W Olsztynie po raz dziewiętnasty odbyła się gala, podczas której uhonorowano złotą dziesiątkę Kobiet Sukcesu z Warmii i Mazur. Wśród wyróżnionych Pań znalazła się dr hab. Monika Kaczmarek, kierownik Laboratorium Biologii Molekularnej IRZiBŻ. Gala Kobiet Sukcesu Warmii i Mazur to inicjatywa honorowania wyjątkowych kobiet, które zaistniały w minionym roku w różnych dziedzinach: w kulturze, polityce, biznesie, nauce i działalności społecznej. Kandydatki do wyborów kobiety sukcesu zgłaszają przedstawiciele regionalnych mediów, organizacji społecznych i samorządów. Spośród zgłoszonych Pań złotą dziesiątkę wyłoniła kapituła, składająca się z autorytetów i uznanych postaci regionu.
W tym roku tytułem Kobiety Sukcesu Warmii i Mazury wyróżnione zostały również:
Teresa Kocbach – dyrektor Hospicjum w Olsztynie, Prezes Olsztyńskiego Stowarzyszenia Hospicyjnego „Palium”
Joanna Warecha – dziennikarka telewizyjna, kierowniczka Programu Regionalnego TVP3 Olsztyn
Małgorzata Ofierska – prezes Lokalnej Grupy Działania „Warmiński Zakątek” w Dobrym Mieście
Ewa Kowerzanow-Luto – prezes Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenie Rodzin, Opiekunów i Przyjaciół Osób z Zespołem Downa w Olsztynie „Strzał w 10”
Halina Cieśla – prezes Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Wsi „Aniołowo”
Bogumiła Brewka – sołtyska wsi Bukwałd w gminie Dywity, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Wsi Bukwałd
Elżbieta Lenkiewicz z Olsztyna – teatrolog, filmoznawca, pomysłodawczyni teatru czytanego pn. Teatr przy Stoliku
Natalia Żyro – właścicielka mobilnego spa Madame La Mode w Nowym Kawkowie
Anna Puszcz – dyrektor Oranżerii Kultury Miejskiej Biblioteki Pedagogicznej w Lidzbarku Warmińskim.
Jak wygląda Bruksela, Palermo, Sofia czy Stambuł, gdy za aparatem staje zawodowy chemik?
Zapraszamy na wystawę fotografii pracownika naszego Instytutu, dr inż. Michała Janiaka – zawodowo chemika żywności, prywatnie pasjonata fotografii, który w zeszłym roku został wyróżniony przez National Geographic Channel. Jego zdjęcia możemy oglądać do 31 marca br. w Bibliotece „Planeta 11”. Finisaż wystawy odbędzie się natomiast 24 marca o godzinie 18.00. (więcej…)
O inspirowaniu najmłodszych do pielęgnowania swojej ciekawości świata i przekuwaniu jej na życiową pasję. O kobietach w nauce i ich determinacji w realizowaniu zawodowych celów. (więcej…)
Ferie zimowe to dla wielu okazja, aby poświęcić więcej czasu na pielęgnowanie swoich pasji. Dla tych, którzy fascynują się eksperymentowaniem, tworzeniem i poznawaniem naukowych odkryć, towarzyszących nam w codziennych życiu, Instytut przygotował szereg warsztatów i pokazów – wszystkie w konwencji „nauka oparta na doświadczeniu”. (więcej…)
Podczas pobytu na Węgrzech i Słowenii, dr Radosław Kowalski wraz z zespołem badawczym – dr Beatą Cejko, mgr Sylwią Judycką i mgr Michałem Blitkiem – zaprezentował pneumatyczną metodę pozyskiwania oocytów na jednym z zagrożonych gatunków ryb łososiowatych (Salmo marmoratus – pstrąg marmurkowy). (więcej…)
Doktorantka z Instytutu PAN w Olsztynie zbada, w jaki sposób wzbogacanie diety bezglutenowej prebiotykami wpływa na łagodzenie skutków celiakii u dzieci. Na swój projekt otrzymała dofinansowanie w konkursie PRELUDIUM 11 Narodowego Centrum Nauki.(więcej…)
Komosa ryżowa, amarantus, ciecierzyca to znakomite źródła białka roślinnego, wciąż niedoceniane w Europie. Na Starym Kontynencie wciąż dominuje spożycie białka pochodzenia zwierzęcego. Naukowcy chcą to zmienić, zwiększając europejską produkcję białka roślinnego o 25 proc.(więcej…)
wieloletniego pracownika Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie, Dyrektora ds. Naukowych w latach 1997 – 2004, Kierownika Zespołu Chemii Żywności w latach 1995 – 2008 oraz Kierownika Zespołu Immunologii i Mikrobiologii Żywności w latach 2009 -2010.
Pan Prof. Henryk Kostyra był specjalistą z dziedziny technologii oraz chemii żywności, a Jego wiedza, wyrażona w licznych publikacjach, jeszcze długo będzie służyła kolejnym pokoleniom. Pan Prof. Henryk Kostyra zawsze pozostanie w naszej pamięci jako pasjonat nauk o żywności, człowiek sumienny, prawy i serdeczny, którego przedwczesne odejście stanowi dla wszystkich niepowetowaną stratę.
dr hab. Monika Kaczmarek, prof. nadzw., Kierownik Laboratorium Biologii Molekularnej IRZiBŻ
Problemy współczesnej medycyny
Dotychczas wykazano, że stan odżywienia matki może mieć wpływ na prawidłowy rozwój zarodka, płodu w łonie matki, a po urodzeniu determinuje zachowanie zdrowia potomstwa. We wrześniu br. na łamach Pediatric Obesity angielscy badacze opublikowali prognozę dla 184 krajów, dotyczącą otyłości i powiązanych z nią problemów zdrowotnych u dzieci w wieku szkolnym1. Szacuje się, że do 2025 roku 268 milionów dzieci w wieku 5-17 lat mieć będzie nadwagę, w tym 91 mln ucierpi z powodu otyłość; przy założeniu braku odpowiedniej polityki skutecznie zmieniającej obecne trendy.
Niepłodność zawsze towarzyszyła ludziom, niestety obecnie obserwujemy wzrost częstości występowania problemów z zajściem w ciążę, co uwarunkowane jest między innymi czynnikami środowiskowymi. Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization; WHO) wyraźnie wskazuje, że ponad 10 proc. kobiet na całym Świecie bezskutecznie stara się o dziecko, a sytuacja nie poprawiła się w ostatnim dwudziestoleciu2.
Programowanie żywieniowe
Okazuje się, że okres od zapłodnienia aż do 3 roku życia charakteryzuje się zwiększoną wrażliwością na działanie czynników środowiskowych, w tym takich jak styl życia, dieta i zdrowie rodziców. A proces, w którym stan odżywienia determinuje metaboliczną równowagę w organizmie, określa się mianem programowania żywieniowego. Dotychczas wykazano, że stan odżywienia matki może mieć wpływ na prawidłowy rozwój zarodka, płodu w łonie matki, a po urodzeniu determinuje zachowanie zdrowia potomstwa3. Prawidłowe kształtowanie potomstwa w procesie programowania żywieniowego ma długofalowe efekty prozdrowotne i może zapobiegać rozwojowi chorób cywilizacyjnych takich jak choroby układu krążenia, otyłość, nadciśnienie, cukrzyca typu II.
W łonie matki
Interesujące, że nadmierny przyrost masy ciała podczas ciąży występuje powszechniej niż w ubiegłym stuleciu. Na nasze nieszczęście u dzieci kobiet, które w ciąży przybrały zbyt wiele na wadze obserwowano zwiększone ryzyko wystąpienia nadwagi w wieku lat 34. Dlatego zaleca się, aby kobiety o wskaźniku masy ciała (ang. Body Mass Index; BMI) w granicach normy (18,5-24,9) podczas ciąży przybrały 11-16 kg, natomiast kobiety z BMI pomiędzy 25,0 a 29,9 już tylko 7-11 kg; a kobiet z otyłe (BMI ≥30) jedynie 5-9 kg5.
Po narodzeniu
Efekty programowania żywieniowego możemy obserwować nie tylko w komórkach osobnika z nieodpowiednimi nawykami zdrowotnymi, ale w przypadku ciężarnych lub karmiących samic nawet u ich dzieci czy wnuków. W naszych badania prowadzonych na myszach, poddanych restrykcyjnej diecie podczas laktacji obserwowaliśmy nieprawidłowości w rozwoju funkcji rozrodczych potomstwa pomimo wprowadzenia prawidłowej diety w późniejszym okresie. Myszy te później osiągały dojrzałość płciową i miały szereg innych zaburzeń wpływających na ich płodność. Co ciekawe, efekty nieprawidłowej diety samic karmiących były zauważalne nawet w drugim pokoleniu – u wnuków6.
Chociaż wniosków z badań prowadzonych na myszach nie można bezpośrednio przełożyć na człowieka, istnieją liczne doniesienia o wpływie zachwianej równowagi metabolicznej matki na wzrost ryzyka rozwoju cukrzycy, otyłości i innych chorób w wieku dorosłym7. Dlatego, pamiętajmy, aby podczas ciąży jeść dla dwojga a nie za dwoje, ani nie korzystać z restrykcyjnej diety. Zasadę tą powinniśmy przestrzegać również w okresie karmienia piersią. Później dbajmy o prawidłowy styl życia, który zaszczepimy naszym dzieciom, a one swoim.
