwa? W celu odpowiedzi na to pytanie zaplanowaliśmy doświadczenia naukowe z udziałem zwierząt, które poddane zostaną diecie ketogenicznej. Badany będzie wpływ tej diety na metabolizm oraz na procesy rozrodcze samic szczurów. Sprawdzimy, czy dieta ketogeniczna wpływa na jakość komórek jajowych oraz czy zmiany epigenetyczne, które może wywoływać w tych komórkach mogą być przekazywane potomstwu i wpływać na jego zdrowie – wskazuje dr Piotr Kaczyński.
Przyznane dofinansowanie to 1 844 780 zł.
Temat trzeciego projektu – dofinansowanego z konkursu OPUS 25 – brzmi: „Jak dodatki do żywności zawierające fosfor wpływają na kondycję jelitową i metaboliczną organizmu: wewnętrzna potrzeba stawienia czoła fosforanom”. Kierownikiem jest dr hab. Adam Jurgoński, prof. IRZiBŻ PAN z Zespołu Biologicznych Funkcji Żywności.
– Realizacja niniejszego projektu pomoże określić, jaką rolę dodatki do żywności zawierające fosfor odgrywają w zdrowiu i chorobie oraz zweryfikować ich bezpieczne poziomy w diecie i zagrożenia wynikające z ich regularnego spożywania. Zaplanowane badania pomogą także wytłumaczyć skomplikowane mechanizmy, za pośrednictwem których dodatki do żywności zawierające fosfor wpływają na kondycję jelitową i metaboliczną organizmu – zapowiada dr hab. Adam Jurgoński, prof. IRZiBŻ PAN.
Przyznane dofinansowanie to 1 983 717 zł.
—
