Naukowcy z naszego Instytutu otrzymali wyróżnienie Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych Polskiej Akademii Nauk. Doceniono ich wkład w opracowanie i ulepszanie protokołów kriokonserwacji nasienia ryb łososiowatych i okoniowatych.

24 listopada 2022 r. podczas zebrania plenarnego Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN podjęto decyzję o przyznaniu wyróżnienia dla zespołu naukowego z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w składzie:

• prof. dr hab. Andrzej Ciereszko;
• dr Sylwia Judycka;
• dr hab. Joanna Nynca;
• dr hab. Mariola Dietrich.

Nagrodzony został cykl prac dot. zagadnienia badawczego pt. „Opracowanie wystandaryzowanej metody kriokonserwacji nasienia ryb i jej wdrożenie do programów doskonalenia hodowli ryb łososiowatych”.

Znaczenie pracy badawczej

Kriokonserwacja to proces przechowywania materiału biologicznego (komórek, tkanek, embrionów) w niskiej temperaturze (-196 ºC). W takich warunkach zatrzymuje się wszelka aktywność biologiczna, teoretycznie żywotność materiału biologicznego przechowywanego w ciekłym azocie powinna być utrzymana przez przynajmniej 3000 lat. Kriokonserwowane nasienie jest powszechnie stosowane w hodowli bydła oraz we wspomaganiu rozrodu ludzi, jednak do tej pory nie udało się wprowadzić tej praktyki do hodowli ryb.

W badaniach skupiono się na opracowaniu procedury kriokonserwacji nasienia ryb łososiowatych (pstrąga tęczowego, palii alpejskiej, lipienia, neosamców pstrąga tęczowego i źródlanego) oraz okoniowatych (okonia i sandacza), która może zostać wykorzystana do tworzenia banków nasienia. Naukowcy z naszego Instytutu skupili się na poznaniu zmian w plemnikach ryb zachodzących podczas kriokonserwacji. W badaniach wykazano również, że na sukces kriokonserwacji istotnie wpływają następujące czynniki: końcowa koncentracja plemników, końcowe stężenia glukozy oraz metanolu w rozrzedzalniku, jak również czas ekwilibracji nasienia w rozrzedzalniku przed kriokonserwacją. Opracowana wystandaryzowana procedura kriokonserwacji nasienia po wdrożeniu jej do praktyki wylęgarniczej powinna znacznie usprawnić prace selekcyjne w hodowli ryb.

Na zebraniu plenarnym Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN przyznano łącznie jedną nagrodę i cztery wyróżnienia dla zespołów naukowych z instytutów PAN i innych jednostek. Pełną listę nagrodzonych można znaleźć tutaj.