Popularyzacja nauki

Już w najbliższą sobotę naukowcy Instytutu odwiedzą 27. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Hasło tegorocznego Pikniku to „Nie do wiary!”. Nasi naukowcy wykorzystają je do zaprezentowania publiczności nieoczywistych produktów spożywczych i niezwykłych metod przetwarzania żywności.

Celem przygotowanych przez naukowców pokazów będzie przedstawienie najbardziej nietypowych, ale i nieoczywistych produktów, które spożywa człowiek, oraz wyjaśnienie sposobów, w jakie te produkty powstają. Ekstremalnie niskie i wysokie temperatury, wysokie ciśnienia, zaskakujące działanie drobnoustrojów – wszystkie te czynniki mają swój udział w powstawaniu produktów, które znajdziemy na sklepowych półkach. Kapusta kiszona, kombucha czy liofilizowane truskawki to tylko kilka z nich.

Naukowcy wyjaśnią na czym polega liofilizacja, dlaczego cieszy się dużym zainteresowaniem wśród kosmonautów czy himalaistów, co sprawia, że żywność liofilizowana jest lekka jak piórko i jakie produkty możemy poddać tej metodzie. Omówią również znany od dawna proces fermentacji i zaangażowane w niego drobnoustroje, które będzie można obejrzeć pod mikroskopem. Dla najmłodszych odkrywców o artystycznych duszach naukowcy przygotowali warsztaty malowania… bakteriami!

Czy źródłem pełnowartościowego białka jest wyłącznie mięso? Co z alternatywnymi rozwiązaniami, o których coraz więcej słyszy się w ostatnim czasie – insektach, algach, drobnoustrojach? Czy możemy pozyskać mięso bez zwierząt? Naukowcy zaprezentują uczestnikom, jak prowadzi się hodowle tkankowe i wyjaśnią, jak produkowane jest mięso komórkowe.

Data: 15 czerwca (sobota) 2024 r.

Miejsce: PGE Narodowy, Strefa G (Zdrowia)

Szczegóły na stronie Pikniku Naukowego.

Czytaj więcej

Czy planowanie kariery jest procesem liniowym? Czy można pomyśleć o niesamowitej karierze, która została dokładnie zaplanowana, zanim jeszcze się rozpoczęła? W 99,9% przypadków tak nie jest. Aktualnie jedyną stałą jest zmiana, dlaczego zatem myśląc o karierze zawodowej nie skupić się na budowaniu odporności na zmianę?

Takie pytania krążyły wokół Dni Kariery z Food Educators, programu Wspólnoty Wiedzy i Innowacji w obszarze Żywności (EIT Food), które odbyły się w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN. W dniach 5-7 grudnia trzy grupy olsztyńskich licealistów (Uniwersyteckie XII Liceum Ogólnokształcące im. Marii i Georga Dietrichów, IVLiceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Olsztynie, Zespół Szkół Gastronomiczno-Spożywczych im. Wisławy Szymborskiej w Olsztynie) w łącznej liczbie 66 osób miały okazję dowiedzieć się i doświadczyć, jak może wyglądać kariera naukowa.

– Oprócz zwiedzania laboratoriów Nutrigenomiki IRZiBŻ PAN (biochemicznego i bioinformatycznego) oraz tych związanych z akwakulturą (IRZiBŻ PAN, Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza – Państwowy Instytut Badawczy), uczniowie mieli okazję porozmawiać z naukowcami z całego świata i zobaczyć ich pasję do badań. Była to świetna okazja, aby pokazać, że w Olsztynie można odnieść sukces i zrobić międzynarodową karierę – podsumowuje Maciej Cieślik, HR Business Partner IRZiBŻ PAN i koordynator Dni Kariery z Food Educators.

Najważniejszym wnioskiem płynącym ze spotkań z uczniami było to, że w porządku jest nie wiedzieć, co chce się robić przez resztę życia, zwłaszcza gdy jest się młodym, o ile chce się próbować nowych rzeczy, nowych ścieżek i nastawić się do nich pozytywnie. Pierwszym krokiem do udanej kariery jest lepsze poznanie siebie, zidentyfikowanie swoich mocnych stron i rozwijanie ich. Nigdy nie jest za późno na zmianę ścieżki kariery, gdy ostatecznym celem jest szczęście. Zorganizowane przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN Dni Kariery odbyły się w ramach Food Educators, programu Wspólnoty Wiedzy i Innowacji w obszarze Żywności (EITFood), szerzącego wiedzę na temat bezpieczeństwa żywności, zdrowych nawyków żywieniowych, odpowiedzialnych wyborów konsumenckich, niemarnowania żywności czy kariery w branży rolno-spożywczej, za pomocą wydarzeń z udziałem ekspertów oraz gotowych materiałów i scenariuszy lekcji dostępnych na stronie: foodeducators.eu.

Czytaj więcej

Zastosowanie drożdży w przemyśle spożywczym, poznanie i samodzielne przetestowanie metod badania mleka, liczenie bakterii, przygotowanie preparatów mikroskopowych – uczniowie szkół średnich z Olsztyna i okolic odwiedzili Laboratorium Mikrobiologiczne IRZiBŻ PAN.

Jak zainteresować młodzież żywnością, by pomóc im wykształcić świadome postawy konsumenckie, rozwinąć krytyczne myślenie, zaprezentować fascynujące możliwości pracy zawodowej w branży rolno-spożywczej, które w przyszłości przełożą się na aktywną transformację systemu żywnościowego? Najlepiej od strony praktycznej, o czym przekonali się uczniowie szkół średnich podczas warsztatów mikrobiologicznych z Food Educators.

Spotkanie rozpoczęto od wprowadzenia do mikrobiologii i zainteresowania uczniów „mocarnymi mocarzami”, czyli drożdżami. O tych niezwykłych mikroorganizmach i wykorzystaniu ich w przemyśle spożywczym opowiedziała mgr inż. Marzena Lenkiewicz. Po części teoretycznej uczniowie przeszli do laboratoriów, w których poznali zagadnienie bezpieczeństwa żywności i metody badania mleka, samodzielnie przeprowadzili testy, przygotowali preparaty mikroskopowe i liczyli bakterie.

– Cieszymy się, że możemy pokazać młodzieży świat nauki. Być może wybiorą karierę naukową (…) Bardzo dziękuję za możliwość pokazania Instytutu i za warsztaty – podsumowuje Ewa Stanisławska-Lepko, nauczycielka z Zespołu Szkół Gastronomiczno-Spożywczych im. Wisławy Szymborskiej w Olsztynie.

Food Educators to program Europejskiej Wspólnoty Wiedzy i Edukacji w obszarze żywności (EIT Food), który tworzy i upowszechnia materiały niezbędne do nauczania młodych ludzi o zdrowych i zrównoważonych nawykach żywieniowych. Umożliwia najmłodszym konsumentom dokonywanie takich wyborów, które będą dobre zarówno dla nich, jak i dla środowiska. Food Educators to także promocja ciekawych ścieżek zawodowych w całym łańcuchu dostaw żywności i zachęcanie adeptów do podjęcia pracy w sektorze rolno-spożywczym. Dołącz do międzynarodowej sieci na www.foodeducators.eu

Czytaj więcej

Spaghetti bolognese, burgery, jajecznica, napoje typu smoothie – to dania dość popularne w diecie nastolatka. Czy da się je przygotować tak, aby były pyszne, łatwe w przygotowaniu, zdrowe, a w dodatku 100% roślinne? Eksperci Instytutu w ramach projektu EIT Food „Food Educators” pokazali, że tak!

Bezmięsny Poniedziałek (ang. Meatless Monday) to ogólnoświatowa akcja zachęcająca konsumentów do ograniczania spożycia mięsa – z myślą o własnym zdrowiu i w trosce o naszą planetę. Nazwa kampanii sugeruje, by wyzwanie ograniczania mięsa i produktów odzwierzęcych zacząć od wyeliminowania mięsa z naszej diety przynajmniej przez jeden dzień w tygodniu.

O ile kampanie informacyjne zarysowują temat, skuteczniejszą metodą wspierania zmiany nawyków konsumenckich, zwłaszcza w przypadku młodzieży, są działania praktyczne. Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w ramach realizowanego projektu „Food Educators” zorganizował warsztaty kulinarne, na które zaprosił uczniów szkół średnich z Olsztyna.

Podczas spotkania uczniowie poznali ideę Bezmięsnego Poniedziałku, przeanalizowali z ekspertami świadome postawy konsumenckie, w tym radzenie sobie z etykietami produktów spożywczych oraz opakowaniami po żywności, a następnie wkroczyli do kuchni warsztatowej, gdzie pod okiem szefa kuchni poznali roślinne alternatywy swoich ulubionych dań. Zwieńczeniem wydarzenia był wspólny posiłek i przestrzeń do dzielenia się wrażeniami.

– Bezmięsny Poniedziałek to świetna akcja, którą z powodzeniem można włączyć do szkolnych stołówek. Co istotne, uczniowie reagują na ten pomysł bardzo entuzjastycznie! – podsumowują organizatorzy.

Food Educators to program Europejskiej Wspólnoty Wiedzy i Edukacji w obszarze żywności (EIT Food), który tworzy i upowszechnia materiały niezbędne do nauczania młodych ludzi o zdrowych i zrównoważonych nawykach żywieniowych. Umożliwia najmłodszym konsumentom dokonywanie takich wyborów, które będą dobre zarówno dla nich, jak i dla środowiska. Food Educators to także promocja ciekawych ścieżek zawodowych w całym łańcuchu dostaw żywności i zachęcanie adeptów do podjęcia pracy w sektorze rolno-spożywczym. Dołącz do międzynarodowej sieci na www.foodeducators.eu

Czytaj więcej

Kosmiczna żywność i tajniki liofilizacji, badanie jakości mleka, fermentacja jako naturalna metoda utrwalania żywności, piramida zdrowego stylu życia i odżywiania, bezpieczeństwo żywności a sposób jej przechowywania w lodówce, prozdrowotne przeciwutleniacze w popularnych napojach, wskazówki dotyczące postępowania z opakowaniami po żywności z projektem EIT Food InformPack – to tematy, które przybliżyliśmy uczestnikom 21. Olsztyńskich Dni Nauki i Sztuki.

– Wybraliśmy aktywności, które zainteresują zarówno młodszych, jak i starszych uczniów. Zależało nam na pokazaniu, że badania nad żywnością to owszem, laboratorium i chemia żywności, ale i szerszy kontekst, czyli zjawiska związane z żywnością, które dotyczą przecież każdego z nas – od przechowywania żywności, przez świadome postawy konsumenckie i zwrócenie uwagi na skalę marnowania żywności, po obchodzenie się z opakowaniami po produktach spożywczych – podsumowuje Iwona Kieda, pomysłodawczyni włączenia się w tegoroczne obchody Olsztyńskich Dni Nauki i Sztuki i koordynatorka z ramienia Inobiotek sp. z o. o., spółki celowej IRZiBŻ PAN.

W dniach 21-22 września naukowcy zapraszali do aktywności zarówno grupy zorganizowane, jak i gości indywidualnych, którzy chcieli poszerzyć swoją wiedzę o żywności lub zainteresować tematem najmłodszych członków swoich rodzin.

Czytaj więcej