Witamina D reguluje pracę setek genów i dziesiątki funkcji fizjologicznych w ludzkim organizmie m.in. odpowiedzialnych za aktywność układu odpornościowego. Naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie wykazali właśnie, że witamina D u osób zdrowych faktycznie pomaga zachowywać stan równowagi w komórkach układu odpornościowego.

– Od dawna wiadomo, że witamina D ma korzystny wpływ na zdrowie człowieka. W naszych ostatnich badaniach potwierdziliśmy, że u osób zdrowych witamina D stabilizuje homeostazę ludzkich komórek odpornościowych i przeciwdziała stresowi molekularnemu występującemu np. z powodu infekcji drobnoustrojami czy stanu zapalnego – podkreśla dr Julia Jarosławska- -Miszkiewicz z Pracowni Nutrigenomiki IRZiBŻ PAN w Olsztynie.

– Wcześniej ta wiedza była domniemana, my po raz pierwszy potwierdziliśmy w badaniach, że witamina D w zdrowym organizmie faktycznie reguluje funkcje biologiczne na poziomie komórkowym – dodaje naukowczyni zajmująca się nutrigenomiką, czyli nauką badającą wpływ składników odżywczych na ekspresję genów m.in. odpowiedzialnych za zdrowie.

Za podstawę do badań służył materiał pobrany od 25 osób zdrowych – krew pobrana przed i po przyjęciu zalecanej miesięcznej dawki witaminy D (80 tys. jednostek). Badaczka pod lupę wzięła tzw. ścieżki przekazywania sygnałów w komórkach. Sygnalizacja komórkowa to część złożonego systemu komunikacji, który reguluje procesy zachodzące w komórkach i koordynuje ich aktywność.

– Szereg genów w komórkach, również w komórkach układu odpornościowego, jest odpowiedzialna za przekazywanie odpowiedniego sygnału z zewnątrz lub wewnątrz komórki, co pozwala uzyskać odpowiedni efekt molekularny, czyli odpowiednio zakodować białka. Przeprowadziłam analizę 16 takich głównych szlaków sygnalizacyjnych, oceniając szereg reakcji biochemicznych, dzięki którym ten proces zachodzi – opowiada naukowczyni.

Analiza wykazała, że witamina D w zdrowych komórkach odpornościowych u zdrowego człowieka moduluje te szlaki, a co za tym idzie – reguluje funkcje fizjologiczne komórek takie jak np. wzrost, różnicowanie, migracje komórek czy odpowiedź komórki na czynniki stresowe.

Wyniki opisywanych badań opublikowano w czasopiśmie „International Journal of Molecular Sciences”.

Witamina D – kluczowa dla naszego zdrowia

Witamina D wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Jej najbardziej znanym działaniem jest utrzymywanie odpowiedniego poziomu wapnia w organizmie, aby utrzymać prawidłową strukturę kości. Witamina D jest również ważna dla „treningu” układu odpornościowego, tak aby działał on efektywnie w przypadku infekcji mikrobami, ale też nie reagował nadmiernie w przypadku możliwych reakcji autoimmunologicznych.

Długotrwały deficyt witaminy D może prowadzić do chorób kości – krzywicy u dzieci i osteomalacji u dorosłych. Powoduje też wadliwe działanie układu odpornościowego, prowadząc m.in. do zwiększonej podatności na choroby zakaźne czy choroby autoimmunologiczne.

Więcej informacji o Pracowni Nutrigenomiki IRZiBŻ PAN w Olsztynie oraz o najnowszych badaniach zespołu ERA Chair WELCOME2 można znaleźć na stronie: https://welcome2.pan.olsztyn.pl/.

Data publikacji: 7.12.2023