WELCOME2
Rusza nowy projekt badawczy Instytutu, którym pokieruje prof. Carsten Carlberg, wybitny biochemik, specjalista od witaminy D. Jego celem będzie stworzenie Centrum Doskonałości zajmującego się nutrigenomiką i pomoc w walce z chorobami dietozależnymi. Prof. Carlberg został oficjalnie przedstawiony mediom i osobom z lokalnego środowiska naukowego i biznesowego 23 marca w kampusie Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego.
Prof. Carsten Carlberg został wybrany na stanowisko ERA Chair holder w ramach grantu WELCOME, wygrywając międzynarodowy konkurs, w którym kandydatów oceniało grono naukowców z Polski, Francji, Niemiec i Grecji.
„O jakości naszego życia decydują dwa komponenty: w 20% geny, które otrzymaliśmy po rodzicach i z którymi niewiele możemy zrobić oraz aż w 80% czynniki epigenetyczne, na które mamy wpływ. To od nas samych zależy, jaka będzie jakość naszego życia” – mówił w wykładzie otwierającym swoją pracę w Instytucie prof. Carlberg.
Swoją prelekcję prof. Carlberg wygłosił przed znamienitymi gośćmi zgromadzonymi w Olsztyńskim Parku Naukowo-Technologicznym, do których należeli przedstawiciele świata nauki, praktycy biznesu, lokalni lekarze, kadra zarządcza instytucji wspierających rozwój innowacji w regionie, przedstawiciele organizacji studenckich, stowarzyszeń działających na rzecz poprawy jakości życia człowieka, działacze społeczni, pracownicy Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN, a także przedstawiciele mediów. Konferencję powitalną swoją obecnością zaszczycił Gustaw Marek Brzezin, Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Wśród gości znaleźli się też m.in. Kazimierz Kujawa, prezes zarządu grupy MASPEX; prof. Andrzej Babuchowski, prezes Instytutu Innowacji Przemysłu Mleczarskiego SM Mlekpol; prof. Sergiusz Nawrocki, lekarz-onkolog, prorektor ds. Collegium Medicum UWM; prof. Małgorzata Darewicz, dziekan Wydziału Nauk o Żywności UWM; Maria Borzym, dyrektor Olsztyńskiego Parku Naukowo-Technologicznego; Anna Śliwińska, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków i inni.
Nowe perspektywy
Konferencję rozpoczął powitaniem gości prof. Mariusz Piskuła, który przybliżył znaczenie projektu WELCOME2 dla całego regionu. Podkreślił także, że wybór prof. Carstena Carlberga na stanowisko ERA Chair nie był przypadkowy – konkurencja była spora. Spośród 13 kandydatów, to właśnie prof. Carlberg zaprezentował wizję najbardziej pasującą do założeń projektu.
„Wymiar tego projektu jest co najmniej regionalny. Nie chodzi nam o wybudowanie silnej pozycji Instytutu, a o dzielenie się naszymi osiągnięciami z wszystkimi, którzy są w najbliższej okolicy. Chcemy emanować i przekazywać swoje doświadczenia ku rozwojowi regionu, nauki w Olsztynie, zrywając ze stereotypem Olsztyna jako miasta na wschodzie, poza centrum ważnych wydarzeń naukowych, które się dzieją w Polsce” – powiedział prof. Mariusz Piskuła podczas swojego wystąpienia.
Po przemówieniu prof. Piskuły, głos zabrał Gustaw Marek Brzezin, Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego, który zaznaczył, że ERA Chair WELCOME2 to dla niego wyjątkowo ważny projekt, nie tylko ze względów pełnionej funkcji, ale także i osobistych.
„Jest to dla mnie wielki zaszczyt, bo traktuję to osobiście, ale też jako przedstawicielstwo samorządowe, być w tej pięknej podróży w lepszą przyszłość regionu Warmii i Mazur. Zaszczyt jest tym większy, że widzimy, jak duży potencjał możemy wykrzesać i ze świata nauki, i samorządu, i praktyki aby zmieniać region oraz stereotypy. Województwo warmińsko-mazurskie może realizować politykę Unii Europejskiej na miarę XXI wieku” – powiedział Gustaw Marek Brzezin, Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Kiedy swój wykład rozpoczął prof. Carlberg, od razu nakreślił, jakie cele będą mu przyświecać tworząc Centrum Nutrigenomiki w Instytucie. Prof. Carlberg będzie kontynuować swoją trwającą już 30 lat pracę związaną z witaminą D. Jakiś czas temu odkrył, że ludzi można zakwalifikować do trzech grup: słabo, średnio i silnie reagujących na ekspozycję na witaminę D. To dlatego każdy z nas potrzebuje nieco innej, ściśle spersonalizowanej dawki – w tym przypadku nie ma czegoś takiego jak „złoty standard”.
„Każdy z nas ma inne potrzeby, inne predyspozycje. Suplementacja witaminy D u każdego powinna wyglądać nieco inaczej. Dzięki specjalistycznym badaniom, możemy dowiedzieć się, jaka dawka jest odpowiednia dla nas. Jeżeli nie chcemy tego robić, rekomenduję przyjmowanie niskiej dawki witaminy D, która według moich badań i tak wynosi pięć razy więcej niż sugestie farmaceutów. Nie zaszkodzimy sobie tym, a zaspokoimy zapotrzebowanie naszego organizmu na ten związek” – mówił prof. Carlberg.
Prezentacja ERA Chair WELCOME2 została entuzjastycznie przyjęta przez zgromadzonych na sali gości, prowokując tym samym do ciekawych pytań. Prof. Babuchowski zapytał, czy witaminę D można przedawkować? Z kolei prof. Sergiusz Nawrocki podjął wątek suplementacji witaminy D w Finlandii, gdzie prof. Carlberg wcześniej wykładał. Gości interesowało także, dlaczego niektórzy dobrze reagują na suplementację witaminy D, a inni gorzej. Prof. Carlberg starał się w wyczerpujący sposób rozwiać wszelkie wątpliwości zgromadzonych.
Każdy będzie miał swojego „cyfrowego bliźniaka”
Jednym z najważniejszych celów prac Centrum będzie opracowanie tzw. cyfrowych bliźniaków, czyli wirtualnych modeli prawdziwych osób, na których to będą „testowane” interwencje związane z doborem diety, aktywności fizycznej i stosowanych leków. Będzie to jeden z elementów medycyny spersonalizowanej, którą uważa się za przyszłość opieki medycznej. Ze względu na konieczność przeprowadzania licznych symulacji komputerowych, prof. Carlberg poszukuje do swojego zespołu nie tylko biologów i lekarzy, ale także informatyków.
„Sto lat temu ludzie tworzyli prototypy samolotów, ale działali trochę na oślep. Niektóre z nich latały, inne spadały zaraz po starcie. Metodą prób i błędów w końcu wymyślili, jak powinien wyglądać samolot i tak jest do dzisiaj. Obecnie takie działania są nie do pomyślenia. Teraz inżynierowie tworzą cyfrowo każdy element samolotu, zanim go wyprodukują. Cyfrowy bliźniak ma pełnić taką samą funkcję – wirtualnego modelu do testowania diet i leków” – wyjaśnił prof. Carlberg.
Konferencja powitalna prof. Carlberga to dopiero pierwszy akord jego pracy w Olsztynie. Wszystko, co najlepsze – z naukowego punktu widzenia – dopiero przed nami.
ERA Chair WELCOME2
Europejski grant ERA Chairs H2020 o wartości 2,5 mln euro pt. „Powołanie Centrum Doskonałości w obszarze nutrigenomiki dla poprawy zdrowia i jakości życia” (WELCOME2) został przyznany Instytutowi Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w 2020 roku. Instytut jest jednym z siedmiu laureatów ERA Chairs w Polsce w dotychczasowej historii programu. Jego realizacja pozwoli na stworzenie w Instytucie międzynarodowego zespołu badawczego pod kierownictwem światowej klasy naukowca i przeprowadzenie zmian strukturalnych prowadzących do zagwarantowania w Instytucie warunków pracy badawczej odpowiadających standardom Europejskiej Przestrzeni Badawczej.
Więcej o projekcie ERA Chair WELCOME2 na stronie: https://welcome2.pan.olsztyn.pl/
Relacje:
Melo Radio
Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego Gustaw Marek Brzezin
Prof. dr hab. Monika Kaczmarek
