​Prof. Adam Zięcik i Prof. Andrzej Ciereszko wybrani na członków PAN

Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk dokonało wyboru nowych członków Akademii. Wśród nich, w Wydziale II Nauk Biologicznych i Rolniczych, znaleźli się wybitni naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie. 

Prof. dr hab. Adam Zięcik, wieloletni dyrektor Instytutu i wiceprezes PAN w latach 2013-15, został powołany na Członka Rzeczywistego PAN. Od 2004 roku prof. Zięcik pełnił w PANie funkcję Członka Korespondenta. Prof. Zięcik jest laureatem wielu nagród i wyróżnień za wybitne osiągnięcia dla polskiej nauki, m.in. Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski i Medalu 100-lecia Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego. Działalność badawcza profesora obejmuje fizjologię i endokrynologię rozrodu zwierząt. Wyniki jego prac publikowane są w najbardziej prestiżowych czasopismach na całym świecie.

Prof. dr hab. Andrzej Ciereszko, kierownik Zespołu Biologii Gamet i Zarodka Instytutu PAN, został powołany na Członka Korespondenta PAN. Profesor Ciereszko specjalizuje się w obszarze biologii i biotechnologii zwierząt gospodarskich. Zespół badawczy pod jego kierunkiem zidentyfikował białka nasienia ryb uznawanych za najważniejsze w polskiej hodowli. Prof. Ciereszko jest również współautorem międzynarodowej procedury patentowej dla metody kriokonserwacji nasienia ryb łososiowatych i jej wdrożenia do programów hodowlanych.

Serdecznie gratulujemy!

 

Czytaj więcej

Nekroptoza

Odkryliśmy i opisaliśmy nowy mechanizm śmierci i eliminacji  komórek lutealnych w ciałku żółtym. Wykazaliśmy, iż w procesie regresji ciałka żółtego, obok apoptozy i autofagii komórki lutealne są eliminowane w ramach procesu kontrolowanej nekrozy zależnej od kinaz treoninowo-serynowych (RIPK) nazywanej nekroptozą. Nekroptoza różni się od apoptozy i autofagii zarówno swoistym mechanizmem działania, jak i znaczeniem fizjologicznym. Kluczowym czynnikiem inicjacji nekrozy są białka współdziałające z serynowo – treoninowymi receptorami (RIP1; ang. Receptor Interacting Proteins) o aktywności kinazowej. W morfologicznym obrazie nekroza u organizmów zwierzęcych przejawia się pęcznieniem komórek i organelli, głównie mitochondriów, wczesnym pęknięciem błony komórkowej, nie obserwuje się natomiast kondensacji chromatyny. Ten rodzaj śmierci komórkowej, w odróżnieniu od apoptozy, uczestniczy nie tylko w procesach rozwojowych i fizjologicznych, ale także w procesach patologicznych, z udziałem prozapalnych cytokin.

Zespół badawczy z Zespołu Immunologii i Patologii Rozrodu pod kierunkiem prof. Dariusza Skarżyńskiego, w ramach realizacji projektu NCN SONATA 6 (2013/11/D/NZ9/02685),  kierowanego przez dr Takuo Hojo, opublikował ostatnio na łamach renomowanego czasopisma Scientific Reports (Nature Group, IF 5,525; http://www.nature.com/srep) publikację naukową pod tytułem: „Programmed necrosis – a new mechanizm of steroidogenic luteal cell death and elimination during luteolysis in cows” Scientific Reports 6:38211; DOI: 10.1038/srep38211.

W publikacji opisaliśmy ekspresję obu kinaz RIPK1 i RIPK3 w ciałku  żółtym w trakcie cyklu jajnikowego i stwierdziliśmy wzrost ich ekspresji i aktywności w trakcie spontanicznej i indukowanej prostaglandyną F2α (PGF2α) luteolizy u krowy. Ponadto wykazaliśmy, iż prozapalne cytokiny, (czynnik martwicy nowotworów-α – TNF i interferon-γ – IFNG) stymulują ekspresję kinaz RIPK w komórkach steroidogennych (LSC), co sugeruje, że TNF i IFNG są głównymi regulatorami kinaz RIPK w komórkach ciałka żółtego, opisujac ich receptorowy i molekularny mechanizm działania.

Wydanie publikacji było sponsorowane przez Program KNOW „Zdrowe zwierzę – bezpieczna żywność”.

Rys. Mechanizmy indukcji procesu luteolizy u krów oraz szlaki śmierci komórek podczas luteolizy w komórkach ciałka żółtego.
Rys. Mechanizmy indukcji procesu luteolizy u krów oraz szlaki śmierci komórek podczas luteolizy w komórkach ciałka żółtego.

 

Czytaj więcej