Czy planowanie kariery jest procesem liniowym? Czy można pomyśleć o niesamowitej karierze, która została dokładnie zaplanowana, zanim jeszcze się rozpoczęła? W 99,9% przypadków tak nie jest. Aktualnie jedyną stałą jest zmiana, dlaczego zatem myśląc o karierze zawodowej nie skupić się na budowaniu odporności na zmianę?
Takie pytania krążyły wokół Dni Kariery z Food Educators, programu Wspólnoty Wiedzy i Innowacji w obszarze Żywności (EIT Food), które odbyły się w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN. W dniach 5-7 grudnia trzy grupy olsztyńskich licealistów (Uniwersyteckie XII Liceum Ogólnokształcące im. Marii i Georga Dietrichów, IVLiceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Olsztynie, Zespół Szkół Gastronomiczno-Spożywczych im. Wisławy Szymborskiej w Olsztynie) w łącznej liczbie 66 osób miały okazję dowiedzieć się i doświadczyć, jak może wyglądać kariera naukowa.
– Oprócz zwiedzania laboratoriów Nutrigenomiki IRZiBŻ PAN (biochemicznego i bioinformatycznego) oraz tych związanych z akwakulturą (IRZiBŻ PAN, Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza – Państwowy Instytut Badawczy), uczniowie mieli okazję porozmawiać z naukowcami z całego świata i zobaczyć ich pasję do badań. Była to świetna okazja, aby pokazać, że w Olsztynie można odnieść sukces i zrobić międzynarodową karierę – podsumowuje Maciej Cieślik, HR Business Partner IRZiBŻ PAN i koordynator Dni Kariery z Food Educators.
Najważniejszym wnioskiem płynącym ze spotkań z uczniami było to, że w porządku jest nie wiedzieć, co chce się robić przez resztę życia, zwłaszcza gdy jest się młodym, o ile chce się próbować nowych rzeczy, nowych ścieżek i nastawić się do nich pozytywnie. Pierwszym krokiem do udanej kariery jest lepsze poznanie siebie, zidentyfikowanie swoich mocnych stron i rozwijanie ich. Nigdy nie jest za późno na zmianę ścieżki kariery, gdy ostatecznym celem jest szczęście. Zorganizowane przez Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN Dni Kariery odbyły się w ramach Food Educators, programu Wspólnoty Wiedzy i Innowacji w obszarze Żywności (EITFood), szerzącego wiedzę na temat bezpieczeństwa żywności, zdrowych nawyków żywieniowych, odpowiedzialnych wyborów konsumenckich, niemarnowania żywności czy kariery w branży rolno-spożywczej, za pomocą wydarzeń z udziałem ekspertów oraz gotowych materiałów i scenariuszy lekcji dostępnych na stronie: foodeducators.eu.
Vitamin D regulates hundreds of genes and dozens of physiological functions in the human body, including those responsible for immune system activity. Scientists from the Institute of Animal Reproduction and Food Research of the Polish Academy of Sciences in Olsztyn have just demonstrated that vitamin D in healthy individuals actually helps maintain a state of balance in immune system cells.
– Vitamin D has long been known to have beneficial effects on human health. In our recent studies, we have confirmed that in healthy individuals, vitamin D stabilises the homeostasis of human immune cells and counteracts molecular stress occurring, for example, due to microbial infection or inflammation – emphasises Dr Julia Jarosławska-Miszkiewicz from the Nutrigenomics Team of the IAR&FR PAS in Olsztyn.
– Previously, this knowledge was conjectural, we have confirmed for the first time in a study that vitamin D in a healthy body actually regulates biological functions at the cellular level – adds the nutrigenomics scientist, who studies how the foods we eat (nutri-) interacts with all of our genes (-genomics).
The basis for the study was material taken from 25 healthy people – blood drawn before and after taking the recommended monthly dose of vitamin D (80,000 units). The researcher looked at so-called signal transduction pathways in cells. Cell signalling is part of a complex communication system that regulates cell processes and coordinates cell activity.
– A number of genes in cells, including those of the immune system, are responsible for transmitting the appropriate signal from outside or inside the cell to produce the appropriate molecular effect, i.e. to encode proteins accordingly. I carried out an analysis of 16 such major signalling pathways, assessing a number of biochemical reactions through which this process occurs – says the scientist.
Analysis has shown that vitamin D in healthy immune cells in healthy humans modulates these pathways and thus regulates physiological cell functions such as, for example, growth, differentiation, cell migration or the cell’s response to stress factors.
Vitamin D affects the functioning of the entire body. Its most well-known action is to maintain adequate levels of calcium in the body to maintain normal bone structure. Vitamin D is also important for 'training’ the immune system so that it works effectively in case of microbial infections, but also does not overreact in case of possible autoimmune reactions.
Long-term vitamin D deficiency can lead to bone diseases – rickets in children and osteomalacia (soft bones) in adults. It also causes a malfunction of the immune system, leading to, for example, increased susceptibility to infectious diseases or autoimmune diseases.
—
More information on nutrigenomics at IAR&FR PAS in Olsztyn and the latest research of the ERA Chair WELCOME2 team can be found on the website: https://welcome2.pan.olsztyn.pl/.
Witamina D reguluje pracę setek genów i dziesiątki funkcji fizjologicznych w ludzkim organizmie m.in. odpowiedzialnych za aktywność układu odpornościowego. Naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie wykazali właśnie, że witamina D u osób zdrowych faktycznie pomaga zachowywać stan równowagi w komórkach układu odpornościowego.
– Od dawna wiadomo, że witamina D ma korzystny wpływ na zdrowie człowieka. W naszych ostatnich badaniach potwierdziliśmy, że u osób zdrowych witamina D stabilizuje homeostazę ludzkich komórek odpornościowych i przeciwdziała stresowi molekularnemu występującemu np. z powodu infekcji drobnoustrojami czy stanu zapalnego – podkreśla dr Julia Jarosławska- -Miszkiewicz z Pracowni Nutrigenomiki IRZiBŻ PAN w Olsztynie.
– Wcześniej ta wiedza była domniemana, my po raz pierwszy potwierdziliśmy w badaniach, że witamina D w zdrowym organizmie faktycznie reguluje funkcje biologiczne na poziomie komórkowym – dodaje naukowczyni zajmująca się nutrigenomiką, czyli nauką badającą wpływ składników odżywczych na ekspresję genów m.in. odpowiedzialnych za zdrowie.
Za podstawę do badań służył materiał pobrany od 25 osób zdrowych – krew pobrana przed i po przyjęciu zalecanej miesięcznej dawki witaminy D (80 tys. jednostek). Badaczka pod lupę wzięła tzw. ścieżki przekazywania sygnałów w komórkach. Sygnalizacja komórkowa to część złożonego systemu komunikacji, który reguluje procesy zachodzące w komórkach i koordynuje ich aktywność.
– Szereg genów w komórkach, również w komórkach układu odpornościowego, jest odpowiedzialna za przekazywanie odpowiedniego sygnału z zewnątrz lub wewnątrz komórki, co pozwala uzyskać odpowiedni efekt molekularny, czyli odpowiednio zakodować białka. Przeprowadziłam analizę 16 takich głównych szlaków sygnalizacyjnych, oceniając szereg reakcji biochemicznych, dzięki którym ten proces zachodzi – opowiada naukowczyni.
Analiza wykazała, że witamina D w zdrowych komórkach odpornościowych u zdrowego człowieka moduluje te szlaki, a co za tym idzie – reguluje funkcje fizjologiczne komórek takie jak np. wzrost, różnicowanie, migracje komórek czy odpowiedź komórki na czynniki stresowe.
Witamina D wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Jej najbardziej znanym działaniem jest utrzymywanie odpowiedniego poziomu wapnia w organizmie, aby utrzymać prawidłową strukturę kości. Witamina D jest również ważna dla „treningu” układu odpornościowego, tak aby działał on efektywnie w przypadku infekcji mikrobami, ale też nie reagował nadmiernie w przypadku możliwych reakcji autoimmunologicznych.
Długotrwały deficyt witaminy D może prowadzić do chorób kości – krzywicy u dzieci i osteomalacji u dorosłych. Powoduje też wadliwe działanie układu odpornościowego, prowadząc m.in. do zwiększonej podatności na choroby zakaźne czy choroby autoimmunologiczne.
—
Więcej informacji o Pracowni Nutrigenomiki IRZiBŻ PAN w Olsztynie oraz o najnowszych badaniach zespołu ERA Chair WELCOME2 można znaleźć na stronie: https://welcome2.pan.olsztyn.pl/.
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności (IRZiBŻ) PAN w Olsztynie świętuje swoje 35-lecie. Zwieńczeniem obchodów jest zakończenie inwestycji budowy nowej siedziby. Obiekt, który powstaje w sąsiedztwie Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego, scali wszystkie jednostki Instytutu – dziś rozproszone w czterech lokalizacjach w dwóch miastach.
W piątek 1 grudnia przedstawiciele Instytutu oraz zaproszeni goście oficjalnie podsumowali realizację inwestycji budowy nowej siedziby w ramach projektu „Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii Żywności dla Jakości Życia”, współfinansowanego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020. Koszt inwestycji to ponad 109 mln zł.
IRZiBŻ PANto wiodąca placówka w Polsce i jedna z lepszych w Europie w dziedzinie nauki o żywności oraz tematyki rozrodu zwierząt i człowieka. Naukowcy Instytutu specjalizują się w doskonaleniu biotechnik i biotechnologii rozrodu oraz badają relacje zachodzące pomiędzy składnikami żywności a organizmem człowieka. Ponadto w jednostce z powodzeniem prowadzone są innowacyjne prace w obszarze zrównoważonej akwakultury i ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem.
– Zakończenie inwestycji budowy nowej siedziby w tym jubileuszowym roku ma dla nas symboliczną wymowę. Przed 35 laty zaczynaliśmy jako mały, kilkunastosobowy zespół naukowców „bez ziemi”, a dziś Instytut zatrudnia około 230 pracowników. Dzięki nowej siedzibie w końcu osiągniemy konsolidację naszych badań i aparatury, a środowisko naukowe zostanie ostatecznie zintegrowane. Nowa siedziba to krok milowy w rozwoju naszego Instytutu – podkreślił dyrektor IRZiBŻ PAN prof. Mariusz Piskuła.
Dyrektor dodał, że nowa siedziba pozwoli pełniej wykorzystywać nowoczesną aparaturę badawczą (tylko w ostatnich pięciu latach Instytut zainwestował w nią ok. 27 mln zł), szerzej otworzyć się na potrzeby przedsiębiorstw i biznesu, oraz stworzy możliwości występowania o interdyscyplinarne projekty w konsorcjach naukowo-przemysłowych.
– Realizacja tego projektu umożliwia utworzenie kompletnego ośrodka naukowo-badawczego wyposażonego w unikatową aparaturę, dysponującym specjalistami z zakresu weterynarii, nauk o żywności, biologii, biotechnologii, chemii i medycyny, działającego na rzecz innowacyjnej gospodarki opartej na wiedzy i będącego silną instytucją otoczenia biznesu– wskazał dyrektor.
W piątkowym wydarzeniuwzięli udział zaproszeni goście m.in. senator RP Gustaw Marek Brzezin, marszałek woj. warmińsko-mazurskiego Marcin Kuchciński, prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz oraz przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN prof. Romuald Zabielski, reprezentujący Prezesa PAN prof. Marka Konarzewskiego.
– Ta inwestycja na poziomie światowym to projekt-klucz dla dalszego rozwoju nie tylko Instytutu, ale i całego regionu Warmii i Mazur – powiedział senator i były marszałek woj. warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin.
Marszałek woj. warmińsko-mazurskiego Marcin Kuchciński pogratulował całemu zespołowi realizującemu inwestycję. – Możecie być dumni z tego, co osiągnęliście, również dlatego, że jest to jedna z ciekawszych inwestycji związana z instytucją badań, z instytucją naukową w ostatnim czasie. Dodatkowo, jeśli wspomnimy o 79 mln dofinansowania z Unii Europejskiej, z Regionalnego Programu Operacyjnego, widzimy, jaką moc mają fundusze unijne – podkreślił.
Prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz przypomniał, że Olsztyński Park Naukowo-Technologiczny (w sąsiedztwie którego znajduje się nowa siedziba Instytutu) działa od 10 lat, a obecnie funkcjonuje w nim ponad 70 firm z różnych branż, które współpracują z biznesami w kraju i na świecie. – Biznes, samorząd i nauka – ta współpraca jest, była i będzie rozwijana. Z korzyścią dla nas wszystkich – powiedział prezydent.
Prezesa PAN prof. Marka Konarzewskiego reprezentowałprof. Romuald Zabielski –przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN. Prof. Zabielski przypomniał, że Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN jest jednostką o ugruntowanej pozycji. – To jedna z najlepszych i najsilniejszych jednostek naukowych w Polsce, która posiada najwyższą kategorię A+ od lat – podkreślił.
Następnie wykład popularnonaukowy „Rafy koralowe: barometry zmian klimatycznych i laboratoria przyszłości” wygłosił dr hab. inż. Radosław Kowalski z IRZiBŻ PAN.
Konferencję zakończyło przejście uczestników pod nowy budynek, gdzie przecięto symboliczną wstęgę kończącą inwestycję.
NOWA SIEDZIBA INSTYTUTU
Obiekt pozwoli scalić wszystkie jednostki Instytutu, bowiem teraz IRZiBŻ PAN jest rozproszony, a jego oddziały i zakłady znajdują się w czterech lokalizacjach, w dwóch miastach. I tak: w Olsztynie znajduje się Oddział Nauk o Żywności (przy ulicy Tuwima), a przy ulicy Bydgoskiej – Oddział Biologii Rozrodu. Z kolei w Białymstoku mieści się zakład zajmujący się profilaktyką chorób metabolicznych (w Parku Naukowo-Technologicznym), a przy tamtejszym Uniwersytecie Medycznym zlokalizowany jest zakład zajmujący się patologią rozrodu człowieka.
Nowy budynek znajduje się przy ul. Trylińskiego 18, w sąsiedztwie Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego. Ma sześć kondygnacji (pięć administracyjno-laboratoryjnych oraz jedną techniczną), a jego kubatura wynosi ponad 25 tys. m3. W środku znajdą się m.in.: zakłady badawcze i pracownie zintegrowane powiązane funkcjonalnie z laboratoriami specjalistycznymi typu „core facilities”, pomieszczenia do prowadzenia nieklinicznych badań biomedycznych oraz niezbędne zaplecze typowe dla profilu działalności Instytutu. Zostało też wydzielone laboratorium zwierzętarni spełniające najostrzejsze rygory UE dla tego typu jednostek.
Inwestycja obejmuje również drogi dojazdowe, parkingi, zadaszoną wiatę dla rowerów, zagospodarowanie terenów zielonych, a także powstanie instalacji fotowoltaicznej. Dzięki zastosowaniu systemu BMS (Building Management System) nowy budynek Instytutu będzie w znacznym stopniu zautomatyzowany.
Niebawem rozpocznie się przeprowadzka, która potrwa kilka miesięcy z uwagi na konieczność odpowiedniego transportu wysoko specjalistycznego sprzętu oraz zaadaptowania laboratoriów w nowej siedzibie. Instytut planuje opuszczenie dotychczasowych lokalizacji do września 2024 r.
INFORMACJE O PROJEKCIE
Projekt pt. „Budowa Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii Żywności dla Jakości Życia” to największa inwestycja w infrastrukturę naukową współfinansowana z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020.
Koszt realizacji inwestycji to ponad 109 mln zł, z czego ponad 79 mln zł wynosi dofinansowanie z Funduszy Strukturalnych UE z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2014-2020, a 30 mln to wkład własny Instytutu.
Plany budowy nowej siedziby IRZiBŻ PAN sięgają 2011 roku. W 2013 roku Instytut podpisał z miastem – jako prowadzącym Olsztyński Park Naukowo-Technologiczny – list intencyjny o chęci lokalizacji w nim placówki naukowej. W 2015 r. Instytut kupił w bezpośrednim sąsiedztwie Parku 2,2 hektarową działkę, na której powstała nowa siedziba. Budowa rozpoczęła się w grudniu 2021 r.
– Niestety, trzy miesiące później, w lutym 2022 r., rozpoczęły się działania wojenne w Ukrainie, co spowodowało problemy z dostępnością siły roboczej. Dodatkowo nałożył się na to okres pandemii COVID-19 i wzrost cen materiałów budowlanych, dlatego też prace budowlane, które pierwotnie miały być ukończone na początku sierpnia 2023 r. zostały przesunięte do końca listopada 2023 r. – wyjaśnia Katarzyna Capłap, kierownik projektu.
Budynek powstał w formule zaprojektuj-wybuduj, co oznacza, że wykonawca – firma Budimex – przygotował projekt i zrealizował go na podstawie programu funkcjonalno-użytkowego opracowanego przez Instytut.
JUBILEUSZ 35-LECIA IRZIBŻ PAN W OLSZTYNIE
W tym roku Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie obchodzi 35-lecie. Rozpoczął swą działalność 1 kwietnia 1988 roku – początkowo bez swojej bazy lokalowej, a kadrę pracowników naukowych stanowiło zaledwie kilkanaście osób. Do roku 1995 r. jednostka działała pod nazwą Centrum Agrotechnologii i Weterynarii PAN.
Teraz IRZiBŻ PAN to wiodąca placówka w Polsce i jedna z lepszych w Europie w dziedzinie nauki o żywności oraz tematyki rozrodu zwierząt i człowieka. Posiada najwyższą kategorię naukową A+ w dyscyplinie technologia żywności i żywienia i jest wysoko notowana w dyscyplinie zootechnika i rybactwo (kategoria A).
Instytut posiada status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego (KNOW). Jest członkiem Europejskiej Wspólnoty Wiedzy i Innowacji EIT Food – partnerstwa nauki i biznesu na rzecz tworzenia innowacji w sektorze rolno-spożywczym. Ponadto, od 2020 r. realizuje projekt ERA Chair WELCOME2 (z unijnego programu Horyzont 2020), który zakłada powołanie centrum doskonałości w badaniach wykorzystujących narzędzia nutrigenomiki do oceny wpływu odżywiania na genetyczne predyspozycje do tzw. chorób dietozależnych.
Zdobył tytuł „Popularyzatora Nauki”, przyznawany przez Polską Agencję Prasową i Ministerstwo Nauki, za wzorcowo realizowaną misję społecznej odpowiedzialności nauki.
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności (IRZiBŻ) PAN w Olsztynie świętuje swoje 35-lecie. Zwieńczeniem obchodów jest zakończenie inwestycji budowy nowej siedziby. Obiekt, który powstaje w sąsiedztwie Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego, scali wszystkie jednostki Instytutu – dziś rozproszone w czterech lokalizacjach w dwóch miastach.
W piątek 1 grudnia przedstawiciele Instytutu oraz zaproszeni goście oficjalnie podsumowali realizację inwestycji budowy nowej siedziby w ramach projektu „Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii Żywności dla Jakości Życia”, współfinansowanego z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2014-2020. Koszt inwestycji to ponad 109 mln zł.
IRZiBŻ PANto wiodąca placówka w Polsce i jedna z lepszych w Europie w dziedzinie nauki o żywności oraz tematyki rozrodu zwierząt i człowieka. Naukowcy Instytutu specjalizują się w doskonaleniu biotechnik i biotechnologii rozrodu oraz badają relacje zachodzące pomiędzy składnikami żywności a organizmem człowieka. Ponadto w jednostce z powodzeniem prowadzone są innowacyjne prace w obszarze zrównoważonej akwakultury i ochrony gatunków zagrożonych wyginięciem.
– Zakończenie inwestycji budowy nowej siedziby w tym jubileuszowym roku ma dla nas symboliczną wymowę. Przed 35 laty zaczynaliśmy jako mały, kilkunastosobowy zespół naukowców „bez ziemi”, a dziś Instytut zatrudnia około 230 pracowników. Dzięki nowej siedzibie w końcu osiągniemy konsolidację naszych badań i aparatury, a środowisko naukowe zostanie ostatecznie zintegrowane. Nowa siedziba to krok milowy w rozwoju naszego Instytutu – podkreślił dyrektor IRZiBŻ PAN prof. Mariusz Piskuła.
Dyrektor dodał, że nowa siedziba pozwoli pełniej wykorzystywać nowoczesną aparaturę badawczą (tylko w ostatnich pięciu latach Instytut zainwestował w nią ok. 27 mln zł), szerzej otworzyć się na potrzeby przedsiębiorstw i biznesu, oraz stworzy możliwości występowania o interdyscyplinarne projekty w konsorcjach naukowo-przemysłowych.
– Realizacja tego projektu umożliwia utworzenie kompletnego ośrodka naukowo-badawczego wyposażonego w unikatową aparaturę, dysponującym specjalistami z zakresu weterynarii, nauk o żywności, biologii, biotechnologii, chemii i medycyny, działającego na rzecz innowacyjnej gospodarki opartej na wiedzy i będącego silną instytucją otoczenia biznesu– wskazał dyrektor.
W piątkowym wydarzeniuwzięli udział zaproszeni goście m.in. senator RP Gustaw Marek Brzezin, marszałek woj. warmińsko-mazurskiego Marcin Kuchciński, prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz oraz przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN prof. Romuald Zabielski, reprezentujący Prezesa PAN prof. Marka Konarzewskiego.
– Ta inwestycja na poziomie światowym to projekt-klucz dla dalszego rozwoju nie tylko Instytutu, ale i całego regionu Warmii i Mazur – powiedział senator i były marszałek woj. warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin.
Marszałek woj. warmińsko-mazurskiego Marcin Kuchciński pogratulował całemu zespołowi realizującemu inwestycję. – Możecie być dumni z tego, co osiągnęliście, również dlatego, że jest to jedna z ciekawszych inwestycji związana z instytucją badań, z instytucją naukową w ostatnim czasie. Dodatkowo, jeśli wspomnimy o 79 mln dofinansowania z Unii Europejskiej, z Regionalnego Programu Operacyjnego, widzimy, jaką moc mają fundusze unijne – podkreślił.
Prezydent Olsztyna Piotr Grzymowicz przypomniał, że Olsztyński Park Naukowo-Technologiczny (w sąsiedztwie którego znajduje się nowa siedziba Instytutu) działa od 10 lat, a obecnie funkcjonuje w nim ponad 70 firm z różnych branż, które współpracują z biznesami w kraju i na świecie. – Biznes, samorząd i nauka – ta współpraca jest, była i będzie rozwijana. Z korzyścią dla nas wszystkich – powiedział prezydent.
Prezesa PAN prof. Marka Konarzewskiego reprezentowałprof. Romuald Zabielski –przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN. Prof. Zabielski przypomniał, że Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN jest jednostką o ugruntowanej pozycji. – To jedna z najlepszych i najsilniejszych jednostek naukowych w Polsce, która posiada najwyższą kategorię A+ od lat – podkreślił.
Następnie wykład popularnonaukowy „Rafy koralowe: barometry zmian klimatycznych i laboratoria przyszłości” wygłosił dr hab. inż. Radosław Kowalski z IRZiBŻ PAN.
Konferencję zakończyło przejście uczestników pod nowy budynek, gdzie przecięto symboliczną wstęgę kończącą inwestycję.
NOWA SIEDZIBA INSTYTUTU
Obiekt pozwoli scalić wszystkie jednostki Instytutu, bowiem teraz IRZiBŻ PAN jest rozproszony, a jego oddziały i zakłady znajdują się w czterech lokalizacjach, w dwóch miastach. I tak: w Olsztynie znajduje się Oddział Nauk o Żywności (przy ulicy Tuwima), a przy ulicy Bydgoskiej – Oddział Biologii Rozrodu. Z kolei w Białymstoku mieści się zakład zajmujący się profilaktyką chorób metabolicznych (w Parku Naukowo-Technologicznym), a przy tamtejszym Uniwersytecie Medycznym zlokalizowany jest zakład zajmujący się patologią rozrodu człowieka.
Nowy budynek znajduje się przy ul. Trylińskiego 18, w sąsiedztwie Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego. Ma sześć kondygnacji (pięć administracyjno-laboratoryjnych oraz jedną techniczną), a jego kubatura wynosi ponad 25 tys. m3. W środku znajdą się m.in.: zakłady badawcze i pracownie zintegrowane powiązane funkcjonalnie z laboratoriami specjalistycznymi typu „core facilities”, pomieszczenia do prowadzenia nieklinicznych badań biomedycznych oraz niezbędne zaplecze typowe dla profilu działalności Instytutu. Zostało też wydzielone laboratorium zwierzętarni spełniające najostrzejsze rygory UE dla tego typu jednostek.
Inwestycja obejmuje również drogi dojazdowe, parkingi, zadaszoną wiatę dla rowerów, zagospodarowanie terenów zielonych, a także powstanie instalacji fotowoltaicznej. Dzięki zastosowaniu systemu BMS (Building Management System) nowy budynek Instytutu będzie w znacznym stopniu zautomatyzowany.
Niebawem rozpocznie się przeprowadzka, która potrwa kilka miesięcy z uwagi na konieczność odpowiedniego transportu wysoko specjalistycznego sprzętu oraz zaadaptowania laboratoriów w nowej siedzibie. Instytut planuje opuszczenie dotychczasowych lokalizacji do września 2024 r.
INFORMACJE O PROJEKCIE
Projekt pt. „Budowa Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii Żywności dla Jakości Życia” to największa inwestycja w infrastrukturę naukową współfinansowana z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2014-2020.
Koszt realizacji inwestycji to ponad 109 mln zł, z czego ponad 79 mln zł wynosi dofinansowanie z Funduszy Strukturalnych UE z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2014-2020, a 30 mln to wkład własny Instytutu.
Plany budowy nowej siedziby IRZiBŻ PAN sięgają 2011 roku. W 2013 roku Instytut podpisał z miastem – jako prowadzącym Olsztyński Park Naukowo-Technologiczny – list intencyjny o chęci lokalizacji w nim placówki naukowej. W 2015 r. Instytut kupił w bezpośrednim sąsiedztwie Parku 2,2 hektarową działkę, na której powstała nowa siedziba. Budowa rozpoczęła się w grudniu 2021 r.
– Niestety, trzy miesiące później, w lutym 2022 r., rozpoczęły się działania wojenne w Ukrainie, co spowodowało problemy z dostępnością siły roboczej. Dodatkowo nałożył się na to okres pandemii COVID-19 i wzrost cen materiałów budowlanych, dlatego też prace budowlane, które pierwotnie miały być ukończone na początku sierpnia 2023 r. zostały przesunięte do końca listopada 2023 r. – wyjaśnia Katarzyna Capłap, kierownik projektu.
Budynek powstał w formule zaprojektuj-wybuduj, co oznacza, że wykonawca – firma Budimex – przygotował projekt i zrealizował go na podstawie programu funkcjonalno-użytkowego opracowanego przez Instytut.
JUBILEUSZ 35-LECIA IRZIBŻ PAN W OLSZTYNIE
W tym roku Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie obchodzi 35-lecie. Rozpoczął swą działalność 1 kwietnia 1988 roku – początkowo bez swojej bazy lokalowej, a kadrę pracowników naukowych stanowiło zaledwie kilkanaście osób. Do roku 1995 r. jednostka działała pod nazwą Centrum Agrotechnologii i Weterynarii PAN.
Teraz IRZiBŻ PAN to wiodąca placówka w Polsce i jedna z lepszych w Europie w dziedzinie nauki o żywności oraz tematyki rozrodu zwierząt i człowieka. Posiada najwyższą kategorię naukową A+ w dyscyplinie technologia żywności i żywienia i jest wysoko notowana w dyscyplinie zootechnika i rybactwo (kategoria A).
Instytut posiada status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego (KNOW). Jest członkiem Europejskiej Wspólnoty Wiedzy i Innowacji EIT Food – partnerstwa nauki i biznesu na rzecz tworzenia innowacji w sektorze rolno-spożywczym. Ponadto, od 2020 r. realizuje projekt ERA Chair WELCOME2 (z unijnego programu Horyzont 2020), który zakłada powołanie centrum doskonałości w badaniach wykorzystujących narzędzia nutrigenomiki do oceny wpływu odżywiania na genetyczne predyspozycje do tzw. chorób dietozależnych.
Zdobył tytuł „Popularyzatora Nauki”, przyznawany przez Polską Agencję Prasową i Ministerstwo Nauki, za wzorcowo realizowaną misję społecznej odpowiedzialności nauki.
PRELUDIUM is a competition of the National Science Centre for research projects for people without doctoral degrees. Among the winners of the 22nd edition of the competition are Anna Wójtowicz and Ewelina Żebrowska, PhD students of Dr Anna Szóstek-Mioduchowska from the Department of Reproductive Immunology and Pathology at our Institute, who, thanks to the grant, will extend their research into fertility disorders in mares, resulting in severe losses in the horse breeding industry.
The research team hypothesized that paracrine factors secreted by activated Mϕ1 and Mϕ2a induce changes in the miRNA profile in equine endometrial fibroblasts and their effect differs between Mϕ1 and Mϕ2a via secreted mediators. This project aims to investigate the effect of different types of Mϕs on miRNA profile in equine endometrial fibroblast in processes associated with the development of endometrosis.
PRELUDIUM to konkurs Narodowego Centrum Nauki na projekty badawcze dla osób bez stopnia doktora. Wśród laureatów 22. edycji konkursu znalazły się Anna Wójtowicz i Ewelina Żebrowska, doktorantki dr hab. n. med. Anny Szóstek-Mioduchowskiej z Zespołu Immunologii i Patologii Rozrodu naszego Instytutu, które dzięki grantom poszerzą badania nad zaburzeniami płodności u klaczy, skutkującymi ogromnymi stratami w branży hodowli koni.
Opiekun naukowy: dr hab. n. med. Anna Szóstek-Mioduchowska
Przyznane środki (PLN): 140 000
Celem projektu jest zbadanie zmian metabolicznych zachodzących w endometrium klaczy podczas rozwoju włóknienia oraz zidentyfikowanie zmian w profilu metabolomicznym na każdym etapie włóknienia, tym samym zrozumienie wpływu mediatorów stanu zapalnego, takich jak IL-4 i IL-13, na stan metaboliczny fibroblastów zrębu łącznotkankowego endometrium klaczy i poziom reaktywnych form tlenu (ROS).
Opiekun naukowy: dr hab. n. med. Anna Szóstek-Mioduchowska
Przyznane środki (PLN): 209 960
W ramach naszych badań postawiliśmy hipotezę, że czynniki parakrynne wydzielane przez aktywowane populacje makrofagów Mϕ1 i Mϕ2a indukują zmiany w profilu ekspresji miRNA w fibroblastach endometrium klaczy, a ich działanie różni się między populacją Mϕ1 i Mϕ2a w związku z odmiennym profilem uwalnianych mediatorów. Projekt ma na celu zbadanie wpływu różnych populacji Mϕs na profil ekspresji miRNA w fibroblastach endometrium klaczy w procesach związanych z rozwojem endometrosis.
OPUS 25 is a competition of the National Science Centre aimed at financing basic research carried out as part of research projects by scientists at all stages of their scientific career. Among the grantees of the 25th edition of the competition are scientists of the IAR&FR PAS, who, thanks to the grants, will investigate the epigenetic memory of immune cells and the influence of diet on wound healing.
The aim of the project is to show that changing eating habits by partial substitution of dietary animal fat by plant oils improves skin wound healing by reducing pro-inflammatory effect of WD and restoring skin ability to heal wounds via repair (scarring). Additionally, a comparative analysis of the effect on skin between diet rich in rapeseed and palm oil will be performed. To achieve our goal, experimental mice will be fed modified versions of laboratory animal WD in which 50% of the animal fat content will be replaced with rapeseed or palm oil, and standard WD (control). In post-injured skin samples collected from animals at the inflammatory and remodeling phase of wound healing, we will determine: (a) macrophage phenotype and their functional features, (b) inflammatory markers expression, (c) markers of reparative healing. In the in vitro experiments there will be investigated the mechanism underlying the effect of diet on interactions between macrophages and dermal fibroblasts, and the role of the CD36 (FA transporter) and Wnt/β-catenin pathway in establishing these interactions. Single cell RNA-sequencing (scRNA-seq) and chromatin profiling (scATACseq) will provide detailed molecular – level information on the impact of diet on intact and post-injured skin cell populations.
The effects of vitamin D on the epigenome of immune cells and their functional response in terms of gene activity (transcriptome) will be measured by a series of so-called next generation sequencing methods. The data will be analyzed by bioinformatic methods and used to build mechanistic in silico models of vitamin D’s function in immune cells. We expect to observe responses of the epigenome and transcriptome of immune cells to vitamin D that are found in all study participants as well as individual-specific responses. This will allow us to understand the molecular basis of individual differences in the response to vitamin D, referred to as the vitamin D response index. As a consequence, we will be able to provide more personalized advices for vitamin D supplementation, in order to obtain optimized health benefits in terms of a well-functioning immune system.
OPUS 25 to konkurs Narodowego Centrum Nauki, którego celem jest finansowanie badań podstawowych realizowanych w ramach projektów badawczych przez naukowców na wszystkich etapach kariery naukowej. Wśród laureatów 25. edycji konkursu znaleźli się naukowcy IRZiBŻ PAN, którzy dzięki grantom zbadają pamięć epigenetyczną komórek odpornościowych i wpływ diety na gojenie się ran.
Celem projektu jest wykazanie, że zmiana nawyków żywieniowych polegająca na częściowym zastąpieniu tłuszczów pochodzenia zwierzęcego olejami roślinnymi w spożywanej diecie typu zachodniego usprawnia proces gojenia ran skóry poprzez hamowanie stanu zapalnego wywołanego dietą typu zachodniego oraz przywracanie skórze zdolności do regularnego gojenia naprawczego. Ponadto, przeprowadzona zostanie analiza porównawcza efektywności oddziaływań na skórę pomiędzy dietą bogatą w olej rzepakowy i palmowy. Aby zrealizować ten cel, myszy doświadczalne będą karmione zmodyfikowanymi wersjami diety zachodniej, w których 50% zawartości tłuszczu zwierzęcego zostanie zastąpiona olejem rzepakowym lub palmowym oraz zastosowana zostanie standardowa dieta typu zachodnią (kontrola). W pourazowej skórze pobranej od zwierząt w fazie zapalnej oraz w fazie przebudowy procesu gojenia ran zostaną określone: (a) fenotyp makrofagów oraz ich cechy funkcjonalne, (b) markery stanu zapalnego, (c) markery gojenia naprawczego. W doświadczeniach in vitro zbadany zostanie mechanizm wpływu diety na interakcje pomiędzy makrofagami oraz fibroblastami skóry właściwej oraz znaczenie transportera kwasów tłuszczowych CD36 oraz szlaku Wnt/β-kateniana w mechanizmie leżącym u podstaw tych oddziaływań. Analiza transkryptomu oraz chromatyny na poziomie pojedynczej komórki (ang. single cell RNA-seq oraz single cell ATAC-seq) dostarczą szczegółowych informacji na poziomie molekularnym w zakresie wpływu diety na poszczególne populacje komórki skóry niezranionej oraz pourazowej.
Kierownik projektu: prof. dr hab. Carsten Carlberg
Przyznane finansowanie: 3 371 280 zł
Wpływ witaminy D na epigenom komórek odpornościowych i ich odpowiedź funkcjonalną pod względem aktywności genów (transkryptomu) będzie mierzony metodą sekwencjonowania nowej generacji. Dane zostaną przeanalizowane metodami bioinformatycznymi i wykorzystane do budowy mechanistycznych modeli in silico funkcji witaminy D w komórkach odpornościowych. Spodziewamy się zaobserwować odpowiedzi epigenomu i transkryptomu komórek odpornościowych na witaminę D, które występują u wszystkich uczestników badania, a także odpowiedzi specyficzne dla poszczególnych osób. Pozwoli nam to zrozumieć molekularne podstawy indywidualnych różnic w odpowiedzi na witaminę D, określanych mianem wskaźnika odpowiedzi na witaminę D. Dzięki temu będziemy mogli udzielać bardziej spersonalizowanych porad dotyczących suplementacji witaminy D w celu uzyskania optymalnych korzyści zdrowotnych w zakresie dobrze funkcjonującego układu odpornościowego.
Uprzejmie informujemy, że w dniu 1 grudnia 2023 r., o godz. 8.30 na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, ul. M. Oczapowskiego 14, w auli im. Prof. K. Markiewicza odbędzie się publiczna obrona rozprawy doktorskiej na stopień doktora nauk rolniczych w dyscyplinie weterynaria:
Mgr Marka Adamowskiego
pt. „Wpływ szlaku sygnałowego leptyny na zmiany ekspresji genów i białek inflamasomu NLRP3 w jajniku otyłych myszy”.
Promotor:
Dr hab. António Miguel Galvão, Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie,
Recenzenci:
Dr hab. Agnieszka Rak, prof. uczelni, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie,
Prof. dr hab. Krzysztof Nowak, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
Z rozprawą doktorską, streszczeniem pracy i recenzjami można zapoznać się w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, ul. M. Oczapowskiego 12 B, oraz na oraz stronie internetowej uczelni.
