Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie dołączył do dużego unijnego partnerstwa na rzecz rozwoju zrównoważonej produkcji, przetwórstwa, dystrybucji i konsumpcji żywności – Future FoodS. Ten jedyny polski podmiot w tym międzynarodowym konsorcjum będzie odpowiedzialny za stworzenie europejskiej sieci tzw. living labs, czyli laboratoriów, w których opracowywane i testowane będą nowe rozwiązania dla branży agrifood.
– Zapewnienie ludziom bezpieczeństwa żywnościowego to jedno z kluczowych wyzwań na całym świecie. W tym kontekście ważne jest, aby działania na rzecz produkcji i konsumpcji zdrowej, odżywczej i różnorodnej żywności, miały również przełożenie na zrównoważony rozwój środowiskowy, społeczny i gospodarczy. Dlatego misją naszego partnerstwa jest integrowanie prac europejskich ośrodków badawczych i branży spożywczej na rzecz stworzenia zdrowego, przyjaznego dla środowiska, bezpiecznego społecznie, sprawiedliwego i opłacalnego ekonomicznie systemu żywnościowego w Europie, w perspektywie 2030 roku i późniejszej – podkreśla Mariusz Piskuła, dyrektor Instytutu.
W Partnerstwie na rzecz Zrównoważonych Systemów Żywnościowych (ang. Partnership for Sustainable Food Systems) bierze udział 87 instytucji z całej Unii Europejskiej. To podmioty naukowe, producenci żywności, ustawodawcy, ośrodki wsparcia innowacji i organizacje działające w branży rolno-spożywczej. Koordynatorem inicjatywy jest Francuska Narodowa Agencja Badawcza (ANF).
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie jest jednym z najbardziej znaczących ośrodków badawczych w Polsce skupiających się na badaniach naukowych z zakresu żywności m.in. jej bezpieczeństwa, prozdrowotnego działania czy innowacji spożywczych.
W ramach partnerstwa, polski przedstawiciel, wraz z dużym belgijskim klastrem rolno-spożywczym Flanders’ Food, będzie współzarządzał pracami na rzecz stworzenia unijnej sieci tzw. living labs.
– Living labs to tzw. żywe laboratoria, czyli wielopodmiotowe struktury, otwarte na innowacje i współpracę lokalną. Ich głównym zadaniem jest kompleksowe testowanie rozwiązań w warunkach rzeczywistych, z udziałem możliwie wszystkich zainteresowanych stron. W naszym przypadku chodzi o laboratoria, w których opracowywane i sprawdzane są nowe rozwiązania z obszaru żywności m.in. z udziałem samych konsumentów. W ramach partnerstwa będziemy identyfikować takie miejsca w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej, a następnie stworzymy międzynarodową sieć – wyjaśnia Iwona Kieda, specjalista ds. realizacji projektów w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN.
Celem obranym przez Unię Europejską jest, aby w przyszłości ta sieć żywych laboratoriów tworzyła kręgosłup ekosystemu systemów żywnościowych.
Działania prowadzone w ramach opisywanego partnerstwa skupiają się wokół zagadnienia zrównoważonych systemów żywnościowych (ang. sustainable food systems). Chodzi o taki system produkcji i konsumpcji żywności, który w sposób sprawiedliwy i uczciwy zapewni społeczeństwu bezpieczną i zdrową żywność, dbając o niski wpływ na środowisko.
Konsorcjum będzie ogłaszać nabory na projekty międzynarodowe otwarte dla podmiotów spoza partnerstwa, które będą promować prowadzenie badań i tworzenie innowacji w takich obszarach jak:
- zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego;
- zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, mających źródło w systemach żywnościowych;
- zapewnienie dostępności wody m.in. w kontekście nawiedzających Europę susz;
- zapobieganie marnowaniu żywności;
- odpowiednie modele biznesowe dla sektora spożywczego w Unii Europejskiej, obejmujące m.in. przyjazne dla środowiska zarządzanie;
- zapewnienie różnorodności i inkluzywności w systemach żywnościowych.
Partnerstwo na rzecz Zrównoważonych Systemów Żywnościowych wpisuje się w globalne działania w ramach opracowanych przez ONZ Celów Zrównoważonego Rozwoju, szczególnie w cel 17: Wzmocnić środki wdrażania i ożywić globalne partnerstwo na rzecz zrównoważonego rozwoju.
